Pancreatic Cancer : सुरुवातीच्या टप्प्यात सहसा कोणत्याही प्रकारचा कर्करोग आढळून येत नसला तरी आणि लक्षणे दिसल्यावर तपासणीत कॅन्सर उघड होईपर्यंत हा आजार पसरला असून उपचार करणे कठीण होऊन बसले आहे. त्यामुळे सर्व प्रकारच्या कॅन्सरवर यशस्वी उपचार करण्याची पूर्वअट ही आहे की, त्याचे निदान प्राथमिक अवस्थेतच केले जाते. स्वादुपिंडाच्या कॅन्सरमध्ये ही परिस्थिती असून या आजाराचे निदान होईपर्यंत खूप उशीर झालेला असतो आणि केवळ १० टक्के लोकच पाच वर्षे जगू शकतात.(Cancer)

स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाला सायलेंट डिसीज (Disease) म्हणतात. बर्याच लोकांमध्ये, त्याची लक्षणे पूर्णपणे प्रगत अवस्थेत पोहोचेपर्यंत दिसून येत नाहीत. शरीराचे वजन कमी होणे आणि ग्लूकोजची पातळी वाढणे ही लक्षणे ज्ञात आहेत, परंतु या प्रकारचा बदल कधी झाला आणि कोणत्या पातळीवर आला हे सहजपणे माहित नाही. अशा परिस्थितीत स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचे निदान होण्यापूर्वी या बदलांची माहिती मिळाली तर त्याचा आधार घेऊन निदान करून येणाऱ्या काळात आजाराचा धोका जाणून घेता येतो व वेळीच देखरेख व उपचार सुरू करून आपण अनेकांचे प्राण वाचवू शकतो.

पीएलओएस वन जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या सरे विद्यापीठ आणि ऑक्सफर्ड विद्यापीठाच्या संशोधकांनी स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाच्या लक्षणांची तपासणी केली - वजन कमी होणे, रक्तातील साखर वाढणे आणि मधुमेह - कर्करोगाशी त्याचा संबंध निश्चित करण्यासाठी. संशोधकांनी सांगितले की, या अभ्यासासाठी त्यांनी इंग्लंडमधील 10 दशलक्षाहून अधिक लोकांच्या डेटा सेटचे विश्लेषण केले. अशा मोठ्या डेटा सेटचे महत्त्व म्हणजे संपूर्ण लोकसंख्येचे प्रतिनिधित्व सुनिश्चित करणे आणि परिणामाचे अधिक व्यापक प्रमाण वाढविणे. त्याआधारे स्वादुपिंडाच्या कॅन्सरच्या निदानाची माहिती संकलित करण्यात आली आणि हे घटक रुग्णांमध्ये काळानुरूप कसे बदलतात, याचीही माहिती घेण्यात आली.

यासाठी संशोधकांनी बॉडी मास इंडेक्स (बीएमआय- वजन कमी करण्याचे मूल्यांकन करण्यासाठी) आणि एचबीए 1 सी (रक्तातील साखर) च्या पातळीची तुलना सुमारे 9,000 स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाच्या रूग्णांशी केली ज्यांना हा आजार नव्हता. असे आढळले की स्वादुपिंडाचा कर्करोग होण्यापूर्वी दोन वर्षे आधी वजन कमी करण्यास नाटकीयरित्या सुरुवात झाली. स्वादुपिंडाचा कर्करोग निदानाच्या वेळी कर्करोग नसलेल्यांपेक्षा तीन युनिट कमी असल्याचे आढळले. ग्लूकोजच्या पातळीत वाढ निदानाच्या तीन वर्षांपूर्वी झाली. संशोधकांनी सांगितले की, त्यांच्या अभ्यासाच्या निष्कर्षांवरून असे दिसून आले आहे की जर वजन कमी होण्यासह मधुमेह असेल तर त्या लोकांना मधुमेह नसलेल्या लोकांपेक्षा स्वादुपिंडाचा कर्करोग होण्याचा धोका जास्त असतो.

या निष्कर्षांवरून असेही सूचित होते की कोणत्याही ज्ञात कारणाशिवाय वजन कमी करणे हे प्रामुख्याने मधुमेह असलेल्या लोकांमध्ये संशय म्हणून (परंतु केवळ नाही) पाहिले पाहिजे. याव्यतिरिक्त, ग्लूकोजची पातळी वाढणे, विशेषत: वजन न वाढणाऱ्या लोकांमध्ये स्वादुपिंडाच्या कर्करोगाचा संभाव्य संकेत मानला पाहिजे. जर हे बदल नियमितपणे येत असतील तर ते स्वादुपिंडाचा कर्करोग नसलेल्या लोकांना ओळखण्यास डॉक्टरांना मदत करू शकतात. त्यानंतर या लोकांना कर्करोगाची तपासणी करण्यासाठी ओटीपोटात स्कॅन करण्यासाठी तज्ञांकडे पाठविले जाऊ शकते. अशा प्रकारे निदान होऊन वेळीच उपचार सुरू करता येतात.

डिस्क्लेमर: सदर लेख फक्त सामान्य माहितीसाठी आहे. अधिक तपशीलांसाठी नेहमी आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा.