किडनी म्हणजेच मूत्रपिंड खराब होणं ही एक अशी समस्या आहे जी सुरुवातीच्या टप्प्यात फारशी लक्षणं दाखवत नाही. त्यामुळे ही समस्या वेळेत लक्षात येत नाही आणि हळूहळू वाढत जाऊन क्रॉनिक किडनी डिसीजचं रूप धारण करते. यामुळे काही प्रकरणांमध्ये डायलिसिस किंवा किडनी ट्रान्सप्लांटचा पर्यायही निवडावा लागतो.

नॅशनल किडनी फाउंडेशनसह अनेक वैद्यकीय अहवालांनुसार, जर किडनी खराब होण्याची लक्षणं सुरुवातीच्या टप्प्यात ओळखली तर यावर वेळीच उपचार करणं सहज शक्य होतं. ही लक्षणं कोणती आहेत ते आपण जाणून घेऊया.

लघवीमध्ये फेस येणं किंवा बुडबुडे दिसणं

जर लघवीमध्ये सतत फेस दिसत असेल, तर ती प्रोटिन्युरिया नावाची अवस्था असते. यात किडनीमधले फिल्टर (ग्लोमेरुलाय) शरीरातील प्रोटीन, विशेषतः अल्ब्युमिन, लघवीतून बाहेर टाकतात जे सामान्यतः होत नाही. ही स्थिती आढळल्यास त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

पाय, घोटे आणि डोळ्यांभोवती सूज येणं

ज्यावेळी किडनी शरीरातील सोडियम आणि पाणी योग्य प्रकारे फिल्टर करत नाही तेव्हा ते शरीरात साठायला लागतं आणि त्यामुळे सूज येते. ही सूज विशेषतः पाय, घोटे आणि डोळ्यांभोवती दिसते.

रात्री वारंवार लघवी होणं

किडनीची कार्यक्षमता कमी झाल्याने लघवीचं प्रमाण वाढतं आणि रात्री वारंवार लघवीला जावं लागतं. या परिस्थितीला नोक्ट्युरिया म्हणतात. किडनी ज्यावेळी यूरीन योग्यरित्या concentrate करू शकत नाही तेव्हा लघवी अधिक प्रमाणात तयार होते.

थकवा आणि अशक्तपणा जाणवणं

किडनी एक विशेष हार्मोन तयार करतं ज्यामुळे शरीरात लाल रक्तपेशी बनतात. ज्यावेळी किडनी कमजोर होते, तेव्हा त्या हार्मोनचं प्रमाण कमी होतं आणि त्यामुळे अ‍ॅनिमिया निर्माण होतो. त्याचा परिणाम म्हणजे थकवा, अशक्तपणा आणि दमछाक.

अंगाला सतत खाज येणं

क्रॉनिक किडनी डिसीजमध्ये रक्तात टॉक्सिन्स जमा होतात, ज्यामुळे प्रुरिटस म्हणजेच तीव्र खाज येऊ लागते. ही खाज संपूर्ण अंगभर असते आणि कोणतीही क्रीम, तेल लावूनही कमी होत नाही.

भूक मंदावणं

किडनीची कार्यक्षमता कमी झाल्यावर शरीरातील द्रव्यं पचनसंस्थेवरही परिणाम करतात. त्यामुळे अन्नाचा स्वाद बिघडतो, उल्टीसारखं वाटतं आणि त्यामुळे भूक कमी होते. कधी-कधी मळमळ, उलटी आणि जेवावसं न वाटणं देखील लक्षणं असू शकतात.