Pregnancy Caring Tips : गरोदरपणाच्या प्रत्येक तिमाहीत महिलांच्या शरीरात अनेक शारीरिक बदल होत असतात. हार्मोनल, शारीरिक आणि मानसिक बदलांमुळे प्रतिकारशक्ती देखील बदलते आणि यामुळे गर्भवती महिलांना संसर्ग आणि रोग होण्याची शक्यता जास्त असते. यापैकी काही संसर्ग आई आणि बाळासाठी हानिकारक असू शकतात.

गर्भधारणेदरम्यान उपचार देखील भिन्न असू शकतात, कारण काही औषधे प्लेसेंटल अभिसरणात प्रवेश करू शकतात आणि अर्भकाला धोका निर्माण करू शकतात. म्हणूनच गर्भधारणेदरम्यान संक्रमण आणि रोगांच्या प्रतिबंधाशी संबंधित उपायांबद्दल जाणून घेणे फार महत्वाचे आहे.

गर्भधारणेदरम्यान कोणत्या प्रकारच्या संसर्गाचा धोका असतो?

योनिमार्गाचे संक्रमण, यीस्ट इन्फेक्शन किंवा व्हल्व्हाचा कॅंडिडिआसिस, लघवीचे संक्रमण, इन्फ्लूएंझा, मलेरिया आणि झिका हे काही संसर्ग (Infection) आहेत जे गर्भवती महिलांना होऊ शकतात. या व्यतिरिक्त, रुबेला, सायटोमेगॅलॉइरस, टॉक्सोप्लाज्मोसिस आणि नागीण यांसारखे संक्रमण आईला तसेच बाळाला प्रभावित करू शकतात. बाळंतपणाच्या वयातील स्त्रियांनी कोणत्याही प्रकारच्या संसर्गाचे लवकर निदान आणि उपचार करण्यासाठी नियमित प्रसूतीपूर्व तपासणी करणे फार महत्वाचे आहे.

हे किती धोकादायक असू शकते?

गरोदरपणातील संसर्गामुळे इतर अनेक आरोग्य (Health) समस्या देखील उद्भवू शकतात. उपचार न केल्यास, युरिनरी ट्रॅक्ट इन्फेक्शन (यूटीआय) किडनीच्या समस्यांमध्ये वाढू शकते. यामुळे बाळाची मुदतपूर्व प्रसूती किंवा बाळाचे वजन कमी होऊ शकते. जिवाणू योनिओसिस संसर्गामुळे गर्भाची अकाली प्रसूती किंवा पडदा फुटणे देखील होऊ शकते.

गर्भधारणेदरम्यान संक्रमण आणि रोग कसे टाळू शकतो?

गर्भधारणेदरम्यान संसर्ग शक्य तितक्या लवकर थांबवणे फार महत्वाचे आहे. खालील उपाय गर्भधारणेदरम्यान संक्रमण आणि रोग (Disease) कमी करण्यास किंवा टाळण्यास मदत करू शकतात.

आरोग्य राखा

गरोदर महिलांनी आपले हात साबण आणि पाण्याने वारंवार धुवावेत, विशेषत: टॉयलेट वापरल्यानंतर, खाण्यापूर्वी आणि पाळीव प्राण्यांना स्पर्श केल्यानंतर किंवा डायपर बदलल्यानंतर, कारण ते सर्वात जास्त आणि जलद संक्रमण पसरवतात.

आजारी लोकांपासून दूर राहा

गर्भवती महिलांनी संक्रमित लोकांशी संपर्क टाळावा, विशेषत: फ्लू, चिकनपॉक्स आणि हिपॅटायटीस यांसारख्या विषाणूजन्य संसर्गामुळे. त्यांनी इतर लोकांचे कप, भांडी आणि टॉवेल वापरणे देखील टाळले पाहिजे.

लसीकरण करा

गर्भवती महिलांनी फ्लू, रुबेला आणि हिपॅटायटीस यांसारख्या संसर्गापासून स्वतःचे आणि त्यांच्या बाळांचे संरक्षण करण्यासाठी लसीकरण केले पाहिजे. फ्लू शॉट सारख्या लस गर्भवती महिलांसाठी सुरक्षित आहेत आणि आई आणि बाळ दोघांनाही आजारापासून वाचविण्यात मदत करू शकतात.

सकस आहार घ्या

गरोदरपणात सकस आहार घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. गर्भवती महिलांनी आवश्यक जीवनसत्त्वे आणि खनिजे पुरविणाऱ्या फळे आणि भाज्यांनी समृद्ध संतुलित आहार घ्यावा.

नियमित तपासणी करा

गर्भधारणेदरम्यान प्रसूतीपूर्वी तुमची नियमित तपासणी करत रहा. हे संक्रमण आणि इतर रोग शोधू शकतात, ज्यामुळे आई आणि बाळाला समस्यांपासून संरक्षण मिळू शकते. तसेच, नागीण सारख्या काही धोकादायक संसर्गाच्या बाबतीत, आवश्यक असल्यास प्रसूतीची प्रक्रिया देखील बदलली जाऊ शकते.

जर संसर्ग आढळून आला नाही किंवा त्यावर उपचार केले गेले नाहीत, तर यामुळे कोरियोअमॅनियोनायटिस सारख्या अधिक गंभीर परिस्थिती उद्भवू शकतात, जो बाळामध्ये संसर्ग आहे. यामुळे बाळाचा प्रसूतीपूर्वी किंवा दरम्यान मृत्यू होऊ शकतो. याकडे वेळीच लक्ष दिल्यास गर्भधारणेदरम्यान आणि नवजात अर्भकामध्ये होणारी गुंतागुंत टाळता येते.