Reduce The Brain Stroke : गुड मॉर्निंग संदेश आणि सोशल मीडिया अपडेट्स तुमचे आरोग्य सुधारत आहेत की बिघडवत आहेत? याबाबत प्रत्येकाचे वेगवेगळे मत असू शकते, परंतु आजार नियंत्रणासाठी मोबाईल फोनचा वापर प्रथमच करण्यात आला असून त्यावर अभ्यासही करण्यात आला आहे.

मोबाईलचे (Mobile) नियमित अपडेट्स भारतीयांमध्ये ब्रेन स्ट्रोकचा धोका कमी करू शकतात का? हे जाणून घेण्यासाठी (ICMR- इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्च) एक वर्षभर अभ्यास केला आहे.

स्ट्रोक म्हणजेच मेंदूचा झटका -

स्ट्रोक हे भारतातील (Indian) मृत्यूच्या प्रमुख कारणांपैकी एक आहे. ब्रेन स्ट्रोक दोन प्रकारे होतो. मेंदूतील रक्ताच्या कोणत्याही शिरामध्ये अडथळा किंवा मेंदूतील रक्तस्त्राव - ज्यामध्ये मेंदूला रक्तपुरवठा करणारी कोणतीही नस फुटते किंवा गळती सुरू होते. उच्च रक्तदाब असलेल्या रुग्णांमध्ये ब्रेन हॅमरेजचा धोका सर्वाधिक असतो.

स्ट्रोक येण्याची काही प्रमुख कारणे असू शकतात -

• उच्च रक्तदाब

• उच्च रक्त शर्करा

• उच्च कोलेस्टरॉल

• धूम्रपान

• लठ्ठपणा

• दारू

• व्यायाम करू नका

• आणि चुकीचे अन्न खाणे

स्ट्रोकचा धोका पुन्हा राहतो -

एकदा स्ट्रोक आला की, 15 ते 20% रुग्णांना पुन्हा स्ट्रोक येण्याचा धोका असतो. तथापि, अभ्यासादरम्यान असे घडण्याची कारणे देखील तपासली गेली आणि त्यामागील कारणे पुढे आली ती अशी-

• नियमितपणे औषधे न घेणे

• रक्तदाब आणि साखर नियंत्रणात नाही

• वाईट जीवनशैली

मोबाईल औषध कसा बनला?

आयसीएमआरला त्यांच्या अभ्यासात असे आढळून आले आहे की मोबाइल फोन अपडेटद्वारे दुसरा स्ट्रोक कमी केला जाऊ शकतो. या अद्यतनांमध्ये रुग्णांसाठी स्ट्रोकची माहिती देणारे एसएमएस, व्हिडिओ आणि ई-पुस्तके समाविष्ट आहेत.

या अपडेट्समध्ये बीपी आणि शुगर नियंत्रणात ठेवणे, शारीरिक हालचाली करणे, औषधे नियमित घेणे असे संदेश देण्यात आले होते. हे सर्व अपडेट 12 वेगवेगळ्या भाषांमध्ये तयार करण्यात आले होते.

भारतातील 31 शहरांमधील 4,298 रुग्णांची या अभ्यासासाठी निवड करण्यात आली. यापैकी 2,148 लोक मेसेज ग्रुपमध्ये, तर 2150 लोक सामान्य ग्रुपमध्ये होते. संदेश गटातील 1,502 रुग्ण आणि सामान्य गटातील 1,536 रुग्णांनी संपूर्ण वर्षभर अभ्यासात भाग घेतला.

संदेश गटातील रुग्णांनी तितक्याच प्रमाणात औषधे घेतली आणि त्यांची जीवनशैलीही सुधारली, असे या अभ्यासातून समोर आले आहे. हा अभ्यास लॅन्सेटमध्ये प्रकाशित झाला आहे.

डिस्क्लेमर: सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.