Shruti Vilas Kadam
प्रत्येक गावाचा किंवा वाडीचा स्वतःचा राखणदार देव असतो जो त्या परिसराचे रक्षण करतो.
रोगराई, दुष्काळ, आक्रमण, चोरट्यांपासून गावाला वाचवतो, अशी श्रद्धा असते.
राखणदार बहुधा ग्रामदेवता, शौर्यशाली पुरुषाचे दैवत्व झालेले रूप किंवा शक्ती म्हणून पूजला जातो.
वर्षातून एकदा राखणदाराच्या मंदिरात जत्रा भरते ज्यात संपूर्ण गाव सहभागी होतो.
पूजेसाठी ठराविक दिवस, विधी आणि काही ठिकाणी बलिप्रथा पाळली जाते.
राखणदाराचा राग ओढवू नये म्हणून गावकरी काही निषिद्ध गोष्टी टाळतात.
गावातील वाद मिटवताना राखणदाराच्या नावाने शपथ घेतली जाते, त्यामुळे तो गावाच्या एकतेचा आधार मानला जातो.