Tips to Stay Safe on a Monsoon Trek : पावसाळा सुरू झाला की सगळेच फिरण्याचा प्लॅन करतात. मग कोणी धबधबे, कुणी जंगल सफारी तर कुणी ट्रेकिंगला जातं. तरुणाई ट्रेकिंगला अधिक प्राधान्य देते. अनेक ठिकाणी ट्रेकिंगसाठीची सर्व सुविधा उपलब्ध असते. त्यातील काही ठिकाणी तर हायकिंग ट्रेन्स असतात. या ट्रॅक्समध्ये सर्व अॅक्टिव्हिटिज असतात. त्यातील काही तर थरारक अनुभव देणाऱ्या असतात.

अशा अॅक्टिव्हिटिजमध्ये अनेक आव्हानांना तोंड द्यावे लागते. निसरडी पायवाट, प्रखर सूर्यप्रकाश, खराब हवामान (Weather) आणि पावसाळ्यात वाढलेले जंगल खूप भीतीदायक वातावरण तयार करते. ट्रेकर्सना त्यांच्या अनुभवांच्या एका टप्प्यावर विचित्र अनुभव येऊ शकतो तो म्हणजेच रस्ता चुकण्याचा... एखाद्या वेळेस तुम्ही रस्ता विसरलात किंवा चुकलात तर काय करता येईल याची माहिती आपण जाणून घेऊयात.

जेव्हा हरवलेला ट्रेकर परतीचा मार्ग शोधण्यासाठी वेळ घालवतो तेव्हा त्याची तहान भूक यासाठी आणलेले अन्न पुरेसे नसते. त्यात अचानक बदललेले हवामान किंवा काटेरी असलेली वाटा आणि होणारा अंधार या सर्व गोष्टी आपल्याला भीतीदायक वाटतात. अशा परिस्थितीत अशा गमावणे सोपे असते परंतु या टिप्स तुम्ही सुरक्षितपणे बाहेर येऊ शकता.

थांबा आणि आराम करा

घाबरून काही फायदा (Benefits) होत नाही, विशेषत: ज्याला नुकतेच जाणवले की तो हरवला आहे. वेगवेगळ्या दिशेने जाण्याआधी मार्ग शोधण्याचा प्रयत्न करा नाहीतर अधिक हरवून जालं, एकाजागेवर आडोसा घेऊन थांबा आणि दीर्घ श्वास घ्या. पाण्याची बाटली काढा, एक घोट घ्या आणि विचार करा. तणावामुळे स्मरणशक्ती कमी होऊ शकते आणि जर तणावाचा सामना करायचा असेल तर ही गोष्ट करून नक्कीच चांगली विश्रांती मिळेल.

आजुबाजूला असलेले आवाज, खुणांची मदत घ्या

पावलांचे ठसे, वाहनांचे आवाज आणि मानवी ऍक्टिव्हिटीजची इतर चिन्हे उपयुक्त संकेत असू शकतात जी हरवलेली पायवाट शोधण्यात मदत करू शकेल. जेव्हा एखादा सुगावा सापडतो, तेव्हा जवळपास आणखी एक असण्याची शक्यता असते. पुढील क्लू शोधा आणि मार्ग सापडेपर्यंत त्यांना कनेक्ट करा. जर सुगावा मानवांचा आवाज असेल तर ते कुठून येत आहेत ते शोधून काढा. लक्षात ठेवा, जेव्हा स्मरणशक्ती कमी होते तेव्हा इंद्रिये मदत करू शकतात.

अंधार पडण्यापूर्वी रात्रीची तयारी करा

जर अचानक वातावरणात बदल होत असेल तर त्याचा अंदाज घेत रात्रीची तयारी करणे ही सर्वात चांगली गोष्ट आहे. थोडे लाकूड गोळा करा, चांगली जागा शोधा आणि आग लावा. थोडी विश्रांती घेण्याचा प्रयत्न करा म्हणजे पुढच्या दिवसाच्या आव्हानासाठी पुरेशी ताकद उपलब्ध होईल. मेमरी रीबूट करण्यासाठी आणि योग्य मार्गावर परत जाण्यासाठी मदत करण्यासाठी रात्रीची चांगली विश्रांती आवश्यक असू शकते.

आपत्कालीन सेवेला कॉल करा

जेव्हा सर्व अयशस्वी होते, तेव्हा एक कॉल (Call) आयुष्य वाचवणारा असू शकतो, आणि या परिस्थितीत लगेच योग्य व्यक्तिला कॉल करा म्हणजेच आपत्कालीन सेवेला कॉल करणे. सेवेला कॉल करताना, जमिनीवरील परिस्थिती शक्य तितक्या तपशीलवार समजावून सांगा आणि त्यांना तुमच्या ट्रेकिंगच्या सुरवातिच्या क्षेत्राबद्दल माहिती द्या. शोधात गुंतण्यासाठी शिकारींची एक टीम पाठवली जाऊ शकते आणि यामुळे तुम्ही सापडू शकता. त्याआधी तुमच्या मोबाईलला रेंज आहे का ते तपासा.

सिग्नल तयार करा

जर एखाद्याने बचावासाठी बोलावले असेल तर याचा अर्थ मदत सुरू आहे. पण सुटका करणाऱ्यांना हरवलेल्या गिर्यारोहकांना शोधण्यासाठी सिग्नल्स तयार करावे लागतात. कार्य करणारे सिग्नल तयार करण्याचे अनेक मार्ग आहेत. रात्री, उदाहरणार्थ, फ्लॅशलाइट एखाद्याच्या अचूक स्थानापासून मैल दूर असलेल्या बचावकर्त्यांना सतर्क करू शकते. एखाद्याला फक्त अधूनमधून चमक निर्माण करणे आवश्यक आहे.

आग लावणे देखील कार्य करते कारण धूर बचावकर्त्यांना सिग्नल (Signal) पाहण्यासाठी पुरेसा उंच जाऊ शकतो. हे पुरेसे प्रभावी होण्यासाठी, धूर वाढवण्यासाठी ताज्या पानांना आग झाकून टाका, परंतु हे काळजीपूर्वक केले पाहिजे, विशेषत: उन्हाळ्यात जेव्हा जंगलात आग सहज सुरू होऊ शकते. सिग्नल तयार करताना, सर्जनशील होण्यासाठी देखील जागा आहे. काही बचाव मोहिमा हेलिकॉप्टर वापरत असल्याने, खडकांनी बनवलेले एक मोठे SOS चिन्ह आकाशातून सहज दिसू शकते. शिट्टी आणि ओरडणे देखील वापरले करू शकता.