Sakshi Sunil Jadhav
समुद्रकिनाऱ्यांचा विचार करताना देशाचा आकारच नाही, तर त्याची भौगोलिक रचना, हवामान आणि इतिहासाचे महत्त्व विचारात घेतले पाहिजे.
काही देशांची किनारपट्टी इतकी लांब आणि गुंतागुंतीची आहे की ती त्या देशाच्या अर्थव्यवस्थेपासून ते संस्कृतीपर्यंत सर्व गोष्टींवर प्रभाव टाकते. त्यातच सगळ्यांना पडलेला एक कॉमन प्रश्न म्हणजे जगातला सगळ्यात मोठा समृद्र कुठे आहे? चला जाणून घेऊ.
जगातला सर्वात लांब समुद्रकिनारा असलेला देश म्हणजे कॅनडा आहे. या देशाची किनारपट्टी सुमारे २,४३,००० किलोमीटर लांबीची असून ती अटलांटिक, पॅसिफिक आणि आर्क्टिक महासागरांपर्यंत पसरलेली आहे.
कॅनडाची किनारपट्टी जगातील सर्वात लांब असून ती २,४३,००० किमीपर्यंत पसरलेली आहे. त्याचसोबत ही लांबी जगातील एकूण किनारपट्टीच्या सुमारे १५ टक्के आहे.
ब्रिटिश कोलंबिया, न्यूफाउंडलंड आणि लॅब्रेडोर तसेच कॅनेडियन आर्क्टिक द्वीपसमूह हे प्रांत या किनारपट्टीत मोठं योगदान देतात.
'Coastline Paradox' या संकल्पनेनुसार किनारपट्टीची लांबी मोजण्याची पद्धत जितकी तपशीलात असेल तितकी ती वाढते.
CIA World Factbook आणि National Geographic या दोन्ही संस्थांनी कॅनडाची किनारपट्टी जगातील सर्वात लांब असल्याचे मान्य केले आहे.
इतर देशांच्या तुलनेत: नॉर्वे ८३,००० किमी, इंडोनेशिया ५४,७०० किमी, रशिया ३७,६०० किमी आणि फिलिपिन्स ३६,३०० किमी या देशांचा क्रम लागतो.
भारताची किनारपट्टी सुमारे ७,५१६ किलोमीटर लांबीची असून ती अरबी समुद्र, बंगालचा उपसागर आणि हिंदी महासागर यांच्या दरम्यान पसरलेली आहे. भारतातील अनेक प्रमुख बंदरे, मासेमारी आणि व्यापाराचे केंद्र ही या किनारपट्टीमुळेच विकसित झाली आहेत.