Indian Railway Stations : भारतीय रेल्वेने भारतातील सर्व रेल्वे स्थानकांचा कायापालट करण्याची तयारी केली आहे. रेल्वे मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, भारतात एकूण १९९ रेल्वे स्थानकांच्या पुनर्विकासाचे काम सुरू आहे. ४० हून अधिक रेल्वे स्थानकांसाठी निविदाही काढण्यात आल्या आहेत. पुनर्विकासामुळे अनेक रेल्वे स्थानके दररोज चर्चेत असतात.

एक काळ असा होता की रेल्वे स्थानकाची दुरवस्था होती. आज भारतातील अनेक रेल्वे स्थानके विमानतळाच्या रूपात आली आहेत आणि आणखी बरीच येत आहेत. ही पाच रेल्वे स्थानके पायाभूत सुविधा, प्रवाशांच्या सोयी, प्रकाश व्यवस्था आणि स्वच्छता या सर्व बाबींवर उभी आहेत. खरं तर, आता काही वर्षांपासून भारतीय (Indian) रेल्वे देशभरातील रेल्वे स्थानकांचा पुनर्विकास करत आहे. या पुनर्विकासाचे सुंदर परिणाम दिसू लागले आहेत. रेल्वे स्थानकाचा असाच विकास होत राहिला तर पायाभूत सुविधा आणि सौंदर्याच्या बाबतीत विमानतळ आणि रेल्वे स्थानकात फारसा फरक राहणार नाही. विकसित भारत घडवण्यासाठी अशा प्रकारच्या रेल्वे (Railway) स्थानकांची नितांत गरज आहे.

राणी कमलापती रेल्वे स्टेशन

मध्य प्रदेशातील भोपाळ येथे असलेले हे रेल्वे स्थानक भारतीय रेल्वेची शान आहे. या स्टेशनच्या आत तुम्ही शॉपिंग करू शकता, जेवणाचा आनंद घेऊ शकता आणि जर तुम्हाला मजा येत नसेल तर तुम्ही सिनेमा हॉलमध्ये प्रवेश करू शकता. या स्टेशनचे जुने नाव हबीबगंज रेल्वे स्टेशन होते. जर्मनीतील हेडलबर्ग रेल्वे स्थानकाच्या धर्तीवर हे स्थानक तयार करण्यात आले आहे. हे स्टेशन भारतातील पहिले ISO प्रमाणित रेल्वे स्टेशन आहे. पंचतारांकित सुविधांनी सुसज्ज असलेल्या स्टेशनमध्ये सिनेमा हॉल, शॉपिंग मॉल, सुपर स्पेशालिटी हॉस्पिटल आणि आलिशान हॉटेल आहेत. हे रेल्वे स्थानक भोपाळ मेट्रोशीही जोडले जाणार आहे. हे जागतिक दर्जाचे रेल्वे स्थानक सर्वांना आकर्षित करते.

गांधीनगर रेल्वे स्टेशन

राजस्थानमधील जयपूर येथे असलेल्या या रेल्वे स्थानकाच्या पुनर्विकासाचे काम सुरू आहे. 180 कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीतून हे जागतिक दर्जाच्या रेल्वे स्थानकात रूपांतरित केले जात आहे. या स्टेशनच्या सर्व इमारती निव्वळ शून्य उर्जेवर आधारित असतील. कचरा प्रक्रिया आणि रेनवॉटर हार्वेस्टिंग सारखे तंत्रज्ञान देखील येथे उपस्थित असेल. विकसित देशातील रेल्वे स्थानकांवर उपलब्ध असलेल्या जवळपास सर्व सुविधा तेथे असतील.

विश्वेश्वरय्या रेल्वे स्टेशन

हे रेल्वे स्टेशन बंगलोर, कर्नाटक येथे स्थित एक केंद्रीकृत वातानुकूलित रेल्वे स्थानक आहे. त्याचे बांधकाम ३१४ कोटी रुपये खर्चून झाले आहे. प्रवाशांसाठी पार्किंगची उत्तम सोय आहे. स्वच्छ पाण्यासाठी रिसायकलिंग युनिटही येथे बसविण्यात आले आहे. या रेल्वे स्थानकावर दोन उपमार्ग आणि एक फूट ओव्हरब्रिज आहे. सर्व प्लॅटफॉर्म एकमेकांशी जोडलेले आहेत.

छत्रपती शिवाजी टर्मिनल

मुंबई, महाराष्ट्र येथे असलेल्या या रेल्वे स्थानकाचा पुनर्विकास करण्यात येणार आहे. फूड कोर्ट, वेडिंग लाउंज, सिनेमा हॉल, लिफ्ट, एस्केलेटर, ट्रॅव्हलर्स, सिटी सेंटर, कॅफेटेरिया आणि रूफ प्लाझा यांसारख्या सुविधा येथे उपलब्ध असतील. त्यांचा पुनर्विकास झाल्यावर ते विमानतळापेक्षा कमी दिसणार नाही. अडीच ते साडेतीन वर्षांत हे स्थानक पूर्णपणे नव्या रुपात येईल.

नवी दिल्ली रेल्वे स्टेशन

देशाच्या राजधानीचे रेल्वे स्थानक जागतिक दर्जाचे असणे बंधनकारक आहे. या भावनेला मूर्त रूप देण्याचा भारतीय रेल्वेचा निर्धार आहे. नवी दिल्ली रेल्वे स्थानकाचा मास्टर प्लॅन तयार करण्यात आला आहे. येत्या काही दिवसात पार्किंगची सुविधा, सौरऊर्जा, जलसंधारण, प्रचंड वृक्षाच्छादित आणि सुंदर हिरवीगार इमारत बघायला मिळेल. मेट्रो, बस आणि रेल्वे यांसारख्या वाहतुकीचे एकत्रीकरणही केले जाईल. नवी दिल्ली रेल्वे स्थानकाला जागतिक दर्जाचे स्वरूप येण्यासाठी किमान अडीच वर्षे आणि जास्तीत जास्त साडेतीन वर्षे लागतील.