Surabhi Jayashree Jagdish
जगन्नाथ पुरीमधील भगवान जगन्नाथांच्या मूर्तींचे डोळे मोठे असण्यामागे अनेक पौराणिक कथा, धार्मिक श्रद्धा आणि प्रतीकात्मक अर्थ आहेत.
असे म्हटले जाते की, एकदा भगवान बलराम यांच्या माता रोहिणी यांनी द्वारकेतील राण्यांना भगवान श्रीकृष्णांच्या वृंदावनमधील लीलांचं वर्णन करण्यास सुरुवात केली.
ही कथा अत्यंत गोपनीय असल्याने भगवान श्रीकृष्णांची बहीण सुभद्रा हिला दारावर पहारा देण्यासाठी सांगितले होते, जेणेकरून कोणीही आत येऊ नये.
सुभद्रा दारावर उभी असताना, भगवान श्रीकृष्ण आणि बलराम तिच्या शेजारी येऊन उभे राहिले आणि त्यांनीही रोहिणी मातेने सांगितलेली कथा ऐकण्यास सुरुवात केली.
वृंदावनमधील कृष्ण लीला ऐकून ते इतके भावविभोर झाले की त्यांचे शरीर बदलू लागलं. कथा ऐकता ऐकता तिघा भावा बहिणींचे डोळे प्रसन्नतेने मोठे होऊ लागले.
नारदमुनींनी जेव्हा या तिन्ही देव-देवतांना (कृष्ण, बलराम आणि सुभद्रा) या भावोत्कट अवस्थेत पाहिले, तेव्हा त्यांना हे रूप खूप आवडले. त्यांनी देवांना अशी विनंती केली की भक्त देखील त्यांचे हे भावोत्कट आणि अनोखे रूप पाहू शकतील.
नारदांच्या विनंतीनंतर, भगवान श्रीकृष्ण (जगन्नाथ), बलराम (बलभद्र) आणि सुभद्रा याच अनोख्या रूपात मूर्तींच्या स्वरूपात प्रकट झाले. त्यामुळे त्यांच्या मूर्तींमध्ये डोळे मोठे आणि हात-पाय लहान किंवा अविकसित दिसतात.