सागर आव्हाड, पुणे प्रतिनिधी

Maharashtra Makes Hindi Compulsory : इयत्ता पहिलीपासून हिंदी शिकण्याच्या निर्णायावर महाराष्ट्र सरकारकडून शिक्कामोर्तब करण्यात आले आहे. त्यामुळे महाराष्ट्रात यापुढे पहिलीपासून हिंदी भाषा शिकवली जाणार आहे. जून २०२५ पासून सुरू होणाऱ्या शैक्षणिक वर्षापासून याची अमलबजावणी करण्यात येणार आहे. अन्य माध्यमांच्या शाळांमध्ये पहिली ते पाचवीसाठी माध्यम भाषा, मराठी आणि इंग्रजी अशा तीन भाषा असणार आहेत. यामुळे मराठी भाषाबरोबरच हिंदीलाही प्रोत्साहन देण्याचा सरकारचा प्रयत्न असल्याचे सांगण्यात येत आहे. मात्र, या निर्णयाला भाषा वादाच्या पार्श्वभूमीवर काही विरोधही होत आहे.

राज्य शालेय अभ्यासक्रम आराखडा २०२४ नुसार, मराठी आणि इंग्रजी माध्यमांच्या शाळांमध्ये पहिली ते पाचवीच्या विद्यार्थ्यांना मराठी व इंग्रजीसह हिंदी ही तृतीय भाषा म्हणून शिकावी लागणार आहे. तसेच, अन्य माध्यमांच्या शाळांमध्ये माध्यम भाषा, मराठी आणि इंग्रजी या तीन भाषा शिकवण्यात येणार आहेत.

राज्य शैक्षणिक संशोधन व प्रशिक्षण परिषद (SCERT) ने पायाभूत व शालेय स्तरासाठी अभ्यासक्रम आराखडा तयार केला आहे. शालेय शिक्षणमंत्र्यांच्या अध्यक्षतेखालील सुकाणू समितीने या आराखड्यांना मान्यता दिल्यानंतर शासनाने त्यावर शिक्कामोर्तब करत अंमलबजावणीची घोषणा केली आहे. आता शासन निर्णय जाहीर झाल्यामुळे हा नियम शैक्षणिक वर्ष २०२४-२५ पासून निश्चितपणे लागू होणार आहे.

महाराष्ट्रातील सर्व माध्यमांच्या शाळांमध्ये मराठी, इंग्रजी आणि हिंदी या तिन्ही भाषा शिकवणं सक्तीचे करण्यात आले आहे. याआधी इंग्रजी माध्यमाच्या शाळांमध्ये तिसरीरी पासून हिंदी शिकवली जात होती. मात्र आता पहिली पासूनच हिंदीचा समावेश करण्यात आला आहे. या बदलाला अनुसरून पाठ्यपुस्तकेही महाराष्ट्राच्या भाषिक आणि सांस्कृतिक संदर्भानुसार सुधारित केली जात आहेत. बालभारतीच्या सहकार्याने ही पाठ्यपुस्तके तयार केली जाणार आहेत.