
मुंबईकरांसाठी दिलासादायक बातमी समोर आली आहे. मुंबईकरांची जीवनवाहिनी असलेल्या लोकल प्रवासात आता लेटमार्कला फुलस्टॉप लागणार आहे. कर्जत स्टेशनच्या यार्ड रिमॉडेलिंगसह आधुनिक रूट रिले इंटरलॉकिंग प्रणाली सुरू करण्यात आली आहे. तब्बल ३० वर्षे प्रलंबित असलेला हा प्रकल्प पूर्ण झाला आहे. या प्रकल्पामुळे सीएसएमटी ते खोपोली, पनवेल वरून कर्जत मार्गांवरील गाड्यांच्या वेळा चुकण्याचं प्रमाण मोठ्या प्रमाणात कमी होणार आहे.
कर्जत यार्डचा कायापालट
मध्य रेल्वेने आधुनिक रूट रिले इंटरलॉकिंग सुरू करण्यासह यार्ड रिमॉडेलिंग काम पूर्ण केले. मध्य रेल्वेने दीर्घकाळ प्रतीक्षित कर्जत यार्ड रिमॉडेलिंग आणि नवीन रूट रिले इंटरलॉकिंग (RRI) प्रणाली कर्जत येथील मध्यवर्ती केबिनवर यशस्वीरीत्या १२ ऑक्टोबर २०२५ रोजी संध्याकाळी ६:३० वाजता सुरू केली, जे मध्य रेल्वेच्या आधुनिकरण व कार्यक्षमतेत सुधारणा करण्याच्या सततच्या प्रयत्नांमध्ये एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. ७४.५३ कोटींच्या या प्रकल्पाने मध्य रेल्वेवरील सर्वात जुनी ऑपरेशनल RRI प्रणाली नव्या RRI प्रणालीने बदलली आहे, त्यामुळे ट्रेन संचालन अधिक सुरक्षित, जलद आणि विश्वासार्ह झाले आहे.
फायदे काय?
कर्जत –पळसदरी दरम्यान नवीन चौथा मार्ग (Karjat Palasdari)
ही नवीन मार्गीका खोपोली मार्गावरील हालचालींना मुख्य घाट विभागापासून वेगळे करते, ज्यामुळे परस्परविरोधी मुव्हमेंट दूर होऊन वाहतूक व्यवस्था, वेळेवर नियंत्रण आणि सुरक्षितता सुधारते. यामुळे उपनगरीय वाहतूक सुधारते.
सुधारित ट्रेन संचालन
अप आणि डाउन रिसेप्शन लाईन्स वाढवल्या असून प्रमाणित केल्या आहेत, ज्यामुळे पूर्ण लांबीच्या मालगाड्या योग्य सिग्नलवर स्वीकारल्या आणि पाठवल्या जाऊ शकतात. यामुळे सुरक्षित, सुरळीत ट्रेन ऑपरेशन सुनिश्चित होते आणि प्रत्येक ट्रेनमध्ये १० मिनिटांपर्यंत बचत होते.
वाढलेली क्षमता
अनेक लाईन्सची पुनर्बांधणी आणि विस्तार करून आणि नवीन द्विमार्गीय मार्गीका जोडून, यार्ड मध्ये आता २५% अधिक रेल्वे मुव्हमेंट हाताळू शकतो, ज्यामध्ये मुख्य मार्ग ओलांडल्याशिवाय पनवेलहून मालगाड्यांचे थेट स्वागत समाविष्ट आहे.
सिग्नलिंग आणि दूरसंचार प्रणाली
नवीन RRI मध्ये या गोष्टी समाविष्ट
४८७ रूट्स, ४६ मुख्य सिग्नल, ३९ शंट सिग्नल.
