हृदयविकारातील अडथळा, ज्याला वैद्यकीय भाषेत कोरोनरी आर्टरी डिसीज किंवा कोरोनरी हार्ट डिसीज (CHD) म्हणतात. यामध्ये हृदयाला रक्तपुरवठा करणाऱ्या धमन्यांमध्ये अरुंदपणा किंवा अडथळा निर्माण होतो. त्यामुळे रक्तप्रवाह व्यवस्थित होत नाही. परिणामी हृदयविकाराचा झटका किंवा हृदय निकामी होण्यासारख्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात.

मात्र महत्त्वाची बाब म्हणजे यासाठी आपलं शरीर आधीपासूनच काही संकेत देत असतं. हे संकेत वेळीच ओळखणं गरजेचं आहे. जर हे संकेत ओळखले तर मोठ्या संकटापासून बचाव होण्यास मदत मिळू शकते.

हृदयविकारातील अडथळ्याची ५ सुरुवातीची लक्षणे

डॉक्टरांच्या मते, हृदयाच्या धमन्यांमध्ये अडथळा निर्माण होतो जेव्हा रक्तप्रवाह सुरळीत होत नाही. हे वेळीच ओळखणं महत्त्वाचं असतं. त्यामुळे हृदयविकाराचा झटका टाळता येतो.

छातीत वेदना किंवा दडपण

हे सर्वांत सामान्य लक्षण आहे. छातीत दडपण, जडपणा वाटणं असा त्रास सतत जाणवत असेल तर हृदयविकाराचं लक्षण असू शकतं. शारीरिक मेहनत घेतल्यावर किंवा मानसिक तणावात ही वेदना वाढते तर विश्रांती घेतल्यावर कमी होते.

श्वास घ्यायला त्रास होणे

थोडा चालल्यावर किंवा पायऱ्या चढल्यावरही श्वास घ्यायला त्रास होत असेल तर ते हृदय व्यवस्थित रक्त पंप करू शकत नाही याचं लक्षण असू शकतं.

अशक्तपणा किंवा थकवा

दररोजच्या कामात अनपेक्षितपणे थकल्यासारखं वाटणं, शक्ती कमी जाणवणं हेही हृदयाला पुरेसा ऑक्सिजनयुक्त रक्तपुरवठा न होत असल्याचे संकेत आहेत.

हात, मान, जबडा किंवा पाठीमध्ये वेदना

हृदयाशी संबंधित वेदना नेहमीच छातीत जाणवत नाहीत. कधी कधी हात, मान, जबडा किंवा पाठीमध्येही अशा वेदना होतात. त्या मसल पेन समजून दुर्लक्षित होतात.

हृदयाचे ठोके अनियमित होणे

हृदय वेगाने धडधडणं किंवा ठोके अनियमित होणं विशेषतः छातीत दडपण यासह होत असेल, तर तेही धमन्यांमध्ये अडथळा असल्याचं संकेत असू शकतात.

हृदयविकारातील अडथळ्याची कारणं

हृदयविकारातील अडथळा प्रामुख्याने अॅथेरोस्क्लेरोसिसमुळे होतो. यात धमन्यांच्या आतील भागात कोलेस्ट्रॉल, चरबी, कॅल्शियम आणि इतर घटकांचे थर साचतात. हे थर हळूहळू धमन्या अरुंद करतात आणि रक्तप्रवाहात अडथळा आणतात.

धोक्याची प्रमुख कारणं

• रक्तातील कोलेस्ट्रॉल वाढणं

• उच्च रक्तदाब

• धुम्रपान

• मधुमेह

• स्थूलता

• शारीरिक हालचालींचा अभाव

• कुटुंबात हृदयविकाराचा इतिहास