Chanakya Niti :

चाणक्य ज्यांना कौटिल्य किंवा विष्णुगुप्त म्हणूनही ओळखले जाते. ते एक प्राचीन भारतीय शिक्षक, तत्त्वज्ञ आणि राजकीय रणनीतिकार होते. ज्यांनी अर्थशास्त्र नावाचा प्रसिद्ध ग्रंथ लिहिला. जरी चाणक्यांच्या शिकवणी प्रामुख्याने शासन आणि राज्यकलेवर केंद्रित होती, परंतु त्यांची अनेक तत्त्वे शिक्षण (Education) आणि वैयक्तिक विकासासह जीवनाच्या विविध पैलूंवर लागू केली जाऊ शकतात. येथे चाणक्याच्या शिकवणीची काही प्रमुख तत्त्वे आहेत जी विद्यार्थ्यांसाठी मौल्यवान असू शकतात.('साम टीव्ही'चं व्हॉट्सअ‍ॅप चॅनल जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा)

स्वयंशिस्त

चाणक्यांनी यश मिळवण्यासाठी स्वयं-शिस्तीच्या महत्त्वावर भर दिला आहे. विद्यार्थ्यांनी (Students) स्पष्ट उद्दिष्टे ठरवून, त्यांचा वेळ प्रभावीपणे वापरून आणि विचलित न होऊन स्वयंशिस्त विकसित केली पाहिजे.

कठोर परिश्रम

चाणक्यांच्या मते, यश हे कठोर परिश्रम आणि समर्पणाचे फळ आहे. विद्यार्थ्यांनी अभ्यासात परिश्रम घेतले पाहिजे, ज्ञान प्राप्त करण्यासाठी आणि त्यांची कौशल्ये सुधारण्यासाठी सतत प्रयत्न केले पाहिजेत.

शिकण्यावर लक्ष केंद्रित करा

चाणक्यांनी सतत शिकण्याच्या महत्त्वावर जोर दिला आहे. विद्यार्थ्यांमध्ये ज्ञानाची तहान असायला हवी आणि विविध विषयांमध्ये त्यांनी त्यांची समज वाढवण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. त्यांनी जाणकार शिक्षक आणि मार्गदर्शकांचे मार्गदर्शनही घेतले पाहिजे.

वेळेचे मनगेमेंट

चाणक्यांनी वेळेच्या मूल्यावर भर दिला आणि विद्यार्थ्यांना त्याचा हुशारीने वापर करण्याचा सल्ला दिला. विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या कामांना प्राधान्य दिले पाहिजे, विलंब टाळावा आणि त्यांच्या वेळेचा सर्वोत्तम वापर करण्यासाठी एक व्यवस्थित अभ्यासाचा दिनक्रम तयार केला पाहिजे.

क्रिटिकल थिंकिंग

चाणक्यांनी विद्यार्थ्यांना क्रिटिकल थिंकिंग कौशल्ये विकसित करण्यासाठी प्रोत्साहित केले. त्यांनी अभ्यास केलेल्या विषयांची सखोल समज विकसित करण्यासाठी त्यांनी माहितीचे प्रश्न, विश्लेषण आणि मूल्यमापन करणे आवश्यक आहे. हे त्यांना माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास मदत करेल.

चारित्र्य विकास

चाणक्यांनी चारित्र्य आणि नैतिक मूल्यांचे महत्त्व सांगितले. विद्यार्थ्यांमध्ये प्रामाणिकपणा, सचोटी आणि सहानुभूती हे गुण विकसित करावेत. हे गुण केवळ वैयक्तिक विकासातच योगदान देत नाहीत तर त्यांचे नाते आणि इतरांशी संवाद देखील वाढवतात.

ध्येय निश्चिती

चाणक्यांनी स्पष्ट आणि साध्य करण्यायोग्य उद्दिष्टे निश्चित करण्याचे समर्थन केले. विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या आकांक्षापर्यंत पोहोचण्यासाठी रोडमॅप तयार केला पाहिजे. ध्येय निश्चित केल्याने दिशा आणि प्रेरणा मिळते, विद्यार्थ्यांना एकाग्र आणि समर्पित राहण्यास मदत होते.