अतिरिक्त सुरक्षिततेसाठी ड्युअल डिटेक्शन सिस्टम (MSDAC + AFTC)
कर्जत - भिवपुरी दरम्यान स्वयंचलित ब्लॉक सिग्नलिंग
रिअल-टाइम मॉनिटरिंगसाठी इफ्ट्रॉनिक्स डेटा लॉगर
फायर अलार्म, फ्यूज अलार्म आणि प्रगत सुरक्षा प्रणाली विश्वासार्हतेसाठी
हा सुधारणा सिग्नलिंगची अचूकता वाढवते, मानवी हस्तक्षेप कमी करते आणि ट्रेन संचालन अधिक जलद सुनिश्चित करते.
अभियांत्रिकी आणि विद्युत कामे
सिग्नलिंग आधुनिकीकरणाबरोबरच, मोठ्या प्रमाणात नागरी आणि विद्युत कामे करण्यात आली, ज्यात समाविष्ट आहे:
८ पुलांचे विस्तार, २ फूटओवर ब्रिजचे विस्तार, आणि ४.९ किमी नवीन ट्रॅक जोडणी
९ ट्रॅक किमी नवीन ओएचई वायरिंग, ३५० मास्ट उभारले आणि यार्डचे पूर्ण विद्युतीकरण.
एकूण २० नवीन टर्नआउट्स बसवले गेले आणि ८ जुने टर्नआउट्स काढले गेले, तसेच व्यापक D-स्विच बदल, मातीकाम, बॅलास्टिंग आणि पायाभूत मजबुतीकरण केले गेले.
१२ ऑक्टोबर २०२५ रोजी कर्जत ब्लॉकच्या शॅडोचा वापर करून पार पडलेली प्रमुख कामे
कर्जत इंटरलॉकिंगचे काम सुरू असताना, मध्य रेल्वेने कर्जत - लोणावळा घाट विभागात अनेक प्रमुख पायाभूत सुविधांच्या सुधारणांसाठी शॅडो ब्लॉक कालावधीचा प्रभावीपणे वापर केला:
महत्त्वाच्या कामांत खंडाळा येथे नवीन फूटओवर ब्रिज (FOB) गर्डर्सची स्थापना, बोगदा क्र. ५१ जवळील जुने स्टील पूल बदलून नवीन PSC स्लॅब पूल उभारले, ३.५ किमी ट्रॅक वेल्डिंग आणि टॅम्पिंग, तसेच स्टील आर्च रिब्स व शॉटक्रिटिंगसह प्रमुख टनेल्सची पुनर्वसन कामे, ज्यात बोगदा क्र. ४८ च्या डबल-ट्रॅक पोर्टलचे दिग्गज बांधकाम यांचा समावेश आहे. तसेच OHE चे विस्तृत देखभाल आणि सुधारणा केली गेली, ज्यात इन्सुलेटर्सची बदलणी, X-फीडर समायोजन आणि नवीन पूल व FOB साठी स्पॅन रीअलाइनमेंट समाविष्ट आहे.
या व्यापक कामांमुळे ट्रॅकची ताकद, सुरक्षितता आणि ट्रेन हाताळण्याची क्षमता सुधारली आहे, वेळेचे पालन चांगले झाले आहे आणि उपनगरीय आणि लांब पल्ल्याच्या प्रवाशांसाठी, विशेषतः आव्हानात्मक घाट विभागातून, विश्वासार्हता वाढली आहे.
सुरक्षित आणि स्मार्ट ऑपरेशन्सकडे एक पाऊल
कर्जत येथे नवीन आरआरआयचे कार्यान्वित होणे हे रेल्वे आधुनिकीकरण, कार्यक्षमतेत सुधारणा, ट्रेनची वक्तशीरता आणि प्रवाशांच्या सुरक्षिततेमध्ये एक महत्त्वपूर्ण झेप आहे. अभियांत्रिकी, विज्ञान आणि तंत्रज्ञान आणि विद्युत विभागांच्या समन्वित प्रयत्नांमुळे नियोजित ब्लॉकमध्ये या जटिल प्रकल्पाचे निर्बाध पूर्णत्व सुनिश्चित झाले.
सकाळ+चे सदस्य व्हा
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.