Women's Health : मासिक पाळी ही वयाच्या ११ किंवा १२ वर्षानंतर प्रत्येक मुलींला येणारी सामान्य गोष्ट आहे. वयोमानानुसार यात बदलही होत असतात. यावेळी आपण सॅनिटरी पॅडस्, टॅम्पॉन्स, मेन्स्ट्रुअल कप यांचा वापर करतो.

बदलत्या जीवनशैली व तंत्रज्ञानांनुसार सध्या टॅम्पॉन्स आणि मेन्स्ट्रुअल कप हे आपण हल्लीच्या काळात लोकांना वापरताना बघतो. सध्या सोशल मीडियावर सुध्दा ह्या साधन वापरण्याचा सल्ला दिला जातो, ज्यामुळे आपले पर्यावरण (Environment) स्वच्छ आणि सुरक्षित राहाली.

Menstrual Cup : हा एक लवचिक बेल शेप (घंटाकार) कप २ इंच लांब आहे जो योनिमार्गाच्या आत रक्त गोळा करण्यासाठी वापरण्यासाठी डिझाइन केलेला आहे. हा कप आपल्या मासिक पाळीचा प्रवाह टॅम्पॉन्स किंवा पॅड्सप्रमाणे शोषत नाही. मासिक पाळीचे कप रात्रभर पॉप अप झाल्यासारखे वाटत असले तरी, ते १८०० च्या दशकापासून याचा वापर केला जातो परंतु, सध्या हा पुन्हा ट्रेंडमध्ये (Trend) आला आहे आणि हा हायजीनीक आहे.

मात्र अनेकदा महिला मेन्स्ट्रुअल कप वापरण्यासाठी घाबरतात. हा कप योनीमार्गात अडकला तर? अशा प्रश्न महिलांच्या मनात असतो. मात्र मेन्स्ट्रुअल कप योनीमार्गात फसू शकतो का? हे खरं आहे का? हे जाणून घेऊया.

वापर कसा कराल ?

हा कप फोल्ड करून योनीमार्गातून आत बसवायचा असतो. या कपची एक बाजू चिमटीत पकडून तो बाहेर काढता येतो. त्यात जमा झालेले रक्त आपण पाण्याने स्वच्छ करावा. आपले हात स्वच्छ धुवून मगच कप पुन्हा वापरता येतो. पाळी पूर्ण झाल्यानंतर मात्र कप धुवून उकळत्या पाण्यात उकळवून स्वच्छ करावा. दिवसातून फक्त एकदाच हा कप रिकामा करावा लागतो. कप वापरण्याबद्दलच्या सूचना प्रत्येक ब्रँडने बॉक्सवर दिलेल्या असतात. त्या सूचनांचे काटेकोर पालन करणे अपेक्षित असते.

सध्या तरी अनेक महिला वर्गांना हे कप उपयुक्त वाटतात. कारण पाळीदरम्यान होणाऱ्या समस्येतून सुटका तर होतेच आणि ते सारखे बदलावेही लागत नाहीत. शिवाय पैसेही वाचतात. धावणे, पोहण्यासारख्या व्यायाम आपण बिनधास्त करू शकतो.

जर आपल्याला कधी वाटलं मेन्स्ट्रुअल कप अडकलाय किंवा तो सापडत नाही तर घाबरून जाऊ नका. शरीराच्या इतर हालचालींमुळे कप गर्भाशयाच्या मुखाकडे जाऊ शकतो. अशावेळी आपल्याला मेन्स्ट्रुअल कप अडकला असल्याचं वाटू शकतं. अशी परिस्थिती निर्माण झाली असेल तर मेन्स्ट्रुअल कप बाहेर काढण्यासाठी योग्य पद्धतीचा वापर करावा.

मेन्स्ट्रुअल कप कसा काढावा ?

मेन्स्ट्रुअल कप लावणं आणि योनीमार्गातून तो काढणं यासाठी काही प्रमाणात अभ्यासाची गरज असते. एकदा का आपल्याला याची सवय झाली की, मेन्स्ट्रुअल कपचा वापर करणं आपल्यासाठी सोपं होतं

१. मासिक पाळीच्या कपचा सील तोडल्यानंतर, कपचा पाया पिळून घ्या आणि हळूवारपणे हलक्या आणि स्थिर दाबाने बाहेर काढा. हे टॅम्पॉन बाहेर काढण्यापेक्षा थोडे वेगळे आहे आणि ५ सेकंद जास्त वेळ घेईल. आपली योनीतून काढून टाकण्यासाठी आपण टॉयलेटच्या किंवा टबच्या काठावर एक पाय वर करण्याचा प्रयत्न देखील करू शकता.

२. योनीमध्ये स्वच्छ बोट आणि अंगठा घाला आणि कपचा पाया जाणवा. आपल्या पेल्विक फ्लोर स्नायूंचा वापर करून, खाली वाकून घ्या जेणेकरून कप पोहोचणे सोपे होईल. रिमचा सील तोडण्याचा प्रयत्न करण्यासाठी आपल्या बोट आणि अंगठ्यामध्ये (अनेक वेळा) कपचे शरीर घट्टपणे पिळून घ्या आणि नंतर हळूवारपणे बाहेर काढा.

३. आपले बोट किनार्यापर्यंत चालवा आणि कपच्या रिम आणि त्या पृष्ठभागाच्या दरम्यान एक जागा तयार करा आणि बोट आतून दाबा, नंतर हळू हळू बाहेर काढा. एकदा ते व्यवस्थित काढून टाकल्यानंतर, स्वच्छ पाण्याने आपली योनी धुवा आणि आपले हात साबणाने स्वच्छ करा.