नवी दिल्ली : सर्वोच्च न्यायालयाच्या माजी न्यायमूर्तींच्या अध्यक्षतेखाली स्थापन करण्यात आलेली समिती आता पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या पंजाबमधील फिरोजपूर येथील 'सुरक्षा त्रुटी' प्रकरणाची चौकशी करणार आहे. या समितीमध्ये डीजीपी चंदीगड, एनआयएचे आयजी, पंजाब पोलिसांचे अतिरिक्त डीजी आणि पंजाब आणि हरियाणा उच्च न्यायालयाचे रजिस्ट्रार जनरल यांचा समावेश असणार आहे.

पंतप्रधानांच्या (PM Narendra Modi) पंजाब दौऱ्यापूर्वी स्थानिक पोलिसांना अनेक गुप्तचर सूचना पाठवण्यात आल्या होत्या. पंतप्रधानांच्या सुरक्षेबाबत असे सांगण्यात आले की पंजाबमध्ये 15 दहशतवादी संघटना आहेत आणि 24 कारणे अशी आहेत ज्यामुळे जल आणि जमीनीमध्ये पंतप्रधानांसाठी धोकादायक ठरू शकतात. पाकिस्तानातील अनेक गटांव्यतिरिक्त, एलटीटीई/माओवादी कॅडरचाही दहशतवादी संघटनांमध्ये समावेश करण्यात आला आहे. एवढे सगळे करूनही हा रस्ता पंतप्रधानांसाठी योग्य असल्याचे जाहीर करण्यात आले. एसपीजीला पंजाब (Panjab) पोलिसांकडून संबंधीत मार्गाला मंजुरी मिळाली. या प्रकरणाच्या चौकशीसाठी केंद्र सरकारने स्थापन केलेल्या समितीने वरील वस्तुस्थिती गांभीर्याने घेतली आहे. यावर सविस्तर नोटही तयार करण्यात आली आहे. ती नोट आता सर्वोच्च न्यायालयाने स्थापन केलेल्या समितीकडे सोपवली जाणार असल्याचे सूत्रांचे म्हणणे आहे. ही 'नोट' या प्रकरणाशी संबंधित पंजाब पोलिसांच्या उच्चपदस्थ अधिकाऱ्यांसाठी मोठ्या अडचणीचे कारण बनू शकते.

पंजाबमधील अनेक दहशतवादी संघटनांकडून पंतप्रधानांना धोका होता

सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, पंतप्रधान मोदींच्या दौऱ्यापूर्वी गुप्तचर संस्थेने पंजाब पोलिसांना एक तपशीलवार नोट पाठवली होती. त्यात त्या सर्व गोष्टी लिहिल्या होत्या, ज्यामुळे पंतप्रधानांच्या सुरक्षेला धोका निर्माण होऊ शकतो. पंजाबमध्ये कोणत्या दहशतवादी संघटना सक्रिय आहेत? या अहवालात माओवादी आणि एलटीटीई (LTTE) सारख्या गटांचाही उल्लेख आहे जे इतर राज्यांमध्ये कार्यरत आहेत. या दहशतवादी संघटनांच्या यादीत पाकिस्तानातील अनेक गटांची नावे आहेत. या यादीत इंडियन मुजाहिदीन, माजी स्टुडंट इस्लामिक मूव्हमेंट ऑफ इंडिया (SIMI), हरकत-उल-मुजाहिदीन, हरकत-उल-जिहाद-ए-इस्लामी, हिजबुल मुजाहिदीन, पाकिस्तानस्थित शीख घटक (दहशतवादी आणि सूत्रधार), भारतातील माओवादी यांचा समावेश आहे. संघटना (LWE), LTTE कॅडर आणि त्याच्याशी संलग्न संघटना, पाकिस्तानस्थित अतिरेकी नेता वाधवा सिंग बब्बर (BKI), परमजीत सिंग पंजावार (KCF/P), रणजित सिंग नीता (KZF), लखबीर सिंग रोधे (ISYF/R), लष्कर दहशतवादी यात-ए-तैयबा, जैश-ए-मुहम्मद आणि तहरीक-ए-तालिबान यांसारख्या संघटनांचा सहभाग आहे.

हे 'कारण' पंतप्रधानांसाठीही धोक्याचे होते...

गुप्तचर यंत्रणेने पंतप्रधानांच्या सुरक्षेसाठी इतर अनेक कारणेही धोकादायक असल्याचे सांगितले होते. यामध्ये पंतप्रधानांना निवडणुकीदरम्यान दहशतवादी संघटनांकडून हल्ले होण्याची अधिक शक्यता असते, असे म्हटले होते. आरडीएक्स पंजाबमध्ये येत आहे. काही दहशतवादी संघटनांकडे हे स्फोटक साहित्य असल्याची वस्तुस्थिती नाकारता येत नाही. मिलिटंट हार्डवेअर, हा शब्द इंटेलिजन्स रिपोर्टमध्ये लिहिलेला आहे. पंजाबमधील दहशतवाद्यांकडून सर्वात मोठा धोका व्हीव्हीआयपी मुव्हमेंटला होता. विशेषतः रस्त्याने जाणाऱ्या व्हीव्हीआयपींना लक्ष्य केले जाण्याचा धोका जास्त असल्याचे सांगण्यात आले आहे. पंतप्रधानांची गाडी जिथे अडकली होती तिथून भारत-पाकिस्तान आंतरराष्ट्रीय सीमा 14-15 किमी अंतरावर आहे. तेथून अंमली पदार्थ, शस्त्रास्त्रे, दारूगोळा यांची तस्करी होते. अमली पदार्थ, शस्त्रे, बनावट चलन आणि गनपावडर यांसारखे प्रतिबंधित साहित्य जमीन आणि पाण्यातून पंजाबमध्ये पोहोचवले जात आहे. हे कारण पंतप्रधानांसारख्या उच्च पदावर बसलेल्या व्यक्तीच्या सुरक्षेलाही बाधा आणणारे आहे.

ड्रोनवर लक्ष ठेवण्यासाठी विशेष सूचना दिल्या होत्या

केंद्रीय सुरक्षा यंत्रणांनी त्यांच्या अहवालात ड्रोनवर लक्ष ठेवण्याच्या विशेष सूचना दिल्या होत्या. पंतप्रधानांच्या पंजाब दौऱ्याच्या चार दिवस आधी पोलिसांना पाठवण्यात आलेल्या तीन अलर्टमध्ये ड्रोन हल्ल्यांचा उल्लेख होता. पंजाबच्या सीमावर्ती भागात ड्रोनद्वारे पाकिस्तानकडून प्रतिबंधित वस्तू जप्त करण्यात आल्या आहेत. ड्रोनच्या मोठ्या घटना सातत्याने समोर येत आहेत. सीमेपलीकडून येणाऱ्या ड्रोनद्वारे पंजाबमध्ये घातक शस्त्रे आणि अंमली पदार्थ टाकले जात आहेत. 17 डिसेंबर 2021 रोजी फिरोजपूरला लागून असलेल्या तरनतारन जिल्ह्यात ड्रोनद्वारे शस्त्रे टाकण्यात आली होती. त्याच्या माध्यमातून कोणत्याही व्हीआयपीला लक्ष्य केले जाऊ शकते. केंद्रीय यंत्रणांनी ड्रोन पाडण्यासाठी यंत्रणा सज्ज ठेवण्यासाठी पंजाब पोलिसांना अलर्ट पाठवला होता. यामध्ये कोणीही गाफील राहू नये असे पंजाब पोलिसांनी सांगितले होते.

एडीजीपींनी ड्रोनसाठी यंत्रणा तयार करण्याबाबत सांगितले होते

एडीजीपी खुद्द नागेश्वर राव यांनी पंतप्रधानांच्या भेटीपूर्वी ड्रोनच्या धोक्याचा सामना केल्याची कबुली दिली होती. त्यासाठी यंत्रणा तयार करण्यात आली आहे, असे ते म्हणाले होते. पंतप्रधानांच्या दौऱ्यात ठिकठिकाणी ड्रोनद्वारे नजर ठेवण्यात येणार आहे. ड्रोन कुठेही दिसला तर काही सेकंदात तो पाडला जाईल. 2021 मध्ये भारत-पाकिस्तान सीमेवर 59 ड्रोन हालचाली नोंदवण्यात आल्या. 5 सप्टेंबर रोजी नमक मंडी फिरोजपूरमध्ये आयईडी स्फोट झाला होता. असाच प्रकार 19 सप्टेंबर रोजी फिरोजपूरजवळील जलालाबादमध्ये घडला. 3 नोव्हेंबर रोजी फिरोजपूर गावात टिफिन बॉम्ब सापडला होता. डिसेंबरमध्येच पंजाबमधील दीनानगरमधून एक किलो आरडीएक्स जप्त करण्यात आले होते. त्यानंतर गुरुदासपूरमध्ये एक टिफिन बॉम्ब आणि चार ग्रेनेड जप्त करण्यात आले. 23 डिसेंबर रोजी लुधियाना कोर्ट कॉम्प्लेक्समध्ये स्फोट झाला होता. आयबीने आपल्या नोटमध्ये पाकिस्तानच्या दहशतवादी संघटना, आयएसआय आणि सीमापार तस्कर पंजाबमध्ये गनपावडरची वाहतूक करण्यासाठी सक्रिय असल्याच्या इनपुटचा हवाला दिला होता.

Edited By: Pravin Dhamale