आपल्या शरीरातील लिव्हर हा एक महत्त्वाचा अवयव मानला जातो. हा अवयव बिलिरुबिनसारखं रंगद्रव्य, हार्मोन्स आणि रक्ताच्या गाठी बनवण्यासाठी आवश्यक असणारं क्लॉटिंग फॅक्टर्सचं काम करतं. मुळात ज्यावेळी लिव्हर नीट काम करणं थांबवतं त्यावेळी तेव्हा शरीरात या घटकांचं संतुलन बिघडतं आणि त्याचा परिणाम त्वचा, रक्तवाहिन्या आणि रक्तस्त्रावाच्या पद्धतींवर दिसू लागतो.

तज्ज्ञांच्या सांगण्यानुसार, बाहेरून दिसणारे संकेत अनेकदा आतल्या गंभीर लक्षणांआधीच दिसायला सुरुवात होतात. कोणत्याही आजारांचे संकेत आपल्याला मिळत असतात. त्यामुळे लिव्हर बिघडण्याची प्रारंभिक चिन्हं ओळखणं खूप महत्त्वाचं आहे.

कावीळ (Jaundice)

ज्यावेळी लिव्हर बिलिरुबिन योग्य प्रकारे साफ करू शकत नाही, तेव्हा हे रक्तात वाढतं आणि त्याचा परिणाम म्हणून त्वचा आणि डोळ्यांच्या पांढऱ्या भागावर पिवळसर छटा दिसायला लागतात. हा पिवळेपणा अनेकदा लिव्हरची गंभीर समस्या दर्शवतो. सुरुवातीला हलका पिवळेपणा दिसतो, पण वेळेत तपासणी न केल्यास तो वाढत जाऊ शकतो.

पुरळ नसतानाही खाज येणं

कधीकधी संपूर्ण शरीरावर सतत खाज येण्याची समस्या जाणवते. मात्र यावेळी त्वचेवर कुठेही पुरळ, लालसरपणा किंवा दिसत नाही. अशी समस्या तेव्हाच जाणवते ज्यावेळी लिव्हर नीट कार्य करत नसल्यामुळे पित्तातील आम्लं (bile acids) रक्तात साचतात. हे आम्लं त्वचेखाली साठल्यामुळे तीव्र खाज सुटते. खाज रात्री जास्त वाढू शकते आणि त्यामुळे झोपेतही व्यत्यय येतो.

स्पायडर अँजायोमा

चेहरा, मान, छाती किंवा हातांवर कोळ्याच्या जाळ्यासारख्या दिसणाऱ्या, मध्यभागी लाल ठिपका आणि त्यातून निघालेल्या बारीक लाल रक्तवाहिन्यांसारख्या रेषा असतात. यांना स्पायडर अँजायोमा म्हणतात. हे लहान असलं तरी ते हळूहळू संख्येने वाढू शकतात. हे विशेषतः यकृताच्या दीर्घकालीन आजारांमध्ये दिसून येतं कारण लिव्हर शरीरातील हार्मोन्सचं संतुलन बिघडवतो आणि रक्तवाहिन्यांमध्ये बदल होतो.

तळहात लाल होणं

तळहात विशेषतः अंगठ्याच्या जवळील आणि करंगळीच्या जवळील भागांमध्ये लालसरपणा दिसू लागतो, त्याला पामर एरिथेमा म्हणतात. हा लालपणा साधारणपणे जळजळ किंवा वेदना देत नाही, पण तो स्पष्टपणे दिसतो. लिव्हर हार्मोन्सचे नियमन करू शकत नसल्यामुळे रक्तप्रवाह त्वचेच्या वरच्या भागात वाढतो आणि त्यामुळे तळहात लाल होतात.

सहज मार लागणं

लिव्हर रक्ताच्या गाठी बनवण्यासाठी आवश्यक असलेलं क्लॉटिंग फॅक्टर्स तयार करतं. ज्यावेळी लिव्हर कमकुवत होतं त्यावेळी हे घटक नीट तयार होत नाहीत आणि त्यामुळे छोटा मार लागला तरीही मोठा निळसर डाग पडू शकतो. अगदी लहान जखम झाली तरी बराच काळ रक्तस्राव होत राहतो. जास्त वेळ थांबत नाही आणि सतत वाहत राहतं. काही लोकांना नाकातून किंवा हिरड्यांमधून रक्तस्त्राव होण्याची तक्रार होते.

डिस्क्लेमर : वरील माहिती आम्ही फक्त वाचक-प्रेक्षकांना देत आहोत. आम्ही याचं समर्थन अथवा दावा करत नाही. कोणतेही उपचार, डाएट आणि औषधं तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानंच घ्यावीत