Chandrayaan 3 Successful Landing On Moon: भारतासाठी आजचा दिवस खूपच खास असून ऐतिहासिक ठरला आहे. भारताची महत्वाकांक्षी चांद्रयान ३ मोहीम यशस्वी झाली आहे. चांद्रयान ३ चं (Chandrayaan 3) चंद्रावर यशस्वी लॅन्डींग झाले असून सध्या सगळीकडे एकच जल्लोष केला जात आहे. देशभरामध्ये उत्साहाचे आणि आनंदाचे वातावरण आहे. चांद्रयान ३ चं चंद्रावर यशस्वी लँडिंग केल्यामुळे अमेरिका, रशिया, चीननंतर भारत जगातील चौथी अंतराळशक्ती ठरला आहे. आज सर्व भारतीयांना खूपच अभिमान वाटत आहे.
चांद्रयान ३ चं चंद्रावर यशस्वी लँडिंग झाले खरे पण आता पुढचे १४ दिवस इस्रोसाठी खूप महत्वाचे असणार आहे. इस्रोचे प्रमुख एस सोमनाथ यांनी सांगितले की, 'आता लक्ष आहे ते पुढील 14 दिवसांवर आहे. पुढील काळात चांद्रयानकडून येणारी माहिती ही जगासाठी महत्त्वाची ठरणार आहे.' त्यामुळे आता चंद्रावर लँडिंग केल्यानंतर चांद्रयान ३ नेमकं काय काम करणार आहे असा प्रश्न अनेकांना पडला आहे. आज आपण तेच जाणून घेणार आहोत की चांद्रयान ३ यापुढे काय काम करणार...
चांद्रयान-3 च्या लँडर मॉड्यूलमध्ये ILSA नावाचे विशेष उपकरण आहे. चंद्राच्या भूकंपाच्या हालचालींवर लक्ष ठेवण्यासाठी हे एक विशेष उपकरण आहे. ILSA चे काम चंद्रावरील भूकंप शोधणे आणि त्याचा अभ्यास करणे आहे. चंद्र पृथ्वीपेक्षा 1000 पट थंड असणे अपेक्षित आहे. ILSA ने याची पुष्टी केल्यावर ते भविष्यातील शोधांसाठी मार्ग खुला करेल. चांद्रयान- ३ लँडिंगनंतर चंद्राच्या पृष्ठभागावर लेझर इंटरफेरोमीटर ग्रॅव्हिटेशनल वेव्ह ऑब्झर्व्हेटरी म्हणजेच LIGO ची स्थापना केली जाईल. LIGO हे गुरुत्वाकर्षण लहरींचा शोध आणि अभ्यास करण्यासाठी वापरले जाणारे प्रगत साधन आहे.
चांद्रयान ३ सोबत रंभा आणि लांगमुइर प्रोबही चंद्रावर पाठवण्यात आले आहेत. ही उपकरणे चंद्राच्या पृष्ठभागाजवळील प्लाझ्मा क्रियाकलापांचा अभ्यास करण्यासाठी अनेक प्रयोग करतील. पदार्थाची एक विशेष अवस्था म्हणजे प्लाझ्मा. ज्यामध्ये इलेक्ट्रॉन आणि आयनसारखे चार्ज केलेले कण असतात. हे संशोधन भविष्यातील चंद्र मोहिमांसाठी अत्यंत महत्त्वाचे ठरू शकते. मानव चंद्राच्या पृष्ठभागावर दीर्घकाळ राहिल्यास किंवा आंतरग्रहीय प्रवासासाठी आधार म्हणून वापरत असताना हे संशोधन अत्यंत महत्त्वाचे ठरेल. अशा मोहिमांच्या सुरक्षिततेसाठी आणि यशस्वी होण्यासाठी प्लाझ्मा निर्मितीमागील घटना आणि कालांतराने त्यातील फरक समजून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
चंद्राच्या पृष्ठभागावरील थर्मो फिजिकल एक्सपेरिमेंट हा चांद्रयान-३ साठी महत्त्वाचा पेलोड आहे. ते चंद्राच्या पृष्ठभागाच्या थर्मो भौतिक वर्तनाचा अभ्यास करेल. पृष्ठभाग थर्मो भौतिक प्रयोग तापमानातील बदलांना चंद्राच्या पृष्ठभागाच्या प्रतिसादाबद्दल डेटा प्रदान करेल. हा डेटा लाखो वर्षांपासून चंद्राच्या या प्रदेशाला दिलेल्या आकारासाठी जबाबदार असलेल्या प्रक्रियांवर प्रकाश टाकेल. ही माहिती आपल्याला पृथ्वीच्या भूवैज्ञानिक इतिहासाशी चांगली तुलना करण्यास मदत करेल. यासोबतच आपल्याला आपल्या पृथ्वी ग्रहाच्या भूतकाळाची सखोल माहिती मिळेल. यासोबतच पृथ्वीवर कसे बदल होत राहतील हे कळेल.
लेझर रेट्रोरेफ्लेक्टर अ‍ॅरे हे NASA पेलोड आहे. जे चंद्र आणि पृथ्वीमधील रिअल-टाइम अंतर मोजमाप सुलभ करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. रिअल-टाइम अंतर मोजमाप मिळवून आपण चंद्राच्या परिभ्रमण वर्तनाची आणि पृथ्वीवरील त्याच्या प्रभावाची सखोल माहिती मिळवू शकतो. भरती-ओहोटीच्या नमुन्यांचा अचूक अंदाज लावण्यासाठी, सागरी प्रवाह समजून घेण्यासाठी आणि किनारी वातावरणाचे व्यवस्थापन करण्यासाठी ही माहिती आवश्यक आहे. अल्फा पार्टिकल एक्स-रे स्पेक्ट्रोमीटर आणि लेझर इंड्युस्ड ब्रेकडाउन स्पेक्ट्रोस्कोप उपकरणे चंद्राच्या मातीच्या संसाधनाची तपासणी करण्यास मदत करतील. चंद्राच्या मातीच्या रचनेचा अभ्यास करून, आपण त्याच्या उत्क्रांतीच्या इतिहासाबद्दल आणि आपल्या सौर मंडळाच्या निर्मितीदरम्यान त्याला आकार देणार्‍या प्रक्रियांबद्दल अधिक जाणून घेऊ शकतो.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.