जास्त प्रमाणात वाढलेलं वाईट कोलेस्ट्रॉल (LDL) शरीरात हळूहळू साचत जातं. अशावेळी त्याची लक्षणं लगेच दिसत नाहीत. त्यामुळेच त्याला ‘लपलेला धोका’ म्हटलं जातं. काहीवेळा शरीर या धोक्याची सूक्ष्म चिन्हं आधीच दाखवू लागतं. ही सुरुवातीची लक्षणं ओळखली तर वेळेवर उपाय करून हृदयविकाराचा झटका किंवा स्ट्रोकसारखे गंभीर आजार टाळता येऊ शकतात.

डोळ्यांभोवती अचानक पिवळसर डाग दिसणं

डोळ्यांच्या पापण्यांजवळ पिवळसर गाठीसारखे किंवा सपाट डाग दिसू लागले तर ते त्वचेखालील कोलेस्ट्रॉलचे थर असू शकतात. हे वेदनादायक नसतात पण रक्तात LDL किंवा ट्रायग्लिसराइड्स वाढल्याचं हे संकेत असू शकतात. अशावेळी डॉक्टर बहुधा कोलेस्ट्रॉल चाचणी करण्याचा सल्ला देतात.

डोळ्यांच्या बाहुलीभोवती पांढरं वर्तुळ दिसणं

वय वाढल्यानंतर कॉर्नियाभोवती पांढरा किंवा करडा वर्तुळ दिसणं सामान्य असू शकतं. मात्र, हे वयाच्या 45 वर्षांपूर्वी दिसू लागलं तर कोलेस्ट्रॉल वाढल्याचं किंवा लिपिडचं लक्षण असू शकतं. यामुळे दृष्टीवर परिणाम होत नाही पण शरीरातील LDL वाढीचा हा शांत इशारा असू शकतो.

हात-पाय सुन्न होणं

वाईट कोलेस्ट्रॉल वाढल्याने लहान रक्तवाहिन्या अरुंद होतात आणि टोकाच्या भागांपर्यंत रक्तपुरवठा कमी होतो. त्यामुळे हात-पायांमध्ये झिणझिण्या येणं, सुन्नपणा किंवा ‘सुई टोचल्यासारखी’ भावना होऊ शकते. इतर अनेक कारणांनीही हे होऊ शकतं पण हे लक्षण कारणाशिवाय वारंवार जाणवलं, तर कोलेस्ट्रॉलची तपासणी गरजेची आहे.

चावताना जबड्यात वेदना होणं

चेहरा आणि जबड्याला रक्तपुरवठा करणाऱ्या रक्तवाहिन्यांमध्ये प्लाक साचल्यामुळे अडथळा निर्माण होऊ शकतो. अशावेळी चावताना किंवा जास्त वेळ बोलताना जबड्यात वेदना जाणवू शकते. हे लक्षण दुर्मिळ असलं तरी इतर लक्षणांसोबत दिसल्यास कोलेस्ट्रॉलमुळे रक्तवाहिन्या अरुंद झाल्याचे संकेत असू शकतात.

वारंवार अपचन होणं

बहुतेक वेळा अपचनाचं कारण आहार किंवा अॅसिडिटी असतं. पण काही वेळा पोटात रक्तपुरवठा कमी झाल्यामुळेही जेवणानंतर हलका त्रास जाणवू शकतो. हा त्रास सतत होत असेल आणि आहारात काही कारण नसेल तर तो कोलेस्ट्रॉलशी संबंधित असण्याची शक्यता असते.

कोलेस्ट्रॉल तपासण्याची योग्य वेळ

लक्षणं दिसण्यापूर्वीच तज्ज्ञ निरोगी प्रौढांनी दर 4-6 वर्षांनी कोलेस्ट्रॉल तपासणी करून घ्यावी, तर ज्यांना कौटुंबिक इतिहास, लठ्ठपणा किंवा उच्च रक्तदाब आहे, त्यांनी हे अधिक वारंवार करावं.