Shruti Vilas Kadam
योग्य आणि शुद्ध शब्द म्हणजे “राज्याभिषेक”. याचा अर्थ म्हणजे "राज्याभिषेकाची विधी" – एखाद्या राजाला औपचारिकरीत्या गादीवर बसवण्याचा समारंभ.
“राजाभिषेक” हा शब्द अशुद्ध आहे, कारण तो "राजा" + "अभिषेक" असा चुकीचा संधीयोग दाखवतो. भाषाशास्त्रानुसार 'राजा' हा व्यक्ती आहे, पण विधी “राज्य” प्राप्त करण्यासंदर्भात आहे.
“राज्य” या शब्दाचा अर्थ आहे कारभाराची सत्ता. त्यामुळे राजा बनण्याची कृती म्हणजे “राज्याभिषेक”.
"राज्याभिषेक" हा शब्द संस्कृत भाषेतील "राज्य" + "अभिषेक" या संधीने तयार झाला आहे, ज्याचा अर्थ – राज्याची अभिषेक विधी.
छत्रपती शिवाजी महाराजांचा "राज्याभिषेक" १६७४ मध्ये झाला, असा शब्द ऐतिहासिक संदर्भात वापरला जातो – “राजाभिषेक” नव्हे.
अनेक अधिकृत मराठी शब्दकोशांमध्ये “राज्याभिषेक” हा एकमेव मान्य शब्द आहे. “राजाभिषेक” हा शब्द आढळत नाही.
भाषेतील शुद्धता राखण्यासाठी आणि संप्रेषण स्पष्ट होण्यासाठी “राज्याभिषेक” हाच शब्द वापरणे योग्य आहे.