Parenting Tips : आपल्या प्रत्येकाच्या घरी लहान मुले (Child) आहेत. अनेकदा त्यांना चुकीच्या सवयी जडतात. त्यांच्या सोबत असणाऱ्या मित्रांमुळे ते आपल्यापासून काही लपवतात किंवा ते असे काही करतात ज्याची आपल्याला कल्पना नसते.

अनेकदा आपल्या मुलांना काही विचारल्यावर ते खोटे बोलतात. तुम्ही छोट्या छोट्या गोष्टींकडे दुर्लक्ष करू शकता, पण जर खोटे बोलण्याची सवय झाली तर भविष्यात ती मोठी समस्या बनू शकते. अशा परिस्थितीत सुरुवातीला खोटे बोलणे थांबवले तर बरे होईल.

आज आम्ही तुम्हाला अशाच पालकत्वाच्या (Parents) टिप्स सांगत आहोत, ज्याद्वारे तुम्ही समजू शकता की तुमचे मूल तुमच्याशी कधी खोटे बोलत आहे आणि कधी खरे आहे. चला जाणून घेऊया काय आहेत त्या टिप्स.

१. चेहऱ्यावरील हावभावांमध्ये अचानक बदल -

चेहऱ्यावरील हावभाव कसे लपवायचे हे मुलांना कळत नाही. जेव्हा तुम्ही त्याला काहीतरी काटेकोरपणे विचारता आणि त्याच्या चेहऱ्यावरील हावभाव अचानक बदलतात, तेव्हा समजून घ्या की काहीतरी चुकीचे आहे. तुम्ही विचाराल तेव्हा मूल नक्कीच उत्तर देत असेल, पण त्याच्या चेहऱ्यावरचे भाव कुठल्यातरी दिशेने निर्देश करत असतील. अशा परिस्थितीत मूल तुमच्याशी खोटे बोलत आहे हे तुम्ही समजून घेतले पाहिजे. त्याची देहबोली पाहूनही तुम्हाला त्याच्या सत्याची कल्पना येऊ शकते.

२. बोलताना तुमचा आवाज वाढवा -

जेव्हा मूल तुमच्या प्रश्नाचे उत्तर नेहमीपेक्षा मोठ्या आवाजात देईल तेव्हा समजून घ्या की, तो खोटे बोलत आहे. किंबहुना मोठ्या आवाजातून तो जे काही बोलतोय ते खरे आहे हे दाखवण्याचा प्रयत्न करतो. तर खरे बोलणारे मूल नेहमी सामान्य स्वरात बोलत असते. तुमच्या प्रश्नाचे उत्तर देताना जर मुल अडखळत असेल तर हे देखील त्याच्या खोटे बोलण्याचे लक्षण असू शकते.

३. उत्तर देताना दुसरीकडे पाहाणे -

मानसोपचार तज्ज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, जेव्हाही एखादी व्यक्ती खोटे बोलते तेव्हा तो डोळे चोरू लागतो. हे मुलांना देखील लागू होते. उत्तर देताना जर तो डोळे चोरू लागला आणि तुमच्या डोळ्यात डोळे घालून बोलत नसेल तर हे त्याच्या खोटे बोलण्याचे लक्षण आहे. तुम्ही त्याला तुमच्याकडे बघून बोलायला सांगा. यानंतर, जर त्याने जबरदस्तीने डोळ्यांशी संपर्क साधण्याचा प्रयत्न केला, तर याचा अर्थ तो खोटे बोलत आहे.

४. आपल्या चेहऱ्याला वारंवार स्पर्श करणे -

सर्वसाधारणपणे, मुले शांतपणे कोणत्याही प्रश्नांची उत्तरे देतात. पण खोटं बोलणाऱ्या मुलाची परिस्थिती तशी नसते. उत्तर देताना तो घाबरून जातो आणि पुन्हा पुन्हा नाक, कान किंवा डोळ्यांना स्पर्श करण्याचा प्रयत्न करतो. उत्तर देताना अनेक मुलं ओठ चावायला लागतात, तर अनेक जण दुसऱ्या हाताने स्वतःच्या हाताने धरायला लागतात. ही सर्व त्यांच्या खोटेपणाची लक्षणे आहेत.

५. बऱ्याच प्रश्नांमुळे अस्वस्थ होणे -

मुल खोटे बोलत आहे असे कधी वाटले तर त्याला एकामागून एक अनेक प्रश्न विचारा. एक-दोनदा खोटे बोलणे सोपे असते पण अनेकदा खोटे बोलणे कठीण होते. अशा वेळी तुमच्या सततच्या प्रश्नांमुळे मूल घाबरून जाते आणि त्याच्या तोंडून सत्य बाहेर पडते. तुमचे मूल खोटं बोलतंय हे कळल्यावर त्याला किंवा तिला ओरडू नका, तर त्याचे दुष्परिणाम प्रेमाने सांगा. फक्त थोडासा राग आणि तुमच्याकडून थोडेसे प्रेम त्याला भविष्यातील अनेक चुकांपासून वाचवू शकते.