आयुर्वेद Ayurveda हे जीवनातील  शास्त्र आहे. आयुर्वेदात  निरोगी जीवन आणि रोगांच्या उपचारांबद्दल भरपूर माहिती आहे. खरं तर, जेव्हा त्वचेची काळजी घेण्याची वेळ येते तेव्हा बऱ्याच महिला आयुर्वेदिक उपायांवर अवलंबून असतात. या उपचारातून त्वचेच्या समस्या दूर होतात असे नाही तर शरीरातील अनेक दोषही दूर होतात.   आयुर्वेदानुसार वात vata  (हवा आणि जागा) कफ Cough (पाणी आणि पृथ्वी) पित्त bile (अग्नी आणि पृथ्वी) असे तीन दोष मानवी शरीरात आढळून येतात. (vata, phlegm, bile defects cause serious effects on the skin; Read once) 

वात, कफ आणि पित्त या दोषांत वाढ झाल्यास आपल्या शरीरावर यांचे अनेक दुष्परिणामही होत असल्याचे आपण पहिले असेल. हे घटक आपल्या  मानसिक आणि भावनिक आरोग्यासाठी जबाबदार असल्याचे मानले जाते. आयुर्वेदानुसार,  निरोगी आरोग्यासाठी,  निरोगी त्वचा टिकवण्यासाठी, दोषांना संतुलित करणे आवश्यक आहे. 

Skin Care Tips : स्क्रब करताना घ्यावी अशी काळजी 

आयुर्वेदानुसार, या दोषांमधून आपण आपल्या त्वचेची काळजी कशी घेऊ शकता?

- 1. वात दोष
वात हवा आणि जागा या दोन घटकांनी बनलेला आहे. या घटकांचा त्वचेच्या रंगावर सौम्य, कोरडेपणा आणि खरखरीतपणा  येतो.  यामुळे शरीरावर  हलके-तपकिरी रंगाची  टॅनिंग होऊ शकते.  वातामुळे त्वचेवर सूक्ष्म रेषा आणि सुरकुत्या होण्याची शक्यता असते.  याचा अर्थ असा की शरीरात वाट दोषाचे असंतुलन झाल्यास  त्वचा सुरकुतणे, कमी वयातच वृद्ध  दिसणे, आणि त्वचेचे  निर्जलीकरण अशी लक्षणे दर्शविते. कोरडे आणि थंड हवामान, कच्चे अन्न आणि तणाव यामुळे शरीरात  वात दोष वाढतो. म्हणूनच त्वचेचे आरोग्य राखण्यासाठी स्टीमिंग आणि योग्य मॉइश्चरायझर लावण्याची सूचना आयुर्वेदात  दिली आहे. 

- 2. कफ दोष
 पृथ्वी आणि पाण्याचे गुण असणाऱ्या  लोकांमध्ये सामान्यत : हा दोष आढळून येतो.  ज्यांना सोरायसिससारखे विकार असणाऱ्या लोकांच्या त्वचेत पेशी तयार होतात आणि त्वचेमध्ये कोरडे कोरडे ठिपके तयार होऊ लागतात.  या प्रकारच्या त्वचेत कंटाळवाणा, तेलकट आणि छिद्र वाढले आहेत. आयुर्वेदानुसार, त्वचेचा हा दोष योग्य प्रकारचे मॉइश्चरायझर, योग्य जीवनशैली सह, योग्य  आहार आणि खोल क्लींजिंगद्वारे बरे करता येतो.

- 3. पित्त दोष 
मानवी शरीरातील पित्त प्रकृतीवर  अग्निचा प्रभाव असतो.  पित्त प्रकृती ही चिडचिडेपणा, ताकदीचे लक्षण आहे. पित्तदोषातिल असंतुलनमुळे शरीरावर लालसरपणा, ज्वलंत वेदना आणि कधीकधी ताप येऊ शकतो. या प्रकारची त्वचा एक प्रकारचा एक्जिमा ग्रस्त असते.  यामुले  दाह, त्वचारोग आणि इतर प्रकारच्या दाहक त्वचेचे रोग होऊ शकतात. या प्रकारची त्वचा संवेदनशील असल्याने संतुलित राहण्यासाठी सूर्यप्रकाशापासून दूर राहण्याची आवश्यकता आहे. कोरफड,  गुलाब,  आणि जास्वंदसारख्या वनस्पति  या प्रकारच्या त्वचेला शांत, निरोगी आणि डागविरहित  करण्यास मदत करतात. 

Edited By- Anuradha Dhawade