Parenting Tips :

झपाट्याने बदलणारी जीवनशैली आजकाल लोकांना अनेक समस्यांना बळी पडत आहे. वाढत्या कामाचा ताण आणि इतर समस्यांमुळे केवळ शारीरिकच नाही तर मानसिक समस्याही लोकांवर पडत आहेत. नैराश्य ही यापैकी एक समस्या आहे, ज्यामुळे आजकाल बरेच लोक प्रभावित आहेत. केवळ वडीलधारी मंडळीच नाही तर लहान मुलेही या दिवसांत नैराश्याचे बळी ठरत आहेत. गेल्या काही काळापासून मुलांमध्ये नैराश्याची (Stress) प्रकरणे झपाट्याने वाढत आहेत.

वेळीच नियंत्रण न केल्यास ही समस्या (Problem) गंभीर बनू शकते. मुलांमध्ये नैराश्याची काही प्रमुख कारणे असू शकतात , ज्याबद्दल माहिती असल्यास पालक आपल्या मुलांना त्यापासून वाचवू शकतात. अशा परिस्थितीत, आज या लेखात आपण मुलांमध्ये नैराश्याची 4 मुख्य कारणे जाणून घेणार आहोत.

वेगळे कुटुंब

पूर्वी एकत्र कुटुंबात राहण्याचा ट्रेंड होता, आता अधिक लोक वेगळ्या कुटुंबात राहण्यात पसंत करतात. एकत्र कुटुंबात आई-वडिलांशिवाय मुलांना आजी-आजोबा, काका-काकू, मावशी यांचे प्रेम मिळते. तसेच, वेगळ्या कुटुंबात फक्त पालक एकत्र राहतात, जे बहुतेक कामासाठी दूर असतात. अशा स्थितीत एकटेपणामुळे मुले नैराश्यग्रस्त होऊ शकतात.

ओरडणे

पालक अनेकदा मुलांनी चुका केल्यावर ते बरोबर आहे किंवा चूक आहे हे सांगतात. तसेच त्यांना ओरडतात किंवा फटकारता. अशा परिस्थितीत काही वेळा पालकांचे हे वागणे मुलांच्या हृदयाला काट्यासारखे टोचते, त्यामुळे त्यांच्या कमकुवत मनाला खूप दुखापत होते, ही गोष्ट त्यांना हळूहळू नैराश्याकडे नेतात.

मनाचे बोलणे अशक्य

एकत्र कुटुंबात राहताना मुलांना त्यांच्या भावना व्यक्त करण्यासाठी अनेक पर्याय उपलब्ध असतात. मुले त्यांचे विचार त्यांच्या पालकांसोबत तसेच आजी-आजोबा, काका-काकू इत्यादींना सांगायची. मात्र, आजकाल न्युक्लिअर फॅमिलीमुळे मुलं खूप एकटे झाली आहेत. पालकही बहुतेक कामानिमित्त बाहेर असतात, त्यामुळे मुले त्यांच्या भावना कोणाकडेही व्यक्त करू शकत नाहीत आणि हळूहळू नैराश्य येऊ लागतात.

घरापुरते मर्यादित

जुन्या काळात, मुले सहसा घराबाहेर मित्रांसोबत खेळण्यात आपला मोकळा वेळ घालवत असत. याउलट सध्याचे वाईट वातावरण पाहता बहुतांश पालक आपल्या मुलांना घराबाहेर पाठवणे टाळतात. अशा स्थितीत मुलं स्वतःचे मनोरंजन करण्यासाठी दिवसभर गॅजेट्सने वेढलेली असतात, त्यामुळे त्यांना नैराश्य येऊ लागते.

मुलांमध्ये नैराश्याची लक्षणे

• थकवा

• स्वभावाच्या लहरी

• कमी ऊर्जा पातळी

• झोपेशी संबंधित समस्या

• नकारात्मक विचार असणे

• नेहमीपेक्षा जास्त किंवा कमी खाणे

• मनोरंजक क्रियाकलापांमध्ये रस नसणे