तुम्हीही संगणक वापरताना निळा प्रकाशापासून डोळ्यांचा बचाव करण्यासाठी चष्मा घालता. त्याने डोळ्यांचा ताण कमी होतो, तुमची झोप सुधारते आणि डोळ्यांचे आरोग्य सुधारते. तुम्ही ते स्वतः विकत घेता किंवा तुमचे ऑप्टोमेट्रिस्ट तुमच्यासाठी ते वापरण्यास देतात. पण ते खरोखर फायदेशीर आहेत का? ते तुमचे नुकसान करत नाहीत ना? चला तर जाणून घेऊयात
मेलबर्न युनिव्हर्सिटीच्या टीमने मोनाश युनिव्हर्सिटी आणि सिटी, युनिव्हर्सिटी लंडनमधील सहकाऱ्यांसह, संबंधित अभ्यासांचे सर्वेक्षण करून चष्मा ( Glasses) निळा प्रकाश फिल्टर करू शकतो का हे पाहण्याचा प्रयत्न केला. जो निकाल आला तो अतिशय धक्कादायक होता. निळ्या प्रकाशापासून संरक्षण करण्याचा दावा करणारे चष्मे प्रत्यक्षात काम करत नाहीत, असे संशोधनातून समोर आले आहे.
निळा प्रकाश म्हणजे काय?
निळा प्रकाश (Light) आपल्या वातावरणात सर्वत्र आहे, त्याचा मुख्य स्त्रोत म्हणजे सूर्य. याशिवाय, घरातील सर्व प्रकाश उपकरणे निळ्या प्रकाशाचे स्त्रोत आहेत, यामध्ये एलईडी आणि डिजिटल उपकरणांच्या स्क्रीनचा समावेश आहे, जे वेगवेगळ्या प्रमाणात प्रकाश उत्सर्जित करतात. उपकरणांचा निळा प्रकाश सूर्याच्या तुलनेत खूपच कमी असतो, तो आपल्याला अधिक हानी पोहोचवतो कारण तो आपल्या आजूबाजूला असतो आणि आपण सतत मोबाईलसारख्या उपकरणांवर जास्त वेळ घालवतो.
संशोधनाचा परिणाम काय दर्शवतो
टीमने सहा देशांतील 619 प्रौढांवर संशोधन केले आणि त्यांच्यावर 17 वेगवेगळ्या प्रकारच्या चाचण्या घेण्यात आल्या. त्यात असे आढळून आले की निळ्या प्रकाश-फिल्टरिंग लेन्सचा वापर स्पष्ट लेन्सच्या तुलनेत डोळ्यांचा ताण कमी करण्यासाठी कोणताही फायदा देत नाही. या संशोधनात दोन तासांपासून ते पाच दिवसांच्या कालावधीत डोळ्यांवरील ताणाचे आकलन करण्यात आले.
झोपेवर होणारे परिणाम अनिश्चित होते
निद्रानाशाच्या आधी निळ्या प्रकाश फिल्टरिंग लेन्स परिधान केल्याने झोपेची (Sleep) गुणवत्ता सुधारू शकते की नाही हे सहा अभ्यासकांनी मूल्यांकन केले. या अभ्यासांमध्ये निद्रानाश आणि द्विध्रुवीय विकार (Bipolar Disorder) यासह विविध वैद्यकीय स्थिती असलेल्या लोकांचा समावेश आहे. अभ्यासात निरोगी प्रौढांचा समावेश करण्यात आला. त्यामुळे त्यांचा झोपेवर काही परिणाम होतो की नाही हे अनिश्चित करण्यात आले. रिसर्च टीमच्या म्हणण्यानुसार, डोळ्यांवर ताण किंवा इतर समस्या असल्यास, तुमच्या ऑप्टोमेट्रिस्टशी नक्कीच चर्चा करा.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.