Eye care tips : कम्प्युटर व स्मार्टफोनच्या स्क्रीनचा डोळ्यांवर परिणाम कसा होतो? डोळ्यांची काळजी कशी घ्याल?

मुंबई : आपल्या दैनंदिन जीवनात आपण दररोज स्मार्टफोन व कम्प्युटरचा वापर करत असतो. सतत स्क्रीनकडे पाहिल्याने आपल्याला थकवा, डोळ्यांना खाज येणे, डोळे कोरडे पडणे, अधुक दिसणे व सतत डोकेदुखीचा त्रास होऊ शकतो.

हे देखील पहा -

कम्प्युटर स्क्रीन ही नेहमीच व्यवसायापासून मनोरंजनापर्यंत, आरोग्य सल्लामसलत ते ऑनलाइन कोर्सेस, स्टॉक आणि फायनान्सपासून ऑनलाइन शॉपिंगपर्यंत सर्व प्रकारच्या क्रियाकलापांमध्ये ते आपल्याला मदत करते, तर दुसरीकडे, विशेषत: डोळ्यांसाठी आरोग्याच्या समस्या निर्माण करण्यात त्यांची मोठी भूमिका आहे. रोजच्या जीवनात आपण याचा वापर केला तर आरोग्याच्या अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. आज कम्प्युटरचे पडदे मोबाईल, टॅबच्या रूपात जवळजवळ डोळ्यांसमोर अधिक जागृत असतात. लॅपटॉप, ऑफिस स्क्रीन आणि अगदी घड्याळे याच्या स्क्रिनमुळे आपल्या डोळ्यांना अधिक त्रास होतो.

आपण वापरत असलेल्या डिजिटल उपकरणात आपले डोळे दुखवणारे दृश्य असते. जर तुम्ही अशा लोकांपैकी एक असाल जे त्यांच्या डिजिटल उपकरणांवर दिवसातून ७ तासांपेक्षा जास्त वेळ पाहतात, तर आपल्या स्क्रीनच्या व्यसनाची किंमत आपल्या डोळ्यांना मोजावी लागण्याची शक्यता आहे. कम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोम (CVS) ची श्रेणी सौम्य ते गंभीर असते. यात डोळ्यांना लालसरपणा, कोरडेपणा, किरकिरीपणा, थकवा सोबत डोकेदुखी, झोप येणे, डोळा दुखणे, खांदे आणि पाठदुखी आणि जवळच्या आणि अंतरासाठी दृष्टी अस्पष्ट होणे यांचा समावेश होतो. यामुळे आपल्या डोळ्यांनी नीट दिसत नाही.

लहान मुले (Child) आपला बराच वेळ हा मोबाइल फोनवर गेम खेळण्यात घालवतात त्यामुळे त्याचा परिणाम स्मृती आणि तार्किक विचारांवर होतो. स्क्रीन टाइममुळे उच्च रिफ्रॅक्टिव्ह एरर (हाय पॉवर ग्लासेस) निर्माण होण्याची शक्यता वाढते ज्यांच्या दीर्घकाळात स्वतःच्या समस्या आणि गुंतागुंत असतात. तसेच थकव्यामुळे सतत डोळेचोळल्यामुळे, डोळ्यांच्या संसर्गाची उच्च शक्यता असते ज्यात स्टाय आणि नेत्रश्लेष्मलाशोथ यांचा समावेश होतो जो स्पर्श केलेल्या हातांच्या शारीरिक संपर्कामुळे तो पसरू शकतो.

वृद्ध लोकांमध्ये स्क्रीनच्या जवळ सतत राहिल्याने तीव्र काचबिंदूला हल्ला होऊ शकतो ज्यामुळे तीव्र वेदना, लालसरपणा आणि डोळ्यांची दृष्टी अस्पष्ट होते. यावर लेसर उपचार आवश्यक असू शकतात. काही लोकांना काळी वर्तुळे आणि डोळ्यांभोवती सुरकुत्या पडण्याचा त्रास केवळ झोपेच्या कमतरतेमुळेच होत नाही तर कदाचित संगणकाच्या स्क्रीनच्या निळ्या प्रकाशामुळे देखील होतो. निळ्या प्रकाशामुळे झोपेच्या पद्धतींवर परिणाम होतो आणि दीर्घकाळासाठी रेटिनल समस्या निर्माण होतात. यामध्ये वय-संबंधित रेटिनल बदल आणि केंद्रीय दृष्टी समस्यांचा समावेश असू शकतो.

१. काम करताना किंवा स्क्रीनवर असताना अँटी-रिफ्लेक्टीव्ह ग्लासेस किंवा स्क्रीन वापरा.

२. संगणक ४५ अंश कमी कोनात ठेवा.

३. वारंवार डोळे (Eye) मिचकावणे.

४. स्क्रीन टाइम दरम्यान आणि नंतर डोळ्यांना मॉइश्चरायझिंग आय ड्रॉप्स वापरा.

५. भरपूर ताज्या हिरव्या आणि लाल/केशरी भाज्या आणि फळे खा.

६. दर २० मिनिटांनी २० मीटरच्या अंतरावर २० सेकंद पाहा ज्यामुळे डोळ्यांच्या स्नायूंना आणि डोळ्यांच्या पृष्ठभागाला ब्रेक मिळेल. तसेच थेट एसीसमोर बसू नका

७. ७ ते ८ तास झोपा आणि दररोज २ ते ३ लिटर पाणी प्या. सूर्यप्रकाशात वारंवार बाहेर जा, विशेषत: लहान मुलांसाठी कारण यामुळे डोळ्यातील काच वाढण्याची शक्यता कमी होते

Edited By - Komal Damudre