Army Day 2023 : धार्मिक महत्त्वामुळे आजचा म्हणजेच 15 जानेवारी हा दिवस महत्वाचा आहे. आज देशात मकर संक्रांतीचा सण साजरा केला जात आहे. मात्र, भारतासाठी आणखी एक खास संधी आहे. आज भारतीय लष्कर दिन आहे.

15 जानेवारी हा दिवस भारतीय लष्कर (Army) दिन म्हणून साजरा केला जातो. हा दिवस भारताच्या इतिहासातील अभिमानास्पद घटना आहे. हा अभिमान वाढावा म्हणून सीमेचे रक्षण करणाऱ्या जवानांचा या दिवशी सत्कार केला जातो.

आज देश 75 वा भारतीय (Indian) लष्कर दिन साजरा करत आहे. नवी दिल्ली आणि लष्कराच्या सर्व मुख्यालयांमध्ये लष्करी परेड, लष्करी प्रदर्शने आणि इतर रंगीबेरंगी कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात आले आहे. देशाच्या लष्कराचे शौर्य, शौर्य आणि बलिदानचे स्मरण केले जात आहे. या दिवशी भारतीय सैन्य दिन का साजरा केला गेला? 15 जानेवारीला भारतीय सैन्य दिन का साजरा केला जातो?आणि जाणून घ्या भारतीय सैन्याच्या गौरवशाली इतिहासाबद्दल सर्व काही.

लष्कराचे पहिले भारतीय लेफ्टनंट जनरल कोण होते?

देश इंग्रजांच्या ताब्यात असताना भारतीय सैन्याची स्थापना झाली. त्यावेळी लष्कराचे वरिष्ठ अधिकारी ब्रिटीश होते. १९४७ मध्ये देश ाला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतरही लष्करप्रमुख ब्रिटिश वंशाचे च होते. मात्र १९४९ मध्ये शेवटचे ब्रिटिश कमांडर-इन-चीफ जनरल फ्रान्सिस बुचर गेल्यानंतर त्यांच्या जागी एका भारतीयाची नियुक्ती करण्यात आली. लेफ्टनंट जनरल के. एम. करिअप्पा हे स्वतंत्र भारताचे पहिले भारतीय लष्करी अधिकारी ठरले. ही संधी देशासाठी खास होती आणि के. एम. करिअप्पाही.

लेफ्टनंट जनरल के. एम. करिअप्पा -

हे देशाच्या लष्कराचे पहिले भारतीय लेफ्टनंट जनरल होते. त्यांच्या नावाची एक मोठी उपलब्धी म्हणजे त्यांनी भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील युद्धाचे नेतृत्व केले आणि जिंकले. पुढे त्यांचे पद वाढले आणि ते फिल्ड मार्शल झाले.

1949 मध्ये फील्ड मार्शल करिअप्पा यांची लष्करप्रमुखपदी नियुक्ती झाली तेव्हा भारतीय सैन्यात सुमारे 2 लाख सैनिक होते. करिअप्पा 1953 मध्ये निवृत्त झाले. त्यानंतर 1993 मध्ये वयाच्या 94 व्या वर्षी त्यांचे निधन झाले. तोपर्यंत करिअप्पा यांच्या नावावर अनेक कर्तृत्वाची नोंद झाली होती.

1947 मध्ये भारत-पाकिस्तान युद्ध झाले तेव्हा के. एम. करिअप्पा यांनी भारतीय लष्कराचे नेतृत्व केले होते. त्याचवेळी करिअप्पा दुसऱ्या महायुद्धातही सहभागी झाले होते. के.एम. करिअप्पा यांना बर्मामध्ये जपानींचा पराभव केल्याबद्दल ऑर्डर ऑफ द ब्रिटिश एम्पायर हा मानही मिळाला.

15 जानेवारीला भारतीय लष्कर दिन -

का साजरा केला जातो, हा प्रश्न आहे. देशाचे पहिले भारतीय लष्करप्रमुख फील्ड मार्शल के. एम. करिअप्पा यांनी 15 जानेवारी रोजी पदभार स्वीकारला होता. देशाच्या लष्कराचे नेतृत्व एका भारतीयाच्या हाती गेल्याने आजचा दिवस इतिहासात खूप महत्त्वाचा होता. त्यामुळे दरवर्षी १५ जानेवारी हा दिवस भारतीय लष्कर दिन म्हणून साजरा केला जातो.

भारतीय लष्कराची कामगिरी -

• 1947-48 मध्ये काश्मीर युद्ध झाले, तेव्हा पाकिस्तानी सैन्याने काश्मीर हिसकावण्याच्या हेतूने आक्रमण केले. तत्कालीन काश्मीर शासक महाराजा हरिसिंग यांच्या विनंतीवरून भारतीय लष्कराने काश्मीरची सुटका केली होती.

• 1962 मध्ये चीनने भारतीय हिमालय सीमेवर हल्ला केला होता. भारतीय सैन्य तयार नव्हते, त्यामुळे मोठं नुकसान झालं, पण भारताच्या सैन्याने सीमेवर चीनविरोधात सतर्कतेचा इशारा वाढवत चोख प्रत्युत्तर दिलं.

• 1965 मध्ये भारत-पाकिस्तानयुद्ध झाले. भारतीय सैन्याने पाकिस्तानला चोख प्रत्युत्तर देत युद्धात त्यांचा पराभव केला.

• 1971 मध्ये बांगलादेश युद्ध झाले जेव्हा पाकिस्तानी सैन्याने बांगलादेशींना भारतात आश्रय घेण्यास भाग पाडले. भारताने पाकिस्तानच्या पूर्व भागावर कब्जा करून 90 हजार कैद्यांची मुक्तता केली आणि त्या प्रदेशाला बांगलादेश अशी स्वतंत्र ओळख मिळवून दिली.

• 1999 मध्ये पाकिस्तानी सैन्याविरोधात ऑपरेशन विजय सुरू करण्यात आले होते. या कारवाईत भारतीय सैन्याच्या विजयाची इतिहासात सुवर्णाक्षरांनी नोंद झाली. कारगिल युद्धाच्या नावानेही ते प्रसिद्ध आहे.