अविवाहित महिलांनाही सुरक्षित गर्भपाताचा अधिकार; सुप्रीम कोर्टाचा महत्वपूर्ण निर्णय

नवी दिल्ली : अविवाहित महिलांच्या सुरक्षित गर्भपाताबाबत सर्वोच्च न्यायालयाने गुरुवारी महत्त्वपूर्ण निर्णय दिला. लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये असताना 24 आठवड्यांच्या गरोदर महिलेचा गर्भपात करण्याची परवानगी देण्याचा अंतरिम आदेश न्यायालयाने दिला. एम्स दिल्लीच्या वैद्यकीय मंडळाच्या निर्णयाच्या आधारे ही परवानगी देण्यात आली आहे. (Unmarried Woman Abortion Freedom Suprime Cort)

न्यायमूर्ती डीवाय चंद्रचूड, सूर्यकांत आणि एएस बोपण्णा यांच्या खंडपीठाने सांगितले की, अविवाहित महिलेला सुरक्षित गर्भपाताचा अधिकार नाकारणे हे तिच्या वैयक्तिक स्वायत्ततेचे आणि स्वातंत्र्याचे उल्लंघन आहे. लिव्ह-इन रिलेशनशिपमध्ये राहणाऱ्या एका तरुणीला गर्भपात करण्याची कोर्टाने मान्यता दिली आहे. याचिकाकर्त्याला केवळ अविवाहित महिला असल्याच्या कारणावरून लाभ नाकारता कामा नये, असे न्यायालयाच्या आदेशात म्हटले आहे.

वैवाहिक संबंधांमुळे निर्माण होणाऱ्या अटींवर मर्यादा घालण्याचा संसदेचा हेतू नाही, असे खंडपीठाने म्हटले आहे. खंडपीठात समाविष्ट असलेले न्यायमूर्ती सूर्यकांत म्हणाले की, याचिकाकर्त्याला नको असलेली गर्भधारणा करण्यास परवानगी देणे कायद्याच्या विरुद्ध असली तरी याचिकाकर्त्याच्या भावना विरुद्ध आहे. एका 25 वर्षीय अविवाहित महिलेच्या गर्भपाताच्या मागणीवर न्यायालयाने हा निकाल दिला.

माहितीनुसार सदरील 25 वर्षीय महिला लिव्ह इन रिलेशनशिपमधून गरोदर झाली. हा गर्भ तिला नको असल्याने तिने दिल्ली उच्च न्यायालयात गर्भधारणा करण्याबाबत परवानगी मागितली होती. मात्र दिल्ली उच्च न्यायालयाने सदरील महिलेस गर्भपात करणे हा गुन्हा आहे असं सांगत नकार दिला. त्यानंतर या महिलेनं सुप्रीम कोर्टात याचिका दाखल केली.

सदरील महिलेने 23 आठवडे आणि 5 दिवसांनी गर्भपात करण्यास परवानगी मागितली होती. संमतीने गर्भवती होणारी अविवाहित महिला वैद्यकीय समाप्ती नियम, 2003 अंतर्गत स्पष्टपणे अशा श्रेणीत येत नाही, असे उच्च न्यायालयाने नमूद केले होते. नियम 2021 अंतर्गत, 24 आठवड्यांपर्यंतच्या गर्भधारणेच्या बाबतीत गर्भपात केला जाऊ शकतो.

लैंगिक अत्याचार, बलात्कार किंवा व्यभिचार, किरकोळ किंवा गर्भधारणेदरम्यान वैवाहिक स्थितीत बदल (विधवा आणि घटस्फोट), शारीरिक अपंग महिला आणि मतिमंदता यासह मानसिक आजार असलेल्या महिलांना गर्भपात करण्याची परवानगी आहे. यासोबतच ज्या महिलांच्या गर्भाशयात वाढणाऱ्या गर्भात विकृती आहे, अशा महिलांचाही गर्भपात होऊ शकतो.

Edited By - Satish Daud