गाणी ऐकण्यापासून ते चित्रपट, व्हिडीओ पाहणे, बोलणे किंवा ऑफिसच्या मीटिंगमध्ये जाण्यापर्यंत इअरफोनचा वापर अगदी सर्रास आहे आणि तो आवश्यकही आहे. यामुळे तुमच्या आजूबाजूच्या लोकांना त्रास होत नाही, पण जर तुम्ही तुमचे कान सतत इअरफोनने सजवलेत तर त्यातून अनेक प्रकारचे दुष्परिणाम दिसू शकतात.
बहिरा होऊ शकतो
मोठ्या आवाजात गाणी (Songs) ऐकल्याने किंवा इअरफोनद्वारे व्हिडिओ पाहिल्याने होणाऱ्या कंपनामुळे कानांच्या नसांवर दबाव येतो. त्यामुळे या शिरा फुगतात. हळूहळू ऐकण्याची क्षमता कमी होऊ लागते आणि त्याकडे वेळीच लक्ष न दिल्याने व्यक्ती बहिरेही होऊ शकते.
बहिरेपणाची लक्षणे
कानात शिट्टीचा आवाज आला.
ऐकणे कमी होणे
चक्कर येणे, निद्रानाश, डोकेदुखी तसेच कान दुखणे
चिडचिड, चिंता आणि रक्तदाब वाढणे
इयरफोनच्या अतिवापराचे इतर धोके
1. कानात संसर्ग
सतत इअरफोन लावल्याने कानात घाण साचते. ज्यामुळे कानात संसर्ग होऊ शकतो. मात्र, दुसऱ्याचे इअरफोन (Earphone) वापरल्यानेही या संसर्गाचा धोका वाढू शकतो.
2. डोकेदुखी
हेडफोन किंवा इअरफोनमधून निघणाऱ्या इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक लहरींचाही मेंदूवर वाईट परिणाम होतो. त्यामुळे ती व्यक्ती डोकेदुखीचा आणि कधी कधी मायग्रेनचाही बळी ठरू शकतो . त्याच्या इतर दुष्परिणामांमध्ये झोपेची कमतरता देखील समाविष्ट आहे.
3. हृदयविकाराचा धोका
आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, सकाळपासून रात्रीपर्यंत इअरफोन वापरल्याने तुमच्या कानावरच नव्हे तर हृदयावरही परिणाम होतो. यामुळे हृदयाचे ठोके नेहमी उच्च राहतात, जे हृदयाच्या आरोग्यासाठी अजिबात चांगले नाही.
4. अनावश्यक ताण
हेडफोनच्या सतत वापरामुळे लोकांमध्ये तणाव आणि चिडचिडेपणाची समस्या देखील दिसून येते. तणावावर वेळीच नियंत्रण ठेवण्याकडे लक्ष दिले नाही तर त्यामुळे शारीरिक स्वास्थ्यही खालावते.
नुकसान टाळण्यासाठी काय करावे
इअरफोनचा आवाज कमी ठेवा.
बराच वेळ वापरू नका.
तुमचे इअरफोन कोणाला देऊ नका किंवा दुसऱ्याचे इअरफोन वापरू नका. यामुळे संसर्गाचा धोका होऊ शकतो.
नेहमी चांगल्या दर्जाचे इअरफोन वापरा.
कानांसोबतच वेळोवेळी इअरफोन्सही स्वच्छ करणे गरजेचे आहे.
झोपताना इअरफोन वापरणे टाळा.
ब्लूटूथ चार्ज करताना अजिबात वापरू नका.