Afternoon Nap : काही लोकांना रात्री चांगली झोप येत नाही, ज्याची भरपाई ते दिवसा काही मिनिटे झोपून करतात. एक प्रकारे दिवसा घेतलेली हलकी डुलकी रात्रीची हरवलेली झोप पूर्ण करण्यास मदत करते आणि त्या व्यक्तीला ऊर्जावान आणि ताजेतवाने वाटते. परंतु, दिवसभरात डुलकी घेण्याची शिफारस तज्ज्ञ करतात का? दिवसा डुलकी घेणे आरोग्यासाठी (Health) फायदेशीर (Benefits) ठरते का, हे तुम्हाला माहीत आहे का?

डुलकी घेणे फायदेशीर -

अनेक अभ्यासानुसार दुपारी घेतलेल्या डुलकी आपल्या मेंदूसाठी फायदेशीर ठरतात. पण, यात कालावधी महत्त्वाचा असतो. मध्ये प्रकाशित केलेला एक अभ्यास अमेरिकन जेरियाट्रिक्स सोसायटीच्या जर्नलने नोंदवले आहे की वृद्ध प्रौढांमध्ये ३० ते ९० मिनिटांच्या डुलक्यामुळे मेंदूला फायदा होतो.

परंतु, १ तासापेक्षा जास्त झोपल्यानेही समस्या उद्भवू शकतात. काही लोकांसाठी, दुपारी डुलकी घेणे रीसेट बटण म्हणून कार्य करते जेणेकरून त्यांना ताजेतवाने वाटेल आणि संपूर्ण दिवसासाठी पुन्हा तयार होईल. जरी डुलकी घेतल्याने एखाद्या व्यक्तीला गाढ झोप येत नाही, तरीही यामुळे दिवसा झोपेपासून आराम आणि सतर्कता वाढते.

आर्टेमिस रुग्णालयातील मुख्य न्यूरोइंटरव्हेन्शनल सर्जरी आणि सहप्रमुख डॉ. विपुल गुप्ता यांनी सांगितले की, जे लोक दिवसा डुलकी घेत नाहीत ते जास्त वेळ झोपतात आणि गाढ झोपेतून जागे होतात. मेडिब्डी येथील वैद्यकीय ऑपरेशनच्या प्रमुख डॉ. गौरी कुलकर्णी यांनी सहमती दर्शविली, ते म्हणाले की, थोडीशी डुलकी घेतल्यास एखाद्या व्यक्तीला अनेक प्रकारे नक्कीच फायदा होऊ शकतो.

डुलकी घेण्याचे फायदे -

एका अभ्यासात असेही आढळले आहे की डुलकी घेणे विशेषत: शिफ्ट कामगारांसाठी फायदेशीर ठरू शकते ज्यांना एका वेळी पुरेशी झोप मिळत नाही आणि ज्यांना अनियमित वेळी सतर्क रहावे लागते.

इतक्या मिनिटांपेक्षा जास्त डुलकी हानिकारक आहे.दिवसभरात दीर्घ काळ डुलकी घेतल्यास रात्रीच्या झोपेमध्ये अडथळा निर्माण होऊ शकतो, असा इशारा तज्ज्ञांकडून देण्यात आला आहे. डुलकी घेण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे ती १५ ते २० मिनिटे लहान ठेवून दुपारी लवकर घ्यावी, असे डॉ. कुलकर्णी यांनी सांगितले. कारण संध्याकाळी डुलकी घेतली की झोपेच्या चक्रावर त्याचा परिणाम होतो आणि रात्री झोप लागत नाही.

लांब डुलकीमुळे या समस्या उद्भवू शकतात -

डॉ. गुप्ता यांनी सांगितले की, अनेक अभ्यास आणि संशोधनांमध्ये असे आढळून आले आहे की लांब डुलकीमुळे टाइप २ मधुमेह, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग, चयापचय सिंड्रोमचा धोका वाढतो.

• लांब डुलकी टाळण्यासाठी हे करा

• झोपेमध्ये वेळ महत्त्वाची आहे. डुलकी घेण्यापूर्वी अलार्म सेट करण्याचा प्रयत्न करा जेणेकरून आपण जास्त वेळ झोपणार नाही.

• दुपारी लवकर २० ते ३० मिनिटांची डुलकी घेण्याचा प्रयत्न करा. उशिरा किंवा संध्याकाळी डुलकी घेतली तर तुमच्या रात्रीची झोप बिघडेल.

• डुलकी घेताना आपले सर्व त्रास, चिंता वगैरे बाजूला ठेवा म्हणजे उठल्यावर तुम्हाला ताजेतवाने आणि सतर्क वाटेल.

• ३ वाजल्यानंतर अल्कोहोल आणि कॅफिनचे सेवन करू नका कारण असे केल्याने आपल्या रात्रीच्या झोपेमध्ये व्यत्यय येऊ शकतो.

डिस्क्लेमर: सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.

Edited By : Shraddha Thik