Chanakya Niti :

आचार्य चाणक्यांच्या नीतिशास्त्रामध्ये असे अनेक नियम सांगण्यात आले आहेत, ज्याचा वापर जर एखाद्या व्यक्तीने आपल्या जीवनात केला तर त्याचे संपूर्ण आयुष्य आनंदात जाईल. आचार्य चाणक्य हे सर्वात विद्वान व्यक्तींपैकी एक मानले जातात. जीवन संघटित पद्धतीने कसे चालावे याचे अनेक नियम (Rules) त्यांनी सांगितले आहेत.

चाणक्यांनी आपल्या नीतिशास्त्रात माणसाने काय करावे आणि काय करू नये याबद्दल सविस्तरपणे सांगितले आहे. यापैकी एका नियमात चाणक्याने उत्पन्न, गुंतवणूक आणि व्यक्तीने पैसे कसे खर्च करावे याबद्दल सांगितले आहे. चाणक्याच्या या नियमांबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.

पैसे खर्च करण्याचे नियम

चाणक्य सांगतात की, व्यक्तीने पैसा संतुलित प्रमाणात खर्च केला पाहिजे. याद्वारे व्यक्ती आपल्या संपत्तीचे रक्षण करू शकते. पण वेळ आल्यावर खर्च करणेही तितकेच आवश्यक आहे. चाणक्य म्हणतात की, ज्याप्रमाणे भांड्यात जास्त वेळ ठेवलेले पाणी खराब होऊ लागते, त्याचप्रमाणे योग्य वेळी न वापरल्यास पैसा (Money) व्यर्थ ठरतो.

अशा प्रकारे पैसे वापरा

पैसे खर्च करण्यासाठी, ते योग्य ठिकाणी गुंतवणे आवश्यक आहे. दान, दक्षिणा, विधी, यज्ञ, हवन इत्यादी धार्मिक गोष्टींमध्ये पैसे गुंतवणेही योग्य मानले जाते. विनाकारण पैसा जमा करण्यात काही अर्थ नाही; धार्मिक कार्यात गुंतवल्याने भाग्य निर्माण होते.

पैशाचा पाण्याशी संबंध

चाणक्यांनी आपल्या नीतिशास्त्रात पैशाचा पाण्याशी संबंध जोडला आहे. त्यांचा असा विश्वास आहे की तलावातील पाणी जास्त वेळ कोणी वापरले नाही तर त्यात शेवाळ साचते आणि त्यातून दुर्गंधी येऊ लागते. त्याचप्रमाणे, जर तुम्ही तुमच्याकडे पैसे साठवले आणि ते योग्य वेळी आणि योग्य ठिकाणी वापरले नाहीत, तर त्याची किंमत नाही.