पायांतील बदल हृदयविकाराचा संकेत असू शकतो
PAD रुग्णांना हृदयविकाराचा धोका अधिक
रक्तवाहिन्यांतील अडथळा हृदयावर परिणाम करतो
पायांमध्ये सातत्याने होणारे बदल हे केवळ स्नायूंचा ताण किंवा सांधेदुखीचं लक्षण नसतं. तज्ज्ञांट्या म्हणण्यानुसार, त्यामागे अनेकदा गंभीर कारण असू शकते. संशोधनातून असं समोर आलंय की, काही विशिष्ट लक्षणं ही रक्तवाहिन्यांशी संबंधित आजारांचे संकेत देतात, जे हृदयविकाराच्या धोका वाढवू शकतात.
Circulation या वैद्यकीय मॅगझिनमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासात १४,००० पेक्षा अधिक पेरिफेरल आर्टरी डिसीज (PAD) असलेल्या रुग्णांची माहिती घेण्यात आली. या अभ्यासात असं आढळलं की, ज्यांच्या पायातील रक्तवाहिन्या अरुंद झाल्या होत्या त्यांना पुढील ३० महिन्यांत हृदयविकाराचा झटका येण्याचा धोका इतरांच्या तुलनेत अधिक होता. यावरून हे स्पष्ट होतं की, पायांतील लक्षणं ही हृदयविकाराच्या सुरुवातीच्या इशाऱ्यांपैकी एक असू शकतात.
पायांतील रक्तवाहिन्या अरुंद झाल्या किंवा त्यामध्ये कोणत्याही प्रकारचा अडथळा निर्माण झाला की, अ‍ॅथेरोस्क्लेरोसिसचा (रक्तवाहिन्यांमध्ये चरबी जमा होण्याची प्रक्रिया) परिणाम हृदयाच्या रक्तपुरवठा करणाऱ्या कोरोनरी आर्टरीवरही होतो. यावेळी चालताना पायात वेदना, जडपणा, गोळा येणे किंवा अशक्तपणा जाणवणे हे intermittent claudication या स्थितीचं लक्षण असते.
NIH च्या माहितीनुसार PAD हा आजार अनेकदा ओळखला जात नाही, पण त्याचा हृदयविकाराशी संबंधित धोका त्या व्यक्तींइतकाच असतो. ज्यांना आधीच हृदयविकाराचा झटका आला आहे. पायातील वेदना, सुन्नपणा किंवा जखमा बऱ्या न होणं ही लक्षणं दुर्लक्षित न करता तात्काळ वैद्यकीय तपासणी करणं आवश्यक आहे.
चालताना मांड्या किंवा नितंबात वेदना, गोळा येणं किंवा जडपणा जाणवणं.
एका पायाच्या तुलनेत दुसऱ्या पायाची बोटं किंवा पाय थंड, सुन्न किंवा निळसर दिसणं
जखमा बऱ्या होण्यास वेळ लागणं, त्वचा पातळ किंवा चमकदार दिसणं, पायांवरील केस गळणे
पायाच्या बोटांमध्ये किंवा टाचांमध्ये नाडीची स्पंदनं कमी होणं
पाय किंवा टाचा सुजणं, विशेषतः जर तुम्ही धूम्रपान करता, मधुमेह आहे किंवा रक्तदाब वाढलेला आहे
पायांमध्ये रक्तपुरवठा कमी होणं हे संपूर्ण शरीरातील रक्तवाहिन्यांच्या आजाराचं लक्षण असतं. हीच प्रक्रिया हृदयावरही परिणाम करते आणि हृदयविकाराचा धोका वाढवते. संशोधनातून असं दिसून आलंय की, PAD असलेल्या व्यक्तींना पारंपरिक हृदयविकार तसंच ऑक्सिजनच्या तुटवड्यामुळे होणारे type 2 हृदयविकारही होऊ शकतात.
पायांतील लक्षणं ही शरीराकडून मिळणारा इशारा असतो. त्याकडे लक्ष दिल्यास वेळेवर तपासणी आणि प्रतिबंधात्मक उपाय करता येतात, जे गंभीर हृदयविकार टाळण्यासाठी उपयुक्त ठरतात.
पायांतील सातत्याने होणाऱ्या वेदना, रंग बदल किंवा जखमा बऱ्या न होणं याकडे दुर्लक्ष करू नका
डॉक्टरांकडून ankle-brachial index (ABI) चाचणी करून घ्या, जी टाच आणि हातातील रक्तदाबाची तुलना करून पायातील रक्तवाहिन्यांची स्थिती दर्शवते
धूम्रपान सोडा, नियमित व्यायाम करा आणि संतुलित आहार घ्या
मधुमेह असल्यास रक्तदाब, कोलेस्ट्रॉल आणि रक्तातील साखरेचं प्रमाण नियंत्रणात ठेवा
डॉक्टरांशी सल्ला घेऊन statins किंवा antiplatelet औषधांची गरज आहे का हे ठरवा
सकाळ+चे सदस्य व्हा
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.