How To Control Sugar Level: भारतात ९० टक्के लोक हे मधुमेहासारख्या आजारांने ग्रस्त आहेत. या व्यक्तींनी डॉक्टरांनी सांगितलेली औषधे, आहार आणि व्यायाम यांचे पालन करून त्यांचा आजार बरा होऊ शकतो. मधुमेहात चुकीचे खानपान तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी खराब करू शकते.

उच्च रक्तातील साखरेचे (Sugar) असेच एक लक्षण म्हणजे शरीराची दुर्गंधी, त्यात विशेषत: तुमचा श्वास. शरीरातून येणा-या या लक्षणांची जाणीव ठेवून त्यावर डॉक्टरांकडून त्वरित उपचार करून घेणे आवश्यक आहे. मधुमेहाच्या (Diabetes) या लक्षणाकडे दुर्लक्ष केल्यास स्ट्रोक आणि हृदयविकाराचा धोका वाढू शकतो.

1. मधुमेहामुळे शरीराला दुर्गंधी कशी येते?

• डायबेटिक केटोआसिडोसिस हा मधुमेहाच्या घातक दुष्परिणामांपैकी एक आहे.

• जेव्हा शरीराला रक्तातील साखरेला ऊर्जा म्हणून वापरण्यासाठी पुरेसे इंसुलिन मिळत नाही तेव्हा मधुमेहाची ही गुंतागुंत विकसित होते.

• यकृत नंतर इंधनासाठी चरबी तोडून केटोन्स नावाची ऍसिड तयार करते.

• जेव्हा खूप जास्त केटोन्स खूप लवकर तयार होतात, तेव्हा ते तुमच्या रक्त आणि लघवीमध्ये धोकादायक पातळीपर्यंत तयार होऊ शकतात.

• ही प्रतिक्रिया यकृताच्या आत घडते, ज्यामुळे रक्त अम्लीय बनते. या स्थितीमुळे तीन मुख्य प्रकारची दुर्गंधी येऊ शकते.

• आपल्या श्वासातून आणि घामाद्वारे केटोन्स शरीरातून बाहेर पडतात, ज्यामुळे हा वास येतो.

2. मधुमेहाशी संबंधित गंध ओळखणे

- श्वासाला विष्ठेसारखा वास येतो. त्यामुळे दीर्घकाळ उलट्या होऊ शकतात. अमोनियासारख्या गंधाने श्वास घ्या. हे सहसा मूत्रपिंड निकामी झालेल्या लोकांकडून येते. दुर्गंधी व्यतिरिक्त, या स्थितीची इतर लक्षणे आहेत

- खोल श्वास

- थकवा (tired)

- सतत लघवी होणे

- वजन कमी होणे

- मळमळ

- उलट्या

- पोटदुखी

3. ही परिस्थिती कधी येते?

• टाइप 1 मधुमेह असलेल्या लोकांना संसर्ग, दुखापत, गंभीर आजार, शस्त्रक्रियेचा ताण किंवा इन्सुलिन शॉट्सचा डोस चुकल्यामुळे केटोअॅसिडोसिस होऊ शकतो.

• टाइप 2 मधुमेह असलेल्या लोकांमध्ये डायबेटिक केटोआसिडोसिस कमी गंभीर असतो.

• हे दीर्घ कालावधीत अनियंत्रित रक्तातील साखरेमुळे होऊ शकते.

• मधुमेह नसलेल्या लोकांमध्ये केटोअॅसिडोसिस देखील होऊ शकतो.

• हे काही न खाल्ल्याने होऊ शकते. जेथे ग्लुकोजची कमतरता शरीराला उर्जेसाठी केटोजेनेसिस प्रक्रियेतून जाण्यास भाग पाडते.

• संशोधनात असे आढळून आले आहे की कमी कर्बोदकांमधे आहार देखील या स्थितीचा विकास होऊ शकतो.

4. डायबेटिक केटोआसिडोसिस कसे टाळावे ?

• मधुमेह असलेल्या लोकांना त्यांची पातळी जाणून घेण्यासाठी त्यांच्या रक्तातील साखरेची नियमित तपासणी करण्याचा आणि त्यांची स्थिती बिघडण्यापासून रोखण्यासाठी आवश्यक पावले उचलण्याचा सल्ला दिला जातो.

• डॉक्टरांनी सांगितलेली औषधे वेळेवर घेणे महत्वाचे आहे.

• तुम्हाला आजारी वाटत असल्यास, तुमचे इन्सुलिन समायोजित करण्यासाठी तुमच्या डॉक्टरांचा पुन्हा सल्ला घ्या.

• तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी निरोगी लक्ष्य श्रेणीमध्ये ठेवण्यासाठी निरोगी, सक्रिय आणि संतुलित जीवनशैली ठेवा.

• मधुमेह असलेल्या लोकांसाठी आहार तुमच्या रोजच्या आहारात कॅलरी, सॅच्युरेटेड फॅट, ट्रान्स फॅट, साखर आणि मीठ कमी असावे.

• संपूर्ण धान्य, ब्रेड, भात किंवा पास्ता यांसारखे फायबरयुक्त पदार्थ अधिक खा.

• तुम्ही ताजे कापलेली संत्री, लिंबू, काकडी किंवा स्ट्रॉबेरी वापरून थोडी चव जोडू शकता.

• तुमच्या आहारात भरपूर फळे आणि भाज्यांचा समावेश करा.

• मधुमेहासाठी अनुकूल आहार योजनेसाठी तुमच्या डॉक्टरांचा किंवा आहारतज्ञांचा सल्ला घ्या.

• मधुमेह असलेल्या लोकांसाठी योगा करणे अधिक फायदेशीर आहे.

• जर तुम्हाला व्यायामाची सवय नसेल, तर दिवसातून 3 वेळा फक्त 10-मिनिट चालणे सुरू करा.

• मूलभूत चालण्यासोबतच तुमच्या स्नायूंच्या ताकदीवर काम करा.

• तुम्ही योगासारखे साधे व्यायाम करून किंवा पुश-अपसारखे अधिक तीव्र व्यायाम करून हे करू शकता.

डिस्क्लेमर: सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा