Heart Attack Symptoms : हल्ली हृदयविकाराचे प्रमाण देशभरात असंख्य प्रमाणात वाढत चालले आहे. खाण्यापिण्याच्या बदलेल्या सवयी, व्यायामाचे प्रकार व अस्वास्थ्यकार जीवनशैली यामुळे हृदयविकाराचे प्रमाण वाढते आहे

BDR फार्मास्युटिकल्सचे संचालक राहील शाह सांगतात की, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचा प्रादुर्भाव ऐतिहासिकदृष्ट्या स्त्रियांपेक्षा (Women) पुरुषांमध्ये जास्त आहे. परंतु अलीकडे, लिंग गुणोत्तर कमी होत आहे आणि काही प्रकरणांमध्ये, स्त्रिया हृदयविकाराची (Heart-attack) तीव्रता आणि मृत्यू दरांमध्ये पुरुषांना ही मागे टाकत आहेत. भारतातील महिलांमध्ये हृदयविकाराच्या वाढीस कारणीभूत अनेक घटक आहेत. जाणून घेऊयात सध्या उपलब्ध उपचार पर्यायांपैकी काही महत्वाचे पर्याय आणि पद्धती.

जागतिक (World) स्तरावरील सर्व मृत्यूंपैकी हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांना (CVDs) ३१% साठी जबाबदार आहेत. भारतात, CVD हे पुरुष आणि स्त्रिया दोघांच्या मृत्यूचे प्रमुख कारण आहे, जे २०१६ मधील सर्व मृत्यूंपैकी २८% होते. ऐतिहासिकदृष्ट्या पुरुषांना CVD (Cardiovascular disease) होण्याचा धोका जास्त असताना, अभ्यास असे दर्शविते की हे अंतर कमी होत असून काहीं महिलांमध्ये हृदयविकाराचे प्रमाण आता पुरुषांपेक्षा जास्त आहे.

वृद्धत्व, खाण्याच्या सवयी आणि बदलती जीवनशैली (Lifestyle), तसेच इतर वेगाने विकसित होत असलेल्या सामाजिक-आर्थिक निर्धारकांसारख्या अनेक परस्परसंबंधित घटकांमुळे हृदयविकारांमध्ये वाढ होते. या घटकांमुळे निर्माण झालेल्या डोमिनो इफेक्टमुळे हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचे प्रमाण वाढते.

1. हृदयविकार कसा बळावतो ?

• सुधारित आरोग्य सेवा, उच्च उत्पन्न पातळी, जागतिकीकरण आणि शहरीकरण यांसारखे सामाजिक-आर्थिक निर्धारक हे CVD जोखीम घटक आहेत.

• जे रोगाच्या घटनेचा धोका कमी करण्यासाठी सहजपणे बदलले जाऊ शकतात, तर वय आणि अनुवांशिकसारखे न बदलता येण्याजोगे जोखीम घटक मात्र नियंत्रित केले जाऊ शकत नाही.

• तणाव, मधुमेह, डिस्लिपिडेमिया, उच्च रक्तदाब, लठ्ठपणा, धूम्रपान इ. सारखे घटक आणि सह-विकृती, ज्यामुळे हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी आजार बळावतात.

• आहारातील बदलामुळे अनेक लोक अस्वास्थ्यकारक खाण्याच्या सवयींकडे प्रवृत्त झाले आहेत.

• गेल्या ४० वर्षांत प्रथिनांचा वापर कमी होत असताना, शहरी आणि ग्रामीण भागात चरबीयुक्त सेवनाचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या वाढले आहे.

• कमी झालेल्या शारीरिक हालचालींसह, उच्च रक्तदाब आणि लठ्ठपणा यांसारख्या मध्यवर्ती जोखीम घटकांना जन्म देते.

2. कारणे

• या उपचार पर्यायांची उपलब्धता असूनही, सर्व महिलांना आवश्यक ते उपचार मिळत नाहीत.

• स्त्रियांचे बहुतेकदा रोगाच्या शेवटच्या टप्प्यात निदान केले जाते, ज्यामुळे उपचारांचा प्रभाव कमी होतो.

• शिवाय, सध्याचे काही उपचार पर्याय महिलांसाठी त्यांच्या वेगळ्या जैविक आणि हार्मोनल प्रोफाइलमुळे अनुपयुक्त असू शकतात

• भारतातील महिलांमध्ये हृदयविकारांची वाढ ही एक गंभीर सार्वजनिक आरोग्य संकट आहे ज्याचा सामना केवळ आरोग्य सेवा क्षेत्राद्वारे करता येणार नाही.

• आपल्याला बहु-आयामी दृष्टीकोन आवश्यक आहे ज्यामध्ये शिक्षण, प्रतिबंध, स्क्रीनिंग आणि प्रभावी उपचारांचा समावेश असेल.

• या चिंताजनक प्रवृत्तीशी लढण्यास मदत करणारे नाविन्यपूर्ण उपाय विकसित करण्यासाठी फार्मास्युटिकल उद्योग दररोज प्रगती करत आहे.

3. उपाय

• फार्मास्युटिकल उद्योग नवीन आणि नाविन्यपूर्ण उपचार पर्याय विकसित करण्यासाठी पाऊल टाकू शकतो जे विशेषत: हृदयविकार असलेल्या महिलांच्या गरजेनुसार तयार केले जातात.

• महिलांमध्ये अधिक प्रचलित असलेल्या विशिष्ट जैविक मार्गांना लक्ष्य करणारी नवीन औषधे विकसित करत आहोत.

• आम्ही हृदयाच्या आरोग्यावर हार्मोनल चढउतारांच्या परिणामांचा अभ्यास करत आहोत आणि हे परिणाम कमी करण्यात मदत करू शकणारे उपचार विकसित करत आहोत.

• याव्यतिरिक्त, हृदयविकार होण्याचा उच्च धोका असलेल्या स्त्रियांना ओळखण्यात मदत करण्यासाठी आणि पूर्वीचे निदान आणि उपचार सक्षम करण्यासाठी आम्ही अनुवांशिक चाचणी सारखे उपचार साधने सुधारण्यावर काम करत आहोत, ज्यामुळे या घटक आजारावर अधिक अचूक उपचार करता येतील.

डिस्क्लेमर: सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.