Navratri Special : मुलांना नवरात्रीचे महत्त्व नक्कीच सांगा, सणांच्या माहिती सोबत बुद्धिमत्ता वाढवा

Navratri 2023 :

भारतात अनेक प्रकारचे सण साजरे केले जातात, त्यापैकी नवरात्री देखील एक आहे. मोठ्यांना या सणाचे महत्त्व माहीत असते पण नवरात्रीशी संबंधित अनेक महत्त्वाच्या गोष्टी मुलांना सांगताना आपल्यालाही माहीत नसतात.

मात्र, मुलांनाही आपल्या देशात साजरे होणाऱ्या सर्व सणांची माहिती असायला हवी. या लेखात आम्ही तुम्हाला नवरात्रीशी (Navratri) संबंधित काही महत्त्वाच्या गोष्टी सांगणार आहोत, ज्या तुमच्या मुलांना माहित असणे आवश्यक आहे.

नवरात्री हा सण का साजरा केला जातो?

नवरात्री हा शब्द नव आणि रात्री या दोन संस्कृत शब्दांपासून बनला आहे. नव म्हणजे नऊ क्रमांक आणि रात्र म्हणजे रात्र. नवरात्रीत देवीची देशभरात नऊ रात्री पूजा केली जात असल्याने या नऊ रात्रीच्या उत्सवाला नवरात्री असे म्हणतात. ('साम टीव्ही'चं व्हॉट्सअ‍ॅप चॅनल जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा)

नवरात्रीच्या नऊ दिवसांमध्ये देवी दुर्गा आणि तिच्या अनेक अवतारांची पूजा (Pooja) केली जाते. असे मानले जाते की या नऊ देवींच्या प्रत्येक रूपात अफाट शक्ती आहे आणि जेव्हा त्या सर्व एकत्र येतात तेव्हा त्या दुर्गा मातेचे रूप धारण करतात. नऊ देवींमध्ये शैलपुत्री, ब्रह्मचारिणी, चंद्रघंटा, कुष्मांडा, स्कंदमाता, कात्यायनी, कालरात्री, महागौरी आणि सिद्धिदात्री यांचा समावेश होतो.

नवरात्र कधी येते?

वर्षातून चार वेळा येते - मार्च किंवा एप्रिल, जून किंवा जुलै, सप्टेंबर किंवा ऑक्टोबर आणि डिसेंबर किंवा जानेवारी. सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर महिन्यात होणारी शारदीय नवरात्र सर्वात लोकप्रिय आणि मोठ्या प्रमाणावर साजरी (Celebrating) केली जाते.

पुष्कळ लोकांचा असा विश्वास आहे की नवरात्रीचा सण माता दुर्गेने महिषासुर या राक्षसाच्या वधाच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो. दैत्यांचे भयंकर अत्याचार संपवण्यासाठी देवांनी दुर्गा देवीची आव्हाहन केले. महिषासुर आणि देवी दुर्गा यांनी नऊ दिवस आणि नऊ रात्री युद्ध केले आणि शेवटी, दहाव्या दिवशी, देवी दुर्गा राक्षस महिषासुराचा वध करून विजयी मिळवला.

विविध प्रकारची पूजा केली जाते

नवरात्रीच्या नवव्या दिवशी प्रत्येकजण आपल्या उपजीविकेची आणि कामाच्या साधनांची पूजा करतात. दक्षिण भारतात ती आयुधा पूजा म्हणून ओळखली जाते. वाहने आणि यंत्रसामग्रीसोबतच संगणक आणि पुस्तकांचीही पूजा केली जाते. नवरात्र संपली की दसरा हा सण साजरा केला जातो.

उत्तर आणि पश्चिम भारतातील अनेक भागांमध्ये, नवरात्री राम लीला या लोकप्रिय कार्यक्रमासह साजरी केली जाते आणि दसऱ्याच्या दिवशी रावणाच्या पुतळ्याचे दहन करून समाप्त होते. हे रावणावर रामाच्या विजयाचे प्रतीक आहे.

पौराणिक कथेनुसार, देवतांनी देवी दुर्गाला वर्षातून एकदा तिच्या मातेला भेटण्यासाठी नऊ दिवसांचा कालावधी दिला होता. असे म्हणतात की हा सण आई आणि मुलगी एकमेकांना भेटण्याच्या आनंदाचे प्रतीक आहे.