How Fog is Formed : हिवाळा ऋतू म्हटलं की, सर्वत्र वातावरण गार दिसू लागते. हिरवाई व निर्सगाने पांघरलेली धुक्याची चादर या ऋतूची शोभा वाढवते. या काळात वातावरणात बदल झाल्यामुळे आपल्याला आरोग्याच्या (Health) समस्यांना देखील सामोरे जावे लागते.
आपल्यापैकी अनेकांना हे माहित असते की, ढग कसे तयार होतात परंतु, तुम्हाला हे माहित आहे का ? हिवाळ्यात धुके कसे तयार होतात चला जाणून घेऊया त्याबद्दल. हवामान खात्याचे म्हणणे आहे की, पुढील काही दिवस दाट धुके राहण्याची शक्यता आहे. त्याचा सर्वाधिक परिणाम उत्तर प्रदेश, पंजाब आणि बिहारसारख्या राज्यांमध्ये दिसून येईल. धुक्यामुळेच गाड्या उशिराने धावतात. रस्त्यांवर वाहतूक सुरू होते. अशा परिस्थितीत धुके कसे निर्माण होते, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.
Weather.gov च्या अहवालानुसार धुके म्हणजेच FOG हे पाण्याच्या छोट्या थेंबांच्या रूपात असते. आता ते कसे बनवले जाते ते समजून घेऊ. आपल्या आजूबाजूला पाण्याची वाफ असते, ज्याला सामान्य भाषेत ओलावा म्हणतात. हिवाळ्यात, जेव्हा पाण्याची वाफ वर येते आणि थंड हवेशी आदळते तेव्हा संक्षेपण प्रक्रिया सुरू होते आणि ते जड होते आणि लहान थेंबांच्या रूपात गोठण्यास सुरुवात होते. जसजसा हिवाळा वाढत जातो तसतसे त्यांचे स्वरूप धुरात बदलू लागते. ते अधिक दाट होत आहे. त्याला धुके म्हणतात
फॉग (Fog) आणि स्मॉग हे दोन्ही शब्द तुम्ही अनेकदा ऐकले असतील. आता त्यांनाही समजून घेऊ. स्मॉग दोन शब्दांपासून बनलेला आहे. धूर आणि धुके. सोप्या भाषेत समजव्याचे झाले तर कार आणि कारखान्यातून निघणारा धूर धुक्यात मिसळला तर त्याला स्मॉग म्हणतात. हे आरोग्यासाठी अत्यंत हानिकारक आहे. ते श्वासाद्वारे शरीरात पोहोचते आणि हृदय, फुफ्फुस आणि इतर अवयवांना समस्या निर्माण करते.
आता जाणून घेऊया खेड्यांपेक्षा शहरांमध्ये धुके जास्त का असते. शहरांपेक्षा धुके असलेल्या गावांमध्ये दृश्यमानता चांगली असते. यालाही कारण आहे. मोठ्या शहरांच्या हवेत धूळ आणि धुराचे कण अधिक असतात. हे धुक्यात असलेल्या पाण्याच्या थेंबांसोबत मिसळून ते गडद बनवतात. कधीकधी धुके असलेल्या ठिकाणी सिल्व्हर आयोडाइड फवारले जाते, त्यामुळे पाणी थेंबांच्या स्वरूपात जमिनीवर पडते आणि धुके कमी होते.
जगात अशी काही ठिकाणे आहेत जिथे वर्षभर धुके असते. जसे- कॅनडाच्या न्यूफाउंडलँड बेटाजवळील ग्रँड बँक्स. धुक्याने झाकलेले जगातील बहुतेक भाग अटलांटिक महासागराच्या कक्षेत येतात. उत्तरेकडून वाहणारे थंड वारे आणि पूर्वेकडून वाहणारे उबदार वारे मिळून धुके तयार करतात.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.