हिंदू पंचांगानुसार गणेशोत्सवातील दहा दिवसांच्या उत्सवाचा समारोप अनंत चतुर्दशीला म्हणजेच गणेश विसर्जनाने होतो. यावर्षी गणेश विसर्जन आज म्हणजेच ६ सप्टेंबरला पार पडतंय. शास्त्रांनुसार ज्या पद्धतीने गणपती बाप्पाची पूजा विधीपूर्वक केली जाते, त्याच पद्धतीने मूर्तीचे विसर्जन करणं अत्यंत आवश्यक मानलं जातं.

अशी मान्यता आहे की, जर मूर्तीचं विसर्जन योग्य विधीने केलं तर दहा दिवसांच्या पूजनाचं शुभ फल प्राप्त होते. परंतु विसर्जन योग्य पद्धतीने न केल्यास दहा दिवसांची पूजा व्यर्थ ठरते. त्यामुळे विसर्जन करताना कोणत्या चुका टाळल्या पाहिजेत हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.

विसर्जनापूर्वी अन्न खाऊ नका

गणेश विसर्जनाच्या दिवशी सकाळपासूनच व्रत पाळण्याची परंपरा आहे. मूर्तीचे जलामध्ये विसर्जन झाल्यानंतरच भोजन करणं शुभ मानण्यात येतं. असं केल्याने दहा दिवस केलेल्या पूजनाचे संपूर्ण फळ प्राप्त होते.

घाईगडबडीत पूजन आणि विसर्जन टाळा

अनेकदा लोक वेळेअभावी किंवा घाईगडबडीत पूजा करून झटपट मूर्तीचे विसर्जन करतात. परंतु धार्मिक परंपरेनुसार, विसर्जनापूर्वी संपूर्ण विधीने आरती, नैवेद्य व मंत्रोच्चार करणं आवश्यक आहे. हे न केल्यास गणेश विसर्जन अपूर्ण राहते आणि भक्तांना बाप्पाची कृपा लाभत नाही.

मूर्ती कुठेही न ठेऊ नका

गणपती बाप्पाची मूर्ती नदी, तलाव किंवा समुद्रात श्रद्धेने आणि आदरपूर्वक विसर्जित करावी. कचऱ्याच्या ठिकाणी किंवा अस्वच्छ जागी मूर्ती ठेवणं अथवा अर्धवट विसर्जन करणं अशुभ मानलं जातं. अशा प्रकारे केलेल्या विसर्जनामुळे दोष लागतो आणि गणेश कृपा प्राप्त होत नाही.

भावनांमध्ये कमतरता ठेवू नका

गणेश विसर्जनाच्या वेळी “गणपती बाप्पा मोरया, पुढच्या वर्षी लवकर या” असा जयघोष करून बाप्पाला श्रद्धेने निरोप द्यावा. मूर्ती पाण्यात विसर्जित करताना उदासीनतेपेक्षा सकारात्मक ऊर्जा आणि मंगलभावना मनात ठेवाव्यात. हे अत्यंत शुभ मानले गेले आहे

विसर्जनानंतर पूजासामग्री फेकू नका

गणेशोत्सवाच्या काळात दहा दिवस भक्तांनी बाप्पाला विविध प्रकारची फुलं, माळा, वस्त्रे आणि पूजासामग्री अर्पण केलेली असते. विसर्जनानंतर ही सामग्री कुठेही टाकू नये. ती स्वच्छ जागी ठेवावी किंवा गाडून टाकावी. असे केल्याने धार्मिक शुद्धता राखली जाते.

वाद टाळा

शास्त्रांनुसार गणेश विसर्जनाच्या वेळी भांडण, मोठ्याने बोलणं, अपशब्दांचा वापर अथवा वादविवाद करणं अशुभ मानलं गेलं आहे. कारण गणेशोत्सव हा पवित्र आणि भक्तिभावाने साजरा केला जाणारा उत्सव आहे. विसर्जनाची प्रक्रिया शांततेत आणि भक्तीभावाने पार पाडणं श्रेयस्कर आहे.

(Disclaimer - या ठिकाणी दिलेली माहिती शास्त्रावर आधारित असून ती केवळ माहितीसाठी दिली जात आहे. आम्ही या गोष्टींना दुजोरा देत नाही. कोणताही उपाय करण्यापूर्वी संबंधित विषयातील तज्ज्ञांचा सल्ला अवश्य घ्या.)