झोपेतून अचानक जागे झाल्यावर, शरीर हालचाल करू शकत नाही? जाणून घ्या असे का होते

तुम्हाला कधी असे होते का की, कधीकधी झोपेतून हडबडून उठल्यावर ताबडतोब शरीराची हालचाल करण्यास समस्या येते? असे वाटते की कोणतरी आपले हात आणि पाय घट्ट धरून ठेवले आहेत. ते स्वप्नही नसतं तुम्हाला तुमच्या उघड्या डोळ्यांनी सर्व दिसत असते परंतु हालचाल करता येत नाही. जर हो तर वैद्यकीय भाषेत शरीराच्या या अवस्थेला स्लीप पॅरालिसिस Sleep Paralysis म्हणतात.

यामध्ये व्यक्ती मानसिकदृष्ट्या जागृत असतो पण शरीर प्रत्यक्ष झोपलेले असते. या दरम्यान, थोडासा आवाजही खूप भीतीदायक वाटतो. काही लोकांना गुदमरल्यासारखे वाटते. त्याच वेळी, काही लोकांना असे वाटते की स्लीप पॅरालिसिस दरम्यान त्यांचे शरीर हवेत उडत आहे.

शरीर हालचाल का करू शकत नाही - झोपेच्या प्रक्रियेत, आपण तीन किंवा चार नॉन -आरईएम (Non-REM) आणि एक जलद डोळ्यांच्या हालचालीतून Rapid Eye Movement जातो. तज्ञ म्हणतात की स्वप्ने यापैकी कोणत्याही टप्प्यात येऊ शकतात, परंतु जलद डोळ्यांची हालचाल ही अशी अवस्था आहे जिथे स्वप्ने पूर्णपणे खरी वाटू लागतात.

स्लीप पॅरालिसिस प्रोजेक्टवर काम करणारे संशोधक डॅनियल डेनिस यांनी सांगितले की डोळ्यांच्या जलद हालचाली दरम्यान मेंदू सक्रिय अवस्थेत राहतो. आरईएममधील लोक स्वप्नातून बाहेर पडताना स्वाभाविकपणे paralised होतात, ज्याला आरईएम एटोनिया REM Antonia असेही म्हणतात. ही स्थिती काही सेकंदांपासून ते एका मिनिटापर्यंत असते. काही दुर्मिळ प्रकरणांमध्ये, ते 10-15 मिनिटे टिकू शकते.

स्लीप पॅरालिसिसची लक्षणे - स्लीप पॅरालिसिसवर 1999 मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, स्लीप पॅरॅलिसिस तीन मुख्य श्रेणींमधून जातो ज्यामध्ये भितीदायक स्वप्ने, अचानक पडणारे स्वप्ने आणि असामान्य शारीरिक अनुभव. या प्रक्रियेदरम्यान, बहुतेक लोकांना त्यांच्या छातीवर जोरदार दबाव जाणवतो, ज्यामुळे असे वाटते की ते श्वास घेऊ शकत नाहीत. या दरम्यान, त्याच्या शरीरात ऑक्सिजनची संपूर्ण मात्रा राहते, परंतु केवळ भीतीमुळे त्याला वाटते की श्वास घेता येत नाही.

या गोष्टी लक्षात ठेवा- झोपेचा पॅरॅलॅसिस कोणालाही होऊ शकतो. सहसा झोपेची कमतरता, शिफ्ट मध्ये काम यामुळे हे जाणवते. हे उच्च रक्तदाब, फिरणे आणि नार्कोलेप्सीशी देखील जोडलेले आहे. जेथे लोकांच्या झोपेचे चक्र विस्कळीत होते आणि त्यामुळे लोक कधीही, कुठेही झोपतात.

जर तुम्हाला वारंवार स्लीप पॅरालिसिस येत असेल तर तुमच्या पाठीवर झोपणे टाळा. अभ्यासानुसार, जे लोक पाठीवर झोपतात त्यांना इतर लोकांच्या तुलनेत जास्त झोपेचा पक्षाघात होतो. जर तुम्हाला स्लीप पॅरॅलिसिस वाटत असेल, म्हणजे तुम्हाला जाग आल्यानंतर तुम्ही हालचाल करू शकत नाही, तर तुमची सर्व शक्ती पाय किंवा हाताच्या बोटांवर टाका.

डेनिस म्हणतात की जेव्हा स्लीप पॅरालिसिसची स्थिती जाणवते तेव्हा बोटांवर आणि स्नायूंवर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे. स्नायूंमध्ये थोड्याशा हालचालीमुळे, झोपेचा पक्षाघात खंडित होतो आणि आपण सामान्य स्थितीत परतता.

Edited By-Sanika Gade