लोकसभा निवडणुकीच्या निकालाने (Loksabha Election Result 2024) भाजपला मोठा धक्का दिला आहे. गेल्या वेळी स्वबळावर बहुमत मिळवलेल्या भाजपला (BJP) यावेळी २५० चा आकडाही पार करता आला नाही. भाजपसाठी हे सर्वात मोठे अपयश असल्याचे म्हटले जात आहे. उत्तर प्रदेश, महाराष्ट्र आणि पश्चिम बंगाल या तीन राज्यामध्ये भाजप आणि एनडीएला सर्वात मोठा धक्का दिला आहे.
उत्तर प्रदेशमध्ये भाजपची २००९ नंतरची सर्वात वाईट कामगिरी मानली जात आहे. उत्तर प्रदेशमध्ये भाजपने ६२ जागांवर विजय मिळवला होता. यावेळी भाजपला फक्त ३५ जागांवर विजय मिळवता आला. महाराष्ट्रात भाजपचा २३ जागांवर विजय झाला होता. आता फक्त १२ जागांवर विजय मिळवता आला. तर पश्चिम बंगालमध्ये १८ जागांवर विजय झाला होता. आता फक्त १० जागांवर भाजपचा विजय झाला आहे. एकूणच भाजपने प्रस्तावित १७० जागांपैकी फक्त ५७ जागा जिंकल्या. २०१९ च्या १०३ जागांपैकी जवळपास निम्म्या जागा आहेत.
भाजपच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रीय लोकशाही आघाडीने उत्तर प्रदेशमध्ये ३६, महाराष्ट्रात १९ आणि पश्चिम बंगालमध्ये १० जागा जिंकल्या. भाजपने या तिन्ही ठिकाणी जिंकलेल्या जागांची एकूण संख्या ६५ झाली. २०१९ मध्ये युतीने जिंकलेल्या १२३ जागांपैकी हा आकडा जवळपास निम्मा आहे. याउलट, या राज्यांमधील इंडिया आघाडीच्या जागांची संख्या २०१९ मध्ये ४२ होती २०२४ मध्ये इंडिया आघाडीचा १०० जागांवर विजय झाला.
भारतातील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेल्या राज्यात सपा-काँग्रेस आघाडीने १५ वर्षांतील सर्वोत्तम निकाल देऊन एनडीएला आश्चर्यचकित केले. सपा प्रमुख अखिलेश यादव यांनी त्यांच्या पक्षाचा जातीय आधार पारंपारिक यादव आणि मुस्लिम समुदायांच्या पलीकडे विस्तारण्यावर लक्ष केंद्रित केले. कारण त्यांनी इतर मागासवर्गीय आणि अनुसूचित जाती या दोन्ही लहान गटांमधील नेत्यांच्या मोठ्या गटाला उमेदवारी दिली. उत्तर प्रदेशमध्ये सपाला भाजपचा बालेकिल्ला उद्ध्वस्त करण्यात यश आले. महत्त्वाच्या जागा मिळाल्यामुळे जातीय युती वाढवण्याच्या सपाच्या दृष्टीकोनाचा मोठा फायदा झाला. निवडणूक प्रचारादरम्यान सपा आणि काँग्रेसने भाजपवर आरोप केले होते की, भाजप सत्तेत आल्यानंतर मुस्लिमांना आरक्षण देईल.
गेल्या तीन वर्षांत महाराष्ट्रामध्ये दोन प्रादेशिक पक्षांमध्ये फूट पडली. राष्ट्रवादी काँग्रेसमध्ये दोन गट पडले आणि शिवसेनेमध्ये दोन गट पडले. ६ प्रमुख पक्ष रिंगणात असल्याने येथे निवडणूक खूपच गुंतागुंतीची झाली होती. २०१९ च्या विधानसभा निवडणुकीपासून राज्यात कोणत्याही निवडणुका झाल्या नसल्यामुळे २०२४ च्या लोकसभेचा सराव देखील शिवसेना किंवा राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाच्या कोणत्या गटाला खऱ्या पक्षाचा वारसा मिळेल यावर अवलंबून होता.
पश्चिम बंगालच्या एक्झिट पोलचे चित्र वास्तवापेक्षा पूर्णपणे वेगळे होते. राज्यात टीएमसीचा पराभव करण्यासाठी भाजपने सर्वतोपरी प्रयत्न केले होते. मात्र, जनतेने पुन्हा एकदा मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांच्यावर विश्वास व्यक्त केला. निकालांवरून असे दिसून आले की, टीएमसीने फक्त दक्षिण बंगालमध्ये आपला गड राखला नाही तर जंगलमहाल आणि उत्तर बंगालच्या पश्चिम भागात भाजपचे नुकसान केले. ममता बॅनर्जींच्या करिष्म्यामुळे त्यांना २०२१ च्या विधानसभा विजयाची पुनरावृत्ती करण्यात आणि २०१९ ची कामगिरी चांगली करण्यात मदत झाली.
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.