आपलं हृदय सतत काम करत राहतं जेणेकरून शरीरातील प्रत्येक अवयवापर्यंत पुरेसा ऑक्सिजन आणि रक्त पोहोचतं. पण जेव्हा हृदयापर्यंत रक्त पोहचवणाऱ्या धमन्यांमध्ये अडथळा येतो त्यावेळी ही स्थिती जीवघेणी होऊ शकते. वैद्यकीय भाषेत याला कोरोनरी हार्ट डिसीज किंवा हृदयातील ब्लॉकेज म्हणतात.

मात्र अशा मोठ्या धोक्यापूर्वी शरीर काही संकेत दाखवतो. हे संकेत वेळेवर ओळखल्यास हृदयाला गंभीर आजारांपासून वाचवता येतं. यामध्ये अगदी हार्ट अटॅकपासूनही बचाव होऊ शकतो. पाहूयात हार्ट ब्लॉकेजची पाच सुरुवातीची चिन्हं जी दुर्लक्षित केल्यास धोकादायक ठरू शकतात.

छातीत वेदना

छातीत वेदना हे हार्ट ब्लॉकेजचा सर्वात सामान्य लक्षण आहे. छातीत दडपण, जळजळ किंवा ताण जाणवलेल्या वेळेस ते एंजायनाचं लक्षण असू शकतं. ही वेदना विशेषतः मानसिक तणावात असताना किंवा जड काम केल्यावर वाढतं. थोड्या विश्रांतीनंतर वेदना कमी होऊ शकतं.

श्वास घेण्यास त्रास होणं

थोडंसं चालल्यानंतर किंवा जिने चढल्यानंतर श्वास लागत तर ते हृदयापर्यंत पुरेसं रक्त पोहोचत नसल्याचं संकेत असू शकतं. हे हार्ट ब्लॉकेजचे सुरुवातीचं लक्षण असू शकतं. म्हणून अशावेळी ताबडतोब वैद्यकीय सल्ला घ्यावा.

लवकर थकवा जाणवणं

दररोजच्या साध्या कामांदरम्यानही दमणं, थकवा किंवा सतत अशक्तपणा जाणवणं म्हणजे हृदय शरीराला पुरेसा ऑक्सिजन देत नसल्याचं लक्षणं आहे. ही अवस्था हृदयात ब्लॉकेज असल्याचं महत्त्वाचं चिन्ह असू शकते.

हात, मान किंवा जबड्यात वेदना

हृदयाच्या समस्येची वेदना केवळ छातीतच नसून डाव्या हातात, पाठीमध्ये किंवा जबड्यातही जाणवू शकतात. लोक या वेदना सामान्य मांसपेशीचं दुखणं समजून दुर्लक्षित करतात पण ते देखील हार्ट ब्लॉकेजचं लक्षण असू शकतं. विशेषतः वेदना वारंवार होत असल्यास डॉक्टरांना दाखवणं अत्यंत गरजेचं आहे.

हृदयाचे ठोके अनियमित होणं

अचानक हृदय जोरात धडधडू लागणं, ठोके फडफडणं किंवा भोवळ येण्यासारखं वाटणं हलक्यात घेऊ नका. हृदयाचे अनियमित ठोके किंवा धडधड देखील हृदयात ब्लॉकेज असल्याची गंभीर सूचना असू शकते.

हार्ट ब्लॉकेज का होतं?

तज्ञांच्या मते, हार्ट ब्लॉकेजचं मुख्य कारण अ‍ॅथेरोस्क्लेरोसिस आहे. यात धमन्यांमध्ये फॅट, कोलेस्ट्रॉल आणि कॅल्शियम यांसारख्या पदार्थांची थर बनतात. हळूहळू या थरांनी रक्तप्रवाह कमी होतो आणि ब्लॉकेज होते.