Child Health Care : दिल्लीनंतर आता मुंबईची हवा देखील प्रदूषित होत आहे. त्यामुळे प्रत्येकांच्या आरोग्यासाठी चिंतेचा विषय निर्माण झाला आहे. हवा प्रदूषित होण्याचे कारण हे जास्तीत जास्त लोकसंख्या, सार्वजनिक बांधकाम व इतर अनेक गोष्टींमुळे होत आहे.
वायू प्रदूषणांचा (Pollution) सर्वात जास्त परिणाम हा मुलांच्या आरोग्यावर होतो. युनिसेफच्या एका नवीन अहवालानुसार, जवळपास 17 दशलक्ष मुले अशा भागात राहतात जिथे वायू प्रदूषण आंतरराष्ट्रीय मर्यादेपेक्षा सहा पटीने जास्त आहे, जे त्यांच्या श्वासोच्छवासाच्या हवेमुळे त्यांच्या मेंदूच्या विकासासाठी धोकादायक आहे. जे त्यांच्या आरोग्यासाठी (Health) हानिकारक आहे.
यातील बहुतांश मुले दक्षिण आशियात आहेत. दक्षिण आशियामध्ये 1.2 दशलक्षाहून अधिक मुलांना याचा त्रास होत आहे. सर्वात दुःखद बाब म्हणजे प्रदूषणामुळे त्यांना आयुष्यभर आरोग्याच्या समस्या निर्माण होऊ शकतात.
अनेक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की वायू प्रदूषणाचा थेट संबंध अनेक श्वसन रोगांशी आहे, ज्यामध्ये न्यूमोनिया, ब्राँकायटिस आणि दमा हे प्रमुख आहेत. त्याचा परिणाम मुलांच्या आजारांशी लढण्याच्या क्षमतेवरही होतो.
वायू प्रदूषणामुळे फुफ्फुस आणि मेंदूच्या विकासावरही परिणाम होतो. काळजी न घेतल्यास, वायू प्रदूषणाशी संबंधित काही आजारांना आयुष्यभर पाठी घेऊन फिरावे लागेल. अशा वायू प्रदूषणामुळे मुलांचे नुकसान होत आहे- पूर्वी, विविध अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की वायू प्रदूषण मुलांमधील फुफ्फुसाचे कार्य आणि मेंदूच्या विकासात व्यत्यय आणत आहे.
श्वास घेण्याचे प्रमाण क्रियाकलापांच्या पातळीनुसार बदलते आणि मुले झोपताना किंवा विश्रांती घेण्यापेक्षा क्रियाकलाप करताना, खेळताना किंवा व्यायाम करताना जास्त श्वास घेतात. श्वासोच्छवासाच्या वर्तनातील हा फरक मुलांच्या कणांच्या संपर्कात देखील वाढ करू शकतो. लहान मुलांची फुफ्फुस आणि मेंदू स्वच्छ हवेने अधिक चांगल्या प्रकारे विकसित होऊ शकतात.
मुलांवर हवेच्या प्रदूषणाच्या परिणामांविषयी बोलताना, ब्लूएअरचे पश्चिम आणि दक्षिण आशिया क्षेत्राचे संचालक गिरीश बापट म्हणाले, मुले प्रौढांपेक्षा वायू प्रदूषणास अधिक असुरक्षित असतात. रोगप्रतिकारक शक्तीमुळे श्वासोच्छवासात विषारी पदार्थ असतात. ज्यामुळे प्रदूषणाचा धोका त्यांना जास्त असतो. काही मुले इतरांपेक्षा जास्त संवेदनशील असतात आणि त्यामुळे त्यांना जास्त धोका असतो. फुफ्फुसाचा जुनाट आजार असलेल्या व्यक्तींना, विशेषत: ज्यांना दमा आहे, त्यांना अशा परिस्थितीचा संभाव्य धोका जास्त असतो.
डॉ. शगुना सी महाजन, निओनॅटोलॉजिस्ट आणि बालरोगतज्ज्ञ म्हणतात मुलांवर वायू प्रदूषणाचा परिणाम प्रौढांपेक्षा जास्त होतो, कारण मुलांचे शरीर विकसित होत आहे आणि मुलांची फुफ्फुसे अद्याप पूर्ण विकसित झालेले नाहीत.
मुलांवर प्रदूषणाचे परिणाम तीव्र असतात आणि त्यांच्या शरीरावर दीर्घकालीन परिणाम झाल्यामुळे अनेक आरोग्य समस्या उद्भवतात. आता लहान वयातच मुलांना अनेक प्रकारच्या ऍलर्जीचा त्रास होत आहे आणि त्यांना आयुष्यभर या समस्यांचा सामना करावा लागतो.
पार्टिक्युलेट मॅटर लेव्हल (PM) 2.5 च्या संपर्कात आल्याने गंभीर आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतात जसे की दमा, ब्रॉन्कायटिस, तीव्र श्वसन रोगांची विविध लक्षणे, श्वास लागणे, श्वास घेताना वेदना आणि बर्याच बाबतीत अचानक मृत्यू देखील होऊ शकतो कारण फुफ्फुसांमध्ये विषारी पदार्थ जमा होतात
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.
