Success Story: सासरचा विरोध, जबाबदाऱ्या अन् कठीण वाटचाल; मंजरी जरुहर यांचा आयपीएस होण्यापर्यंतचा अविस्मरणीय प्रवास

UPSC आणि IPS परीक्षा उत्तीर्ण होणे कठीण असते, विशेषतः जेव्हा सामाजिक आणि कौटुंबिक दबाव वाढतो. बिहारच्या पहिल्या आणि देशाच्या पाचव्या महिला आयपीएस अधिकारी मंजरी जरुहर यांनी अशा कठीण परिस्थितीतही स्वतःचा मार्ग शोधला. अवघ्या १९व्या वर्षी त्यांचे लग्न झाले, मात्र त्यांनी आपले शिक्षण आणि करिअर यासाठी संघर्ष सुरूच ठेवला. १९७५ मध्ये यूपीएससी परीक्षा उत्तीर्ण करताना त्यांनी अनेक अडथळ्यांवर मात केली. त्यांच्या जिद्दीमुळे त्या सिव्हिल सर्व्हिसेसमध्ये चमकदार कारकीर्द घडवू शकल्या. समाजाच्या बंधनांना झुगारून पुढे जाणाऱ्या मंजरी जरुहर यांनी आपल्या प्रवासावर ‘मॅडम सर’ हे प्रेरणादायी पुस्तकही लिहिले आहे.

वयाच्या अवघ्या १९व्या वर्षी मंजरी जरुहर यांचे लग्न एका आयएफएस अधिकाऱ्याशी झाले. सुरुवातीला त्यांना वाटले की त्यांचे आयुष्य गृहिणी म्हणूनच जाईल, पण त्यांनी हार मानली नाही. सासरकडून शिक्षण आणि करिअरला अपेक्षित पाठिंबा न मिळाल्याने त्यांचा संघर्ष वाढला. घरगुती जबाबदाऱ्यांमध्ये अडकताच त्यांची कारकीर्द धोक्यात आली. मात्र, जिद्दीने परिस्थितीला सामोरे जात त्यांनी आपले स्वप्न साकारले आणि इतिहास रचत बिहारच्या पहिल्या महिला आयपीएस अधिकारी बनल्या.

मंजरी जरुहर यांनी मोठ्या धैर्याने सासरपासून वेगळे होण्याचा निर्णय घेतला आणि आपल्या स्वप्नांवर पूर्ण लक्ष केंद्रित केले. हा निर्णय कठीण होता, पण त्यांनी हार न मानता यूपीएससीच्या तयारीसाठी स्वतःला झोकून दिले. मंजरी जरुहर यांनी पटना महिला महाविद्यालयातून इंग्रजी ऑनर्स केले आणि दिल्ली विद्यापीठातून पदव्युत्तर शिक्षण पूर्ण केले. त्यानंतर त्यांनी यूपीएससी परीक्षेची तयारी सुरू केली. १९७४ मध्ये पहिल्यांदा परीक्षा दिली, प्रिलिअम्स आणि मेन्स उत्तीर्ण केल्या, पण मुलाखतीत अपयश आले. मात्र, त्यांनी हार मानली नाही. अधिक मेहनत घेत १९७५ मध्ये पुन्हा प्रयत्न केला आणि यावेळी यश मिळवले. त्यांच्या जिद्दीने आणि संघर्षाने त्यांना बिहारच्या पहिल्या महिला आयपीएस अधिकारी होण्याचा मान मिळवून दिला.

निवृत्तीनंतर मंजरी जरुहर यांनी मॅडम सर हे पुस्तक लिहिले, ज्यात त्यांनी आयपीएस अधिकारी म्हणून केलेला संघर्ष आणि अनुभव मांडले. त्यांची कहाणी आज भारतातील महिलांसाठी प्रेरणादायी ठरते. त्यांनी कठोर परिश्रम आणि दृढनिश्चयाच्या जोरावर कोणतेही अडथळे पार करता येतात हे सिद्ध करुन दाखवले आहे.