केंद्रातील नरेंद्र मोदी सरकारने बुधवारी मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत राष्ट्रीय हळद मंडळाच्या स्थापनेला मंजुरी दिली. याबाबत माहिती देताना केंद्रीय मंत्री अनुराग ठाकूर सांगतात की, 2030 पर्यंत भारत दरवर्षी एक अब्ज डॉलरची हळद परदेशात निर्यात करेल, हे या मंडळाचे लक्ष्य आहे.
काय असेल या मंडळाचे काम?
राष्ट्रीय हळद मंडळाच्या कामकाजाविषयी माहिती देताना केंद्रीय मंत्री अनुराग ठाकूर म्हणाले की, कोरोना महामारीनंतर जगाला हळदीचे महत्त्व समजले आहे. भारत सरकारलाही त्याचे उत्पादन, वापर आणि निर्यातीला प्रोत्साहन द्यायचे आहे. यासाठी हे मंडळ मदत करेल. यासोबतच राष्ट्रीय हळद मंडळ देशातील हळद, याच्या उत्पादनांच्या विकासावर आणि वाढीवर लक्ष केंद्रित करेल.
ते म्हणाले, यासोबतच जगभरात हळदीचा खप वाढवण्याची भरपूर क्षमता असून मंडळाच्या मदतीने हळदीबाबत जागरूकता आणि खप वाढवणे, निर्यात वाढवण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर नवीन बाजारपेठ विकसित करणे, संशोधन करणे यासाठी प्रयत्न केले जातील. नवीन उत्पादने आणि विकासाला चालना मिळेल. मूल्यवर्धनातून अधिक लाभ मिळविण्यासाठी मंडळ विशेषत: हळद उत्पादकांच्या क्षमता वाढीवर आणि कौशल्य विकासावर लक्ष केंद्रित करेल. हे मंडळ गुणवत्ता, अन्न सुरक्षा मानकांचे पालन करण्यास प्रोत्साहन देईल. एवढेच नव्हे तर मंडळ हळदीला संरक्षण देणार असून उपयुक्त शोषणासाठीही पावले उचलणार आहे. (Latest Marathi News)
मंडळाच्या उपक्रमात हळद उत्पादकांवर लक्ष केंद्रित केले जाईल आणि त्याच्या लागवडीकडे लक्ष दिले जाईल. एवढेच नाही तर उत्पादकांकडून तुरीचा अधिक चांगला वापर करण्यावरही भर दिला जाईल, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनाला चांगला भाव मिळेल.
हळद उत्पादनाबाबत जगात भारताची स्थिती काय आहे?
भारत हा जगातील सर्वात मोठा तुरीचा उत्पादक, ग्राहक आणि निर्यातदार आहे. 2022-23 मध्ये भारतात 3.24 लाख हेक्टर क्षेत्रात 11.61 लाख टन (जागतिक तुरीच्या उत्पादनाच्या 75% पेक्षा जास्त) उत्पादनासह हळदीची लागवड करण्यात आली. भारतात हळदीच्या 30 पेक्षा जास्त जाती उगवल्या जातात आणि देशातील 20 पेक्षा जास्त राज्यांमध्ये त्याची लागवड केली जाते. महाराष्ट्र, तेलंगणा, कर्नाटक आणि तामिळनाडू ही हळदीचे सर्वाधिक उत्पादन करणारी राज्ये आहेत.
हळदीच्या जागतिक व्यापारात भारताचा वाटा 62 टक्क्यांहून अधिक आहे. 2022-23 दरम्यान, 380 हून अधिक निर्यातदारांनी 207.45 मिलियन डॉलर्स किमतीची 1.534 लाख टन हळद आणि हळद उत्पादने निर्यात केली. बांगलादेश, यूएई, यूएसए आणि मलेशिया ही भारतीय हळदीची प्रमुख निर्यात बाजारपेठ आहे. मंडळाच्या केंद्रित उपक्रमांमुळे 2030 पर्यंत हळदीची निर्यात 1 अब्ज डॉलर्स पर्यंत पोहोचेल अशी अपेक्षा आहे, ठाकूर यांनी व्यक्त केली आहे.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.