Manmohan Singh: पाकिस्तानात जन्म, रिझर्व्ह बँकेत नोकरी ते २ वेळा पंतप्रधान, मनमोहन सिंग यांचा जीवनप्रवास

Former Indian Prime Minister Dr. Manmohan Singh Passes Away at 92 : देशाचे माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांचे निधन झाले. दिल्लीतील एम्स रुग्णालयामध्ये उपचारादरम्यान त्यांचे निधन झाले. श्वसनाचा त्रास जाणवू लागल्यामुळे त्यांना उपचारासाठी गुरूवारी रात्री ८ वाजता एम्स रुग्णालयात दाखल केले. पण आयसीयूमध्ये उपचारादरम्यान त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. त्यांच्या निधनामुळे सर्वांना मोठा धक्का बसला. मनमोहन सिंग यांचा जन्म पाकिस्तानात झाला होता. अर्थशास्त्रज्ञ ते देशाचे माजी पंतप्रधान झालेल्या मनमोहन सिंग यांचा जीवनप्रवास कसा राहिला त्यावर आपण नजर टाकणार आहोत...

डॉ. मनमोहन सिंग हे भारताचे माजी पंतप्रधान आणि एक प्रतिष्ठित अर्थशास्त्रज्ञ होते. त्यांनी त्यांच्या राजकीय आणि प्रशासकीय कारकिर्दीत उल्लेखनीय योगदान दिले होते. त्यांनी देशाला पुढे नेण्यासाठी महत्वपूर्ण कामगिरी केली होती. मनमोहन सिंग यांचा जन्म २६ सप्टेंबर १९३२ रोजी पाकिस्तानातील गाह गावात झाला होता. त्यांनी पंजाब विद्यापीठातून अर्थशास्त्रात बॅचलर डिग्री आणि पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली होती. यानंतर त्यांनी केंब्रिज विद्यापीठ आणि ऑक्सफर्ड विद्यापीठातून पीएचडी केली होती. उच्च शिक्षणानंतर ते संयुक्त राष्ट्रात अर्थतज्ज्ञ म्हणून रुजू झाले होते आणि त्यानंतर ते भारतात परतले आणि त्यांनी शिक्षण आणि प्रशासकीय सेवांमध्ये काम केले.

मनमोहन सिंग भारतीय प्रशासकीय सेवेत रुजू झाले आणि त्यांनी नियोजन आयोग, वित्त मंत्रालय आणि भारतीय रिझर्व्ह बँक यासारख्या प्रतिष्ठित संस्थांमध्ये काम केले होते. १९९१ मध्ये जेव्हा भारत गंभीर आर्थिक संकटाचा सामना करत होता तेव्हा त्यांची अर्थमंत्री म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. आपल्या कार्यकाळात त्यांनी असे अनेक निर्णय घेतले ज्यामुळे भारतीय अर्थव्यवस्थेला नवी दिशा मिळाली होती. त्यांना देशाचे महान अर्थतज्ज्ञ असेही म्हटले जाते. देशाचे पहिले शीख पंतप्रधान म्हणून ओळखले जाणारे मनमोहन सिंग यांनी 1991 मध्ये पीव्ही नरसिंह राव यांच्या नेतृत्वाखालील सरकारमध्ये अर्थमंत्री काम केले होते.

10 वर्षे देशाचे पंतप्रधान असताना मनमोहन सिंग यांनी अनेक मोठे निर्णय घेतले. ज्यासाठी ते नेहमीच स्मरणात राहतील. त्यांनी अनेक आर्थिक सुधारणांना पुढे ढकलले आणि भारताला जागतिक गुंतवणुकीसाठी एक आकर्षक ठिकाण बनवले. याशिवाय त्यांनी अमेरिकेसोबत नागरी आण्विक सहकार्य करारावर स्वाक्षरी केली ज्यामुळे भारताची ऊर्जा गरजा पूर्ण करण्यात मदत झाली. त्यांच्या कार्यकाळात भारतीय मध्यमवर्गाचा विस्तार झाला आणि माहिती तंत्रज्ञान उद्योगाला चालना मिळाली होती.