शरीर निरोगी ठेवण्यासाठी दररोज रात्री चांगली झोप घेणे जितके महत्त्वाचे आहे तितकेच वेळेवर झोपणे आणि उठणे देखील आवश्यक आहे. बहुतेक अभ्यास सांगतात की एखाद्याने रात्री १० वाजेपर्यंत झोपले पाहिजे. चयापचय व्यवस्थित ठेवण्यासाठी आणि अनेक प्रकारच्या आजारांपासून तुमचे रक्षण करण्यासाठी हे महत्त्वाचे आहे.रात्री उशिरा किंवा १२ वाजल्यानंतर झोपणाऱ्यांची संख्या मोठी आहे. रात्री उशिरा झोपणे आणि पुरेशी झोप न लागणे आरोग्यासाठी अनेक प्रकारे हानिकारक असू शकते.
आरोग्य तज्ञांनी सांगितले की, जर तुम्ही रात्री उशिरा झोपत असाल तर तुम्हाला मूडशी संबंधित समस्यांना सामोरे जावे लागू शकते. दीर्घकाळात, यामुळे इतर अनेक आरोग्याशी संबंधित हानी होऊ शकते. आजच्या धावपळीची जीवनशैली, डिजिटल स्क्रीनचा वाढता वापर आणि कामाचा ताण यामुळे झोपेवरही मोठा परिणाम झाला आहे. तुम्हीही याचे बळी असाल तर सावधान.
रात्री उशिरापर्यंत जागे राहणे हानिकारक आहे, असे डॉक्टरांचे म्हणणे आहे, जेव्हा आपण रात्री उशिरापर्यंत जागे राहतो तेव्हा त्याचा परिणाम आपल्या नैसर्गिक झोपेच्या चक्रावर होतो. यामुळे, एखाद्या व्यक्तीला गाढ झोप घेता येत नाही जी शरीराला शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या ताजेतवाने करण्यासाठी आवश्यक असते. झोपेच्या चक्रात व्यत्यय आल्याने, झोपेचा कालावधी आणि गुणवत्ता देखील प्रभावित होऊ लागते. चयापचय, प्रतिकारशक्ती, मानसिक आरोग्य इत्यादींशी संबंधित समस्यांसाठी ते हानिकारक आहे. प्रौढांसाठी रात्री १० ते ११ या वेळेत झोपणे चांगले मानले जाते. रात्री १२ वाजता किंवा नंतर झोपण्याची सवय अनेक प्रकारचे आजार वाढवू शकते. शक्यतो जेवढ्या लवकर झोपता येईल तेवढं लवकर झोपा. यामुळे तुमच्या मानसिक आरोग्यावर परिणाम होणार नाही, तसेच मधुमेहाचा धोका नियंत्रित राहण्यास मदत होईल.
चयापचय समस्या:
रात्री उशिरा झोपल्याने मेटाबॉलिजमवर वाईट परिणाम होतो. संशोधनात असे दिसून आले आहे की जे लोक नियमितपणे उशिरा झोपतात त्यांच्या शरीरातील चरबीची पातळी वाढू शकते. मंद चयापचयमुळे वजन वाढण्याचा धोका वाढतो आणि लठ्ठपणाचा धोका वाढतो. जास्त वजनामुळे मधुमेह, हृदयविकार आणि पचनाशी संबंधित इतर अनेक विकार देखील होऊ शकतात.
मानसिक आरोग्यावर परिणाम:
मानसिक आरोग्य राखण्यासाठी चांगली झोप घेणे महत्त्वाचे आहे. रात्री उशिरापर्यंत जागी राहिल्याने मूड स्विंग, नैराश्य आणि चिंता यासारख्या मानसिक समस्या उद्भवू शकतात. अभ्यासात असे आढळून आले आहे की जेव्हा तुम्ही रात्री उशिरा झोपता तेव्हा शरीरात सेरोटोनिन आणि डोपामाइन सारख्या हार्मोन्सचे असंतुलन होऊ शकते, ज्यामुळे मानसिक थकवा आणि चिडचिड वाढते. दीर्घकाळात ते तणाव आणि चिंता वाढवू शकते.
हृदय व मधुमेहाचा धोका :
रात्री उशिरापर्यंत जागे राहण्याची सवय उच्च रक्तदाबाची समस्या वाढण्यास कारणीभूत असल्याचे आढळून आले आहे. झोपेच्या कमतरतेमुळे शरीरात स्ट्रेस हॉर्मोन (कॉर्टिसोल)ची पातळी वाढू लागते, ज्यामुळे हृदयावर अधिक दबाव पडतो. या सवयीमुळे हृदयविकाराचा झटका, पक्षाघात आणि हृदयाशी संबंधित इतर आजारांचा धोकाही वाढू शकतो.
ब्लड शुगर वाढणे:
त्याचप्रमाणे, जे लोक उशिरा झोपतात त्यांना साखरेची पातळी नियंत्रित करणे कठीण होऊ शकते. यामुळे शरीराची इन्सुलिनची संवेदनशीलता कमी होते, ज्यामुळे रक्तातील साखर नियंत्रित करणे कठीण होते.
Written By: Dhanshri Shintre.