नवी दिल्ली : येत्या एक जुलैपासून कामगारांबाबतचा नवीन कायदा म्हणजे लेबर काेड (New Labour Code) लागू हाेण्याची शक्यता आहे. केंद्र सरकारने (Central Government) फेब्रुवारी २०२१ मध्येच चार संहितांचा अंतिम मसुदा तयार केला होता. त्यास आतापर्यंत 23 राज्यांनी या कायद्यांचे पूर्व-प्रकाशित मसुदे स्वीकारले आहेत. सर्व राज्यांनी एकाच वेळी हे चार बदल लागू करावेत अशी भावना केंद्र सरकारची इच्छा आहे. (New Labor Code Latest Marathi News)
केंद्र सरकार पुढील महिन्यापासून चारही नवीन कामगार संहिता लागू करण्याच्या तयारीत आहे. हे पगार (Wage), सामाजिक सुरक्षा (Social Security), औद्योगिक संबंध (Industrial Relations) आणि व्यावसायिक सुरक्षा (Occupational Safety) यांच्याशी संबंधित आहेत. जर नवीन बदल एक जुलैपासून लागू झाले, तर त्यामुळे कर्मचाऱ्यांनाही काही फायदे मिळतील (नवीन वेतन संहिता सेवानिवृत्ती लाभ). उदाहरणार्थ, नवीन कायद्याच्या अंमलबजावणीमुळे पीएफ आणि ग्रॅच्युइटी सारखे सेवानिवृत्तीचे फायदे वाढतील. याशिवाय साप्ताहिक सुट्याही वाढू शकतात. तथापि, नकारात्मक बाजू अशी आहे की इन-हँड सॅलरी (टेक होम सॅलरी) कमी होईल आणि कामाचे तास वाढतील.
पुढील महिन्यापासून बदल लागू केले जाऊ शकतात
माध्यमांत सुरू असलेल्या चर्चेनूसार आणि वृत्तांनूसार नवीन कामगार कायदा येत्या एक जुलैपासून लागू होईल. केंद्र सरकारने फेब्रुवारी २०२१ मध्येच या चार संहितांचा अंतिम मसुदा तयार केला होता. त्यापूर्वी, सरकारने आठ ऑगस्ट 2019 रोजी वेतन संहिता 2019 अधिसूचित केली होती. त्याचप्रमाणे औद्योगिक संबंध संहिता 2020 (औद्योगिक संबंध संहिता, 2020), सामाजिक सुरक्षितता संहिता 2020 (सामाजिक सुरक्षा संहिता, 2020) आणि व्यावसायिक सुरक्षा, आरोग्य आणि कार्य परिस्थिती संहिता 2020 (व्यावसायिक सुरक्षा, आरोग्य आणि कामकाजाच्या अटी, 2020). 29 सप्टेंबर 2020 रोजी सूचित केले होते. आतापर्यंत 23 राज्यांनी या कायद्यांचे पूर्व-प्रकाशित मसुदे स्वीकारले आहेत. सर्व राज्यांनी एकाच वेळी हे चार बदल लागू करावेत, अशी केंद्र सरकारची इच्छा आहे.
निवृत्तीचे हे फायदे वाढतील
नवीन वेतन संहिता लागू झाल्यानंतर कर्मचाऱ्यांचे मूळ वेतन त्यांच्या एकूण वेतनाच्या किमान 50 टक्के असेल. या बदलामुळे त्यांचे पीएफ योगदान वाढणार आहे. हा बदल निवृत्तीच्या दृष्टीने चांगला मानला जात आहे. याबराेबरच कर्मचाऱ्यांच्या ग्रॅच्युइटीमध्येही वाढ होणार आहे. यामुळे कर्मचाऱ्यांना निवृत्तीनंतर अधिक लाभही मिळणार आहेत.
पगार कमी होईल
यामुळे टेक होम सॅलरी (salary) कमी होऊ शकते. नवीन वेतन संहिता लागू झाल्यानंतर पीएफ योगदानासोबत कर्मचाऱ्यांची ग्रॅच्युइटीही वाढणार आहे. उदाहरणार्थ, जर तुमचा शेवटचा पगार 50,000 रुपये असेल आणि तुम्ही कंपनीत 5 वर्षे काम केले असेल, तर तुमची ग्रॅच्युइटी रुपये 1.25 लाख असेल. नवीन प्रणालीमध्ये, ग्रॅच्युइटीची गणना 'डीम्ड' मूळ वेतनाच्या आधारावर केली जाईल, जी एकूण पगाराच्या 50 टक्क्यांपेक्षा कमी नसावी. म्हणजेच, जर तुमचा एकूण पगार 2 लाख रुपये असेल आणि मूळ वेतन 50 हजार रुपये असेल, तर तुमची ग्रॅच्युइटी रुपये 1 लाख (2 लाखाच्या एकूण वेतनाच्या 50 टक्के) दराने निश्चित केली जाईल.
अधिक सुट्ट्या मिळतील, कामाचे तास वाढतील
आणखी एक महत्त्वाचा बदल कामाचे तास आणि साप्ताहिक सुट्ट्यांशी (holiday) संबंधित असेल. अहवालानुसार, सरकारने मसुद्यात चार दिवसांचा कामाचा आठवडा प्रस्तावित केला आहे. म्हणजे आठवड्यातून चार दिवस कामावर जावे लागेल आणि तीन दिवस सुट्या मिळणार आहेत.
दुसरीकडे, त्याचा तोटा असा होईल की दररोज 12-12 तास काम करावे लागेल. एका कर्मचाऱ्याला आठवड्यातून किमान ४८ तास काम करावे लागेल, असा सरकारचा प्रस्ताव आहे. त्याचप्रमाणे अर्जित रजेबाबतही मोठे बदल होणार आहेत.
Edited By : Siddharth Latkar
सकाळ+चे सदस्य व्हा
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.