Vijay Diwas : भारताने पाकिस्तानवर मिळवलेल्या विजयाचे स्मरण म्हणून दरवर्षी १६ डिसेंबर रोजी विजय दिवस साजरा केला जातो. १९७१ च्या युद्धात सुमारे ३,९०० भारतीय सैनिक शहीद झाले आणि सुमारे ९,८५१ जखमी झाले, असे म्हटले जाते.

१६ डिसेंबर १९७१ च्या ऐतिहासिक विजयाचा आनंद आजही प्रत्येक देशवासीयाच्या मनात उत्साहानं भरून जातो. या दिवशी भारताने (India) पाकिस्तानचे दात घासले होते. १६ डिसेंबर हा सैनिकांच्या (Soldiers) शौर्याला सलाम करण्याचा दिवस आहे.

१९७१ च्या युद्धात पाकिस्तानच्या सुमारे ९३,००० सैनिकांनी भारतासमोर शस्त्रे ठेवली होती, त्याच तारखेची ही तारीख आहे. भारताच्या विजयाने बांगलादेश हा नवा देश निर्माण झाला. जाणून घ्या या दिवसाचा इतिहास आणि त्याचे महत्त्व.

१९७१ चे भारत-पाक युद्ध -

१९७१ चे युद्ध हे भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील लष्करी संघर्षाचे होते. त्याची सुरुवात तत्कालीन पूर्व पाकिस्तानमुळे ३ डिसेंबर १९७१ रोजी पाकिस्तानने भारतीय हवाई दलाच्या ११ स्थानकांवर केलेल्या पूर्व-पूर्व हवाई हल्ल्याने झाली. त्यामुळे पूर्व पाकिस्तानातील बांगलादेश स्वातंत्र्यलढ्यात बंगाली राष्ट्रवादी गटांना पाठिंबा देण्यासाठी भारतीय लष्कर सज्ज झाले होते.

१६ डिसेंबर -

जनरल जेकब यांना माणेकशॉ यांचा निरोप आला आणि त्यांनी शरणागतीची तयारी करण्यासाठी त्यांना ताबडतोब ढाका येथे पोहोचण्यास सांगितले. त्यावेळी याकूबची प्रकृती खालावत होती. भारताकडे फक्त ३ हजार सैनिक आहेत आणि तेही ढाक्यापासून ३० कि.मी. तर पाकिस्तानी लष्कराचे कमांडर लेफ्टनंट जनरल एएके नियानियानियानी यांचे ढाक्यात २६,४०० सैनिक होते. भारतीय सैन्याने युद्ध पूर्णपणे काबीज केले.

भारताचे ईस्टर्न आर्मी कमांडर जगजित अरोरा आपल्या सैन्यासह एक-दोन तासात ढाक्यात उतरणार होते आणि युद्धबंदीही लवकरच संपणार होती. याकोबाच्या हातात काहीच नव्हतं. याकोब नियाझीच्या खोलीत शिरला तेव्हा तिथे शांतता पसरली. आत्मसमर्पण दस्तऐवज टेबलावर ठेवण्यात आला होता.

या युद्धकाळात मुक्ती बहिनी सेनेचा जन्म झाला -

पूर्व पाकिस्तानातील परिस्थिती बिकट होत चालली होती. पोलीस, निमलष्करी दल, ईस्ट बंगाल रेजिमेंट आणि ईस्ट पाकिस्तान रायफल्सच्या बंगाली सैनिकांनी पाकिस्तानी सैन्याविरुद्ध बंड करून स्वत:ला मुक्त घोषित केले होते.

हे युद्ध भारतासाठी ऐतिहासिक युद्ध मानले जाते. त्यामुळेच भारताने पाकिस्तानवर देशभरात मिळवलेल्या विजयाच्या स्मरणार्थ १६ डिसेंबर हा दिवस 'विजय दिवस' म्हणून साजरा केला जातो. १९७१ च्या युद्धात सुमारे ३,९०० भारतीय सैनिक शहीद झाले आणि सुमारे ९,८५१ जखमी झाले, असे म्हटले जाते.

भारताने बांगलादेशला नवे राष्ट्र म्हणून उदयास येण्यास मदत केली आणि युद्धात पाकिस्तानचा पराभव केला, त्यामुळे त्याच्या विजयाचे यश म्हणून संपूर्ण देशात विजय दिन साजरा केला जातो.

Edited By - Shraddha Thik