आपल्या शरीरातील ७० टक्के हाडे कॅल्शियम फॉस्फेटने (Calcium phosphate) बनलेली आहेत. म्हणून हाडे मजबूत राहण्यासाठी आपल्या आहारात विशेषतः कॅल्शियमयुक्त अन्न अत्यंत महत्वाचे आहे. पण बदलत्या जीवनशैलीमुळे (Lifestyle) आणि खानपानाच्या सवयींमुळे (Eating habits) आरोग्यासाठी फायदेशीर असलेले अन्न शरीराला मिळत नाही. यामुळे वेळेपूर्वी हाडांची समस्या सुरू होते. यातील बहुतेक समस्या स्त्रियांना भेडसावतात. मासिक पाळी दरम्यान, गर्भधारणा, रजोनिवृत्ती, शरीरातील कॅल्शियमची शरीराला गरज असते. मात्र अनेकदा याच काळात शरीरात कॅल्शियमची कमतरता (calcium deficiency) भासू लागते.
हे देखील पहा-
परंतु भारतातील स्त्रिया त्यांच्यावर असणाऱ्या जबाबदाऱ्यांमुळे स्त्रिया स्वतःच्या आरोग्याकडे लक्ष देऊ शकत नाहीत. ज्यामुळे त्यांच्यापैकी बहुतेकांना वयाच्या 30 व्या वर्षीच अनेक आजारांना सामोरे जावे लागते. जर शरीरात कॅल्शियमचे प्रमाण कमी झाले, तर अकाली संधिवात (Premature arthritis), ऑस्टियोपेनिया (osteopenia), ऑस्टियोपोरोसिस (osteoporosis) आणि हायपोक्लेसेमिया (hypokalemia) सारख्या समस्या शरीरात घर करु लागतात. अशा परिस्थितीत स्त्रियांनी त्यांच्या आहाराकडे खूप लक्ष देणे आवश्यक आहे.
कॅल्शियमच्या कमतरतेची लक्षणे
- हात आणि पाय मध्ये सतत मुंग्या येणे
- चिंताग्रस्त वाटत आहे
- स्नायू पेटके
- सांधे दुखी
- दात तुटणे
- मासिक पाळीशी संबंधित समस्या
- ठिसूळपणा आणि नखे फुटणे
- केस गळणे
- चिडचिड आणि थकवा
कॅल्शियमच्या कमतरतेची कारणे
- निरोगी अन्नाऐवजी, बाहेरचे जंक फूड, फास्ट फूड आणि प्रक्रिया केलेले अन्न खाणे.
- कारण व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे शरीर कॅल्शियम शोषण्यास असमर्थ आहे.
- योनीतून स्त्राव, यामुळे शरीरातून केवळ कॅल्शियमच नाही तर शरीरासाठी आवश्यक असलेले सर्व घटक बाहेर येतात.
- मासिक पाळी, स्तनपान आणि गर्भधारणा, रजोनिवृत्ती दरम्यान जास्त रक्त प्रवाह झाल्यामुळे शरीरात कॅल्शियमची कमतरता येऊ शकते.
- याशिवाय शरीरात इस्ट्रोजेन हार्मोनची पातळी कमी झाल्यामुळे कॅल्शियमची कमतरता देखील होऊ शकते.
कॅल्शियमची कमतरता भरुन काढण्यासाठी कारणे
आपल्या आहारात दूध, चीज, दही, टोफू, सोयाबीन, सोया मिल्क इत्यादी कॅल्शियम युक्त पदार्थांचा समावेश करा.
सब्जा बिया, अंबाडी, तीळ, अंबाडी इत्यादी खा.
केळी, भेंडी, पालक, ब्रोकोली इत्यादी हिरव्या भाज्या घ्या.
दररोज सुमारे 30 मिनिटे सूर्यप्रकाश घ्या जेणेकरून शरीर कॅल्शियम शोषून घेईल.
जर खूप त्रास होत असेल तर डॉक्टरांच्या सल्ल्याने कॅल्शियम सप्लीमेंट घ्या.
Edited By- Anuradha
सकाळ+चे सदस्य व्हा
Read Marathi news and watch Live TV. Breaking news from Maharashtra, India, Pune, Mumbai, Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle at SaamTV. Get Live Marathi news on Mobile. Download the Saam Tv app for Android and IOS.