Dhanshri Shintre
पंजाबमधील लुधियाना शहर सायकली उत्पादनासाठी प्रसिद्ध असून, भारतात सर्वाधिक सायकली येथे तयार होतात; जाणून घेऊयात कारणे व वैशिष्ट्ये.
पंजाबमधील लुधियाना शहर सतलज नदीकाठी वसलेले असून, हे औद्योगिक केंद्र भारतातील सायकली उत्पादनात अग्रगण्य आहे, आणि ८० टक्क्यांहून अधिक सायकली येथे तयार होतात.
भारतात सायकल उत्पादन १९४२ मध्ये सुरू झाले. १९५०च्या दशकापासून लुधियानामध्ये सायकलींचे कारखाने उभारले गेले, आज येथे १५०० हून अधिक युनिट्स कार्यरत आहेत.
लुधियाना शहर दरवर्षी २० दशलक्षाहून अधिक सायकली तयार करते, जे भारतातील एकूण सायकल उत्पादनाच्या ८०% पेक्षा जास्त भागाचे प्रतिनिधित्व करते.
लुधियानाचे केंद्रिय स्थान दिल्ली व अमृतसरसारख्या बाजारपेठांशी जोडलेले आहे, तसेच कमी किमतीचे कामगार आणि कुशल कारागीर हे शहराकडे आकर्षित होतात.
लुधियानामध्ये १,००,००० पेक्षा जास्त कारागीर सायकलच्या सुटे भाग तयार करतात, आणि एमएसएमई क्लस्टरमुळे ते जागतिक बाजारात निर्यातदार म्हणून ओळखले जातात.
हिरो सायकल्स, एव्हॉन, टीआय सायकल्ससारखे ब्रँड्स लुधियानामध्ये आहेत, आणि येथे उत्पादित सायकलींच्या ६०% निर्यात नायजेरिया, ब्राझील आणि केनियासारख्या देशांमध्ये केली जाते.
लुधियानाचा सायकल उद्योग ५,००,००० लोकांना रोजगार देतो, ज्यामुळे शहराला “भारताचे मँचेस्टर” म्हणून ओळख मिळाली आहे